ارزیابی تنوع گونه‌ای، کارکردی و ساختار جوامع علفهای هرز مزارع گندم و چغندر قند استانهای مختلف کشور

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 9، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، 1385، صفحه 105-130   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v4i1.1322

نویسندگان

علیرضا کوچکی^{* 1}؛ مهدی نصیری محلاتی¹؛ لیلا تبریزی²؛ الهام عزیزی³؛ محسن جهان¹

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تهران

³دانشیارگروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی تنوع گونه‌ای ، کارکردی و ساختار جوامع علفهای هرز مزارع گندم و چغندر قند استانهای مختلف کشور، مطالعه‌ای با استفاده از داده‌های حاصل از پرسشنامه‌های گزارش نهایی طرح مبارزه با علفهای هرز مزارع گندم و چغندرقند استانهای مختلف کشور و نیز آمار و اطلاعات منتشر شده سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزی انجام شد. نتایج نشان داد که گونه‌های علفهای هرز موجود در مزارع گندم و چغندرقند استانهای مختلف کشور به ترتیب 72 و 52 گونه می‌باشند. در مزارع گندم، دو خانواده گندمیان و کاسنی به ترتیب متنوع ترین خانواده علفهای هرز تک لپه و دو لپه بودند. متنوع ترین خانواده علفهای هرز دولپه و تک لپه در مزارع چغندرقند، به ترتیب خانواده شب بوئیان و گندمیان بودند. از نظر گروه‌های کارکردی علفهای هرز در مزارع گندم، در سطح تشابه 75 درصد، استانهای کشور در سه کلاستر مجزا قرار گرفتند. در بین کلیه استانهای کشور، استان تهران و آذربایجان شرقی بالاترین درصد تشابه (71 درصد) را از نظرتنوع گونه‌ای علفهای هرز مزارع گندم دارا بودند. از نظر گروه‌های کارکردی علفهای هرز در مزارع چغندرقند نیز استانهای کشور در سطح تشابه 75 درصد در سه کلاستر مجزا قرار گرفتند. در بین استانهای کشور، از نظر تنوع گونه‌ای علفهای هرز مزارع چغندرقند، استانهای همدان و کهکیلویه و بویراحمد، بالاترین درصد تشابه (71 درصد) را نشان دادند و کمترین درصد تشابه بین استانهای ایلام- اردبیل و خوزستان- اردبیل مشاهده شد.