بررسی انتقال برخی عناصر به عمق خاک پس از آبیاری با فاضلاب‌خام و پساب‌ شهری در دو شرایط غرقاب پیوسته و متناوب

آب و خاک

مقاله 11، دوره 22، شماره 2، آبان 1387   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i22.1010

نویسندگان

اعظم حسین پور^{* 1}؛ غلامحسین حق نیا¹؛ امین علیزاده²؛ امیر فتوت¹

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²استاد آبیاری، زهکشی و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، امشهد، ایران

چکیده

چکیده
با توجه به لزوم استفاده مجدد از فاضلاب در مناطق خشک و همچنین اهمیت تحقیقات در زمینه سرنوشت مواد اضافه شده به خاک توسط فاضلاب از نظر انتقال به عمق خاک، آزمایشی در ستون‌های پلی‌اتیلنی به ارتفاع 150 و قطر 11 سانتی‌متر در 7 دوره 15 روزه در قالب طرح فاکتوریل انجام شد. فاضلاب‌خام و پساب تصفیه‌خانه پرکند‌آباد به ستون‌های پر شده از خاک لوم‌شنی در دو شرایط غرقاب پیوسته و متناوب به‌کار برده شدند. نتایج به‌دست آمده بیانگر توانایی خوب خاک در نگهداری دو عنصر فسفر و کادمیم است اما درصد زیادی از کاتیون‌ها و آنیون‌های محلول، نیتروژن-نیتراتی، کربن‌آلی‌کل و همچنین بخشی از نیکل به زه‌آب‌های خروجی انتقال یافتند. نوع فاضلاب نیز تأثیر معنی‌داری بر درصد انتقال تمام پارامترها (بجز پتاسیم و منیزیم) گذاشت به‌طوری که درصد انتقال هر یک از آن‌ها (بجر نیتروژن-نیتراتی و فسفر-فسفاتی) در اثر کاربرد پساب بیشتر از فاضلاب‌خام گردید. نحوه کاربرد فاضلاب نیز تنها بر درصد انتقال کلسیم، بی‌کربنات و نیکل اثر معنی‌داری داشت. به‌طوری که کلسیم بیشتری در شرایط غرقاب متناوب منتقل شد و برای بی‌کربنات و نیکل عکس این حالت مشاهده شد. با توجه به درصد نسبتاً زیاد آبشویی کاتیون‌های محلول به‌ویژه کلسیم و منیزیم، نیتروژن-نیتراتی و کربن‌آلی‌کل از خاک، تخلیه فاضلاب‌ها از لحاظ پارامترهای فوق با مدیریت صحیحی باید صورت گیرد. از طرفی با توجه به مقدار زیاد فلزات سنگین و همچنین کربن‌آلی‌کل در فاضلاب‌خام و خطراتی که انتقال آن‌ها به دنبال دارد باید در دراز مدت دقت ویژه‌ای در استفاده از فاضلاب‌خام مبذول گردد.

واژه‌های کلیدی: مطالعه ستونی، فاضلاب‌خام، پساب، غرقاب پیوسته، غرقاب متناوب و درصد انتقال