بررسی اثر نماتودکشی اسانس تعدادیاز گیاهان دارویی خانواده چتریان ( (Apiaceaeبر نماتود ریشه گرهی Meloidogyne javanica)) در شرایط آزمایشگاه

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 9، دوره 24، شماره 1 - شماره پیاپی 10، فروردین 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v1389i24.3850

نویسندگان

زهرا صادقی^{* 1}؛ عصمت مهدیخانی مقدم²؛ مجید عزیزی³

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

²فردوسی

³دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
استفاده از اسانس گیاهان دارویی به عنوان روشی مؤثر و ایمن جهت کنترل نماتود ریشه گرهی می‌ باشد. در این تحقیق اثر بازدارندگی اسانس حاصل از چهار گیاه دارویی متعلق به خانواده چتریان (Apiaceae) شامل زیره سیاه Bunium persicum، زیره سبز Cuminum cyminum، زنیان Carum copticum و رازیانه Foeniculum vulgare بر میزان تفریخ تخم و مرگ و میر لارو سن دو نماتود ریشه گرهی Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد مرگ ومیر لارو بعد از 24 ساعت قرارگیری لاروها در معرض اسانس و نیز درصد عدم تفریخ تخم بعد از 14 روز محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که بین تیمارها در سطح پنج درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین درصد مرگ و میر در بین گیاهان، مربوط به اسانس گیاه رازیانه و در بین غلظتها مربوط به غلظت ppm2000 بود. همچنین اسانس گیاه زیره سیاه با غلظت ppm2000 به میزان 32/92 درصد موجب عدم تفریخ تخم شد. اسانس رازیانه در غلظت ppm2000 به میزان 3/98 درصد در مرگ و میر لارو مؤثر بود. آنالیز پروبیت نشان داد در بین گیاهان،اسانس زنیان ((LC50=311ppm برای تخم نماتد و اسانس رازیانه ((LC50=773ppm برای لارو سن دو M. javanica بیشترین سمیت را داشتند.

واژه های کلیدی: اسانس، گیاهان دارویی،خانواده چتریان، Apiaceae، کنترل، نماتود ریشه گرهی، Meloidogyne javanica