ارزیابی رشد و عملکرد هیبریدهای جدید سینگل کراس ذرت علوفه ای (Zea mays L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 14، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، تیر 1389، صفحه 335-342   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v2i2.7640

نویسندگان

سعید خاوری خراسانی¹؛ محمد گلباشی^{* 2}؛ فرهاد عزیزی³؛ مریم آشفته بیرگی⁴؛ رضا فاطمی⁵

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایران

²گروه نانوبیوتکنولوژی، دانشگاه تهران، ایران

³موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

⁴گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

⁵گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

چکیده

بمنظور ارزیابی و مقایسه هیبریدهای جدید ذرت علوفه ای (Zea mays L.) از نظر صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای آن آزمایشی در سال زراعی 88-1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی اجرا شد. در این بررسی 18 هیبرید ذرت علوفه ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار کشت شد و از نظر عملکرد علوفه و صفات وابسته مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین هیبریدهای مورد مطالعه از نظر وزن علوفه تر، وزن بلال و همچنین نسبت وزن بلال به وزن بیوماس هوایی (به عنوان یک شاخص کیفی علوفه) تفاوت معنی دار آماری وجود داشت (P≤0.05). مقایسه میانگین هیبریدها با روش آزمون چند دامنه ای دانکن نشان داد که رقم تجاریKSC700 (هیبرید 12) علیرغم دارا بودن بالاترین وزن علوفه تر (80/92 تن در هکتار) کیفیت علوفه مطلوبی نداشت. لیکن هیبرید شماره 3 (K3615/2× K47/2-2-1-3-3-1-1-1) با داشتن 31/85 تن علوفه تر، بیشترین وزن بلال (02/30 تن در هکتار) و بیشترین نسبت بلال به بیوماس هوایی (37/0) را به خود اختصاص داد. گرچه رقم شاهد تجاری KSC704 (هیبرید 15) از نظر وزن خشک ساقه و بلال و همچنین مساحت برگ بلال برتر از سایر هیبریدها بود، لیکن با اختلاف غیر معنی دار نسبت به برترین هیبرید به لحاظ عملکرد علوفه تر (96/83 تن در هکتار) و شاخص کیفی علوفه تر (33/0)، وضعیت بینابینی نسبت به سایر هیبریدها داشت.

کلیدواژه‌ها

رگرسیون گام به گام؛ صفات زراعی؛ مقایسه عملکرد علوفه؛ هیبرید

مراجع

1- Basafa, M., and Beheshti, A. 2009. Winter freeze in corn and product management. Nashrie elmi fani. 88.10.91.5. Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research Center Publisher. (In Persian).

2- Statistical Yearbook of Agriculture Organization. 2009. In available at: www.agri-jahad.ir

3- Basafa, M., and Rashed Mohasel, M.H. 2000. Study effect of planting date on yield and growth rate of corn hybrids according to GDD. Final report No 79.431. Agricultural and Natural Resources Research Center Publisher. (In Persian with English Summary).

4- Beizaei, A. 2001. Evaluation of quantitative and qualitative traits and its relation with seed yield in white, red and pinto bean genotypes. Msc thesis. Islamic Azad university of Karaj. (In Persian with English Summary)

5- Chockan, R. 2005. Evaluation and comparison of yield and yield components in silage corn cultivars. Seed and Plant Product Journal 2 (2): 36-40. (In Persian with English Summary)

6- FAO. Production Year Book. 2002. Food and Agricultural organization of United Nation, Rome, Italy. 51: 209 p.

7- Frey, T. J., Coors J. G., Shaver R. D., Lauer J. G., Eilert, D. T., and Flannery, P. J. 2004. Selection for silage quality in the Wisconsin quality Synthetic and related maize populations. Crop Science 44: 1200-1208.

8- Golbashy, M., Shoa hosseini, M., Khavari Khorasani, S., Farsi, M., and Zarabi, M. 2010. Effect of drought stress on yield, yield components, morphological traits of single cross and three way cross of corn. Abstract Book of the National Conferences on Consumption Pattern Reforms in Agriculture and Natural Resources P: 225 (In Persian).

9- Habibi, Gh., Ghanadha, M.R., Sohani, A.R., and Dori, A. 2006. Evaluation of relation of seed yield with important agronomic traits of red bean by different analysis methods in stress water condition. Journal of Agriculture Science and Nature Resource Vol 13, No. 3. (In Persian with English Summary)

10- Lauer, J.G., and Flannery, P.J. 2001. Forage yield and quality of corn cultivars developed in different eras. Crop Science 41: 1449-1455.

11- Richard, L.D., and Kenterookson, R. 1979. Harvest index of corn effect by population density, maturity rating and environment. Agronomy Journal 59: 475-476 pp.

12- Roth, G.W., and Lauer, J.G. 1997. Agronomist’s perspective of corn hybrids for silage: Field to Feedbunk North American conference. Ithaca, NY, Northeeast Regional. Agricultural Engineering Service pp: 15-24.

13- Shoa hosseini, M. Golbashy, M., Farsi, M., Khavari khorasani, S., and Ashofte Beiragi, M. 2010. Evaluation of correlation between yield and its dependent trait in single cross corn hybrids under drought stress. Abstract Book of 1st Regional Conference on Tropical Crops Production under Environmental Stresses Condition. Islamic Azad University, Khuzestan Sciences and Research Branch P: 72.