تأثیر مصرف رسانه‌های جمعی بر مدیریت بدن (مورد مطالعه: جوانان ساکن در شهر ارومیه)

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 3، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 30، اسفند 1396، صفحه 117-140   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v14i2.37114

نویسندگان

سعید فرامرزیانی^{* 1}؛ داوود غفاری آذر²

¹دانشگاه‌ آزاد‌اسلامی ‌واحد‌علوم‌ و‌ تحقیقات ‌تهران

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

رسانه‌ها این قابلیت را دارند تا با ارائۀ بدن‌های ایده‌آل و تعاریفی از زیبایی ظاهری، نگرش جوانان نسبت به الگوهای موجود در هر فرهنگ را دستخوش تغییر قرار دهند. در این میان، آن‌چه در فضای کنونی به وسیلۀ رسانه‌های جهانی مورد تأکید قرار می‌گیرد، تولید و ساخت مد و ارائۀ الگو در راستای مدیریت و کنترل بدن است. ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺼﺮف رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺟﻤﻌﻲ ﺑﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺪن جوانان در شهر ارومیه ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. این پژوهش از نوع پیمایشی و داده‌های مورد نیاز از راه پرسش‌نام‌ محقق‌ساخته جمع‌آوری شده است. جامعۀ آماری جوانان 20 تا 30 سالۀ شهر ارومیه بودند که از این تعداد، 390 نفر با استفاده از فرمول کوکران و شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که میزان استفاده از رسانه‌ها با مدیریت بدن جوانان ارتباط معنی‌داری دارند. همچنین، یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مصرف رسانه‌های داخلی با مدیریت بدن رابطۀ منفی معناداری دارد؛ اما بین استفاده از تلویزیون‌های ماهواره‌ای با مدیریت بدن رابطۀ معنادار و مثبت بود. بنابراین، با افزایش مصرف رسانه‌های خارجی، مدیریت بدن افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

مدیریت بدن؛ تلویزیون؛ ماهواره،؛ اینترنت؛ جوانان؛ مصرف رسانه‌ای

مراجع

1. ابراهیمی، ق. ‌ع. و ضیاء پور، آ. (1391). بررسی جامعه‌شناختی تأثیر سرمایۀ فرهنگی بر مدیریت بدن (مطالعۀ تجربی جوانان شهر گیلان غرب). جامعه‌شناسی کاربردی، 23 (45)، 148-25.

2. آزاد ارمکی، ت. و چاوشیان، ح. (1381). بدن به مثابه رسانۀ هویت. جامعه‌شناسی ایران، (4)، 75-57.

3. خراسانی، ا. (1390). رسانه و مدگرایی جوانان. جوان و رسانه، (1)، 188-157.

4. سعدی‌پور، ا. (1388). بررسی و مقایسۀ مدل‌های اثرات رسانه‌ها. پژوهش‌های ارتباطی، 16 (58)، 152-121.

5. فاتحی، ا. و اخالصی، ا. (1387). مدیریت بدن و رابطۀ آن با پذیرش اجتماعی. مطالعات راهبردی زنان، 11، (41)، 36-18.

6. قادرزاده، ا.، قادرزاده، ه. و حسن‌پناه، ح. (1391). تأثیر مصرف رسانه‌های جمعی بر مدیریت بدن زنان. زن و جامعه، 3 (3)، 21-1.

7. گیدنز، آ. (1387). تجدد و تشخص در جامعۀ جدید. (ناصر موفقیان، مترجم). تهران: نشرنی

8. لال، ج. (1379). رسانه‌ها، ارتباطات، فرهنگ، رهیافتی جهانی. (مجید نکودست، مترجم). تهران: ایران.

9. هوشنگی، ط. (1387). جامعه و رسانه‌های نوین. قم: دادگستری استان قم.

10. Anderson-Fye, E. P. (2004). A Coca-Cola shape: Cultural change, body image, and eating disorders in San Andres, Belize. Culture, Medicine and Psychiatry, 28(4), 561-595.

11. Behzadian Nejad, N. (2007). Cultural and aesthetic emphasis on plastic surgery (Unpublished master's thesis). University of Tehran, Tehran, Iran.

12. Cusumano, D. L., & Thompson, J. K. (1997). Body image and body shape ideals in magazines: exposure, awareness, and internalization. Sex Roles, 37(9), 701-721.

13. Friedman, B. S. (1997). Regulating bodies: Essays in medical sociology. London, England: Routledge.

14. Gerbner, G., Gross, L., Morgan, M., & Signorielli, N. (1994). Growing up with television: The cultivation perspective. In J. Bryant & D. Zillmann (Eds.), Media effects: Advances in theory and research (pp. 17-41). London, England: Routledge.

15. Helman, C. G. (2007). Culture, health and illness (5th ed.). London, England: Hodder Arnold.

16. Luo, W. (2008). Aching for the modern body: Chinese women's consumption of cosmetic surgery (Unpublished doctoral dissertation). University of Utah, Utah, UT.

17. Malson, H. (2008). Deconstructing unhealthy body-weight and weight management. In S. Riley, M. Burns, H. Frith, S. Wiggins, & P. Markula (Eds.), Critical Bodies: Representations, identities and practices of weight and body management (pp. 27-42). London, England: Palgrave Macmillan.

18. Odoms-Young, A. (2008). Factors that influence body image representations of black Muslim women. Social Science and Medicine, 66(12), 2573-2584.

19. Reischer, E., & Koo, K. S. (2004). The body beautiful: Symbolism and agency in the social world. Annual Review of Anthropology, 33, 297-317.

20. Schroeder, C. (1991). Nursing conceptual frameworks arising from field theory: A critique of the body as manifestation of underlying field. Nursing Science Quarterly, 4(4), 146-148.

21. Storey, J. (2003). Cultural studies and the study of popular culture (2nd ed.). University of Georgia Press: London, England.

22. Tiggeman, M., & Pickering, A. (1996). Role of television in adolescent women's body dissatisfaction and drive for thinness. International journal of Eating Disorders, 20(2), 199-203.

23. Turner, B. (1996). The body and society. London, England: SAGE