سنجش تاثیر معنویت سازمانی بر بهره‌وری نیروی انسانی در کتابخانه‌ها

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 2، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، اسفند 1392، صفحه 27-50   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v3i1.10594

نویسندگان

فاطمه جمشیدی قهفرخی¹؛ زهیر حیاتی^{* 2}

¹کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی

²بازنشسته هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

چکیده
هدف: سنجش رابطه بین معنویت سازمانی و بهره وری کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و همچنین تعیین تاثیرگذارترین و پیش‌بینی کننده ترین شاخص ها در ارتقاء بهره وری کارکنان.
روش‌: به منظور گردآوری اطلاعات از دو پرسش نامه استفاده شد؛ پرسش نامه اول شامل 102 سوال، معنویت افراد را مورد سنجش قرارداد و پرسش نامه دوم، در قالب 30 سوال بهره وری افراد را به سنجش در آورد. کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شد، پس از سنجش روایی و پایایی پرسش نامه‌ها، تعداد 82 پرسش نامه توزیع و با استفاده از نرم افزار علوم اجتماعی به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آنها پرداخته شد. روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چندگانه در تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: پژهش نشان داد که بین معنویت و بهره وری افراد جامعه پژوهش همبستگی مثبت وجود دارد. از بین شاخص های معنویت، شاخص الزام و عمل به وظایف دینی بیش از شاخص های دیگر در ارتقاء بهره وری افراد تاثیرگذار است و از بالاترین قدرت پیش بینی کنندگی متغیر بهره وری نیز برخوردار می باشد. همچنین تاثیر شاخص های معنویت بر بهره وری، متغیری از ویژگی های جمعیت شناختی است. در پایان بر اساس اطلاعات گردآوری شده، مدل مفهومی پژوهش مورد تائید قرار گرفت

کلیدواژه‌ها

: باور دینی؛ بهره وری؛ شناخت دینی؛ گرایش دینی؛ عواطف دینی؛ معنویت سازمانی؛ وظایف دینی

مراجع

بهادری نژاد، مهدی (1383). مدیریت با تکیه بر معنویت، نشریه تدبیر، 147:33.

تحفه، محمد رسول (1389). رابطه مهارت‌های سه‌گانه مدیریتی و بهره‌وری منابع انسانی در شرکت توزیع نیروی برق استان فارس، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، شیراز، دانشگاه پیام نور.

توکلی، ماهگل؛ لطیفی، زهره؛ امیری، شعله (1388). بررسی رابطه بین ابعاد مختلف دین‌داری و هویت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه اصفهان، دو فصلنامه علمی تخصصی مطالعات اسلام و روان شناسی، (5)3: 77-65.

خدایاری فرد، محمد؛ رحیمی نژاد، عباس (1388).  گزارش نهایی طرح پژوهشی: آماده­سازی مقیاس دین‌داری و ارزیابی سطوح دین‌داری اقشار مختلف جامعة ایران(مراکز استان‌ها)، تهران، دانشگاه تهران؛ موسسه روانشناسی و علوم تربیتی.

رئوفت، رحیم (1375). راه نیافتن باورها و ارزش‌ها به حوزه کنش‌ها و هنجارها، فصلنامه نقد و نظر، 6: 362-346.

رستگار، عباسعلی(1385). ارائه و تبیین مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت: رساله دکتری، تهران، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت.

رستگار، عباسعلی؛ وارث، حامد (1387). خدا در سازمان، تلفیق زندگی معنوی و زندگی کاری، فصلنامه علوم مدیریت ایران، (11)3:  99-73.

سید جوادین، رضا؛ ناصرزاده، محمد رضا (1384). بررسی تاثیر معنویت کارکنان بر رضایت شغلی آنها، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، 29آذر ماه لغایت 1 دی ماه 1384.

عسگری، مصطفی (1384). بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت فولاد مبارکه، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، یزد، دانشگاه یزد.

فتاحی، مهدی (1386). بررسی اثرات معنویت محیط کاری بر رفتارهای شهروندی سازمانی و ارتباط آن با وفاداری مشتری و کیفیت خدمات در سازمان تأمین اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت، تهران، دانشگاه تهران.

 

قلی پور، آرین (1386). مدیریت رفتار سازمانی [رفتار فردی]، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).

کارگرمزین، آناهیتا (1384). بیگانگی از کار و تأثیر آن بر بهره‌وری نیروی کار، مطالعه موردی در میان کارکنان اداره کار و امور اجتماعی استان گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد، گیلان، دانشگاه گیلان.

مقیمی، محمد؛ رهبر، امیرحسین؛ اسلامی، حسن (1386). معنویت سازمانی و تاثیر آن در خلاقیت کارکنان (رویکرد تطبیقی)، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، (4و3)2.

موسوی، سید محمد مهدی (1387). مطالعه ای پیرامون رابطه بین معنویت در کار و توانمند سازی کارکنان در شرکت پخش فراورده‌های نفتی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، قم، دانشگاه پردیس؛ دانشکده مدیریت.

هدایتی، پوریا و دیگران (1388). رابطه بعد فرهنگ اخلاق سازمانی با بهره‌وری کارکنان حوزه سلامت: مطالعه موردی بیمارستان‌های عمومی آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران، مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، (3)2.

 

Ashmos, D. P., Duchon, D (2000 .Spirituality at work: A conceptualization and measure, Journal of Management Inquiry, 9(2): 134-145.

 Burack, E (1999). Spirituality in the workplace, Journal of Organizational Change Management, 12(4): 280-281.

Cavanagh، G.F (1999). Spirituality for managers: Context and Critique, Journal of Organization Change Management, 12(3): 186-99

Chudnovsky, Daniel. Lopez, Andres. Pupato, German (2006). Innovation and productivity in developing countries: A study of Argentine manufacturing firms behaviour (1992-2001), Research Policy, 35: 266-288 (available online at www. Sciencedirect.com).

Delbecq, L.A (1999). Christian spirituality and contemporary business leadership, Journal of Organizational Change Management, 4(12): 345-349.

Drucker P. F (1974). Management, London: Hahnemann.

Freshman, Brenda (1999). An exploratory analysis of definitions and applications of spirituality in the workplace, Journal of Organizational Change Management.

Fry, L.W (2005). Toward a theory of ethical and spiritual well-being, and corporate social responsibility through spiritual leadership, In: C. Dunne, R.A.

Garcia-Zamor, J (2003). Workplace spirituality and organizational performance, Public Administration Review, 63 (3):  355–363.

Giacalone, R. A., and C. L. Jurkiewicz (2003a). Handbook of workplace spirituality and organizational performance, Armonk, NY: M.E. Sharpe.

Gibbons, P (2001). Spirituality at work: A pre – theoretical overview, MSC. Thesis. Brinbeck College, University of London.

Heaton, D.P., Schmidth-Wil k, J. & Travis, F (2004). Constructs, methods, and measuring for researching spirituality in organizations, Journal of Organizational Change management, 1(17): 62-68.Hicks, D. A (2005). Religion and the workplace: pluralism, spirituality, leadership, Cambridge University Press (www.cambridge.org).

Hinnells R. John (1995). A New Dictionary of Religion, Blackwell.

Krahnke, Keiko. A. Giacalone, Robert (2003). Measuring workplace spirituality, Journal of Organizational Change Management.

Krishnakumar, Sukumarakurup., P. Neck ,Christopher (2002). The “what”, “why” and “how” of spirituality in the workplace, Journal of Managerial Psychology.

Maglitta, J (1996). For God and company, Computerworld, 30(15): 73.

Marques، J.F (2006). The spiritual worker, Journal of Management Development, Vol.25، No. 9: 884-95.

Marques, J., Dhiman, s., King, R (2005). Spirituality in the workplace: development an integral model and a comprehensive definition, The Journal of American Academy of Business, Cambridge, 1(17): 81-91.

McDonald, M (1999). Spirituality at workplace, U.S.News and World Report.

Milliman, J., Czaplewski, A. J., Ferguson, J (2003). Workplace spirituality and employee work attitudes: An exploratory empirical assessment, Journal of Organizational Change Management, 16(4): 426-447.

Mitroff Lan I., Denton Elizabeth A (1999). A study of spirituality in the workplace, Sloan Management Review: 83-92.

Myers, J.E (1990). Wellness throughout the lifespan, Guidepost. 

Neal, J.A., Lichtenstein, B. M. B., Banner, D (1999). Spiritual perspectives on individual, organizational and societal transformation, Journal of Organizational Change Management, 12 (3): 175-85.

Neal, Judi. Biberman, Jerry (2003). Introduction: the leading edge in research on spirituality and organizations, Journal of Organizational Change Management.

O’Connel, B (1999). The spiritual journey of the corporate warrior. Albany Campus, Auckland, Massey University.

Rego, A., Cunha, M. P (2008). Workplace spirituality and organizational commitment: an imperial study, Journal of Organizational Change Management, 1(21): 53-75.

Valkanos, Efthymios., Filos, John., Giossi, Styliani (2009). Ethical aspects of Mentoring within organizations, 22^nd Eben Annual Conference Athens, Greece. 

Wagner-Marsh, F., Conley, J (1999). The fourth wave: the spirituality-based firm, Journal of Organizational Change Management, 4(12): 293-301.