تجزیه و تحلیل عملکرد سیاست همسایگی اتحادیه اروپا: مطالعه موردی اوکراین

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 2، دوره 3، شماره 2، مرداد 1394، صفحه 49-71   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jipr.v3i2.43091

نویسندگان

محمد علی رمضانی^* ؛ ناصر حکمت نژاد

دانشگاه تهران

چکیده

از مسائل مهمی که اتحادیه اروپا با آن مواجه است و همزمان به گسترش اتحادیه و سیاست خارجی آن مربوط می شود، سیاست اتحادیه اروپا در خصوص کشورها و مناطق مجاور اتحادیه است. جدید ترین ابزار سیاست خارجی اتحادیه در قبال همسایگان خود، سیاست موسوم به همسایگی اتحادیه اروپا (ENP) می باشد. این سیاست را باید در واقع محل تقاطع سیاست خارجی، امنیتی، توسعه ای و تجاری اتحادیه اروپا دانست که هدف اصلی آن صدور هنجارهای اروپایی به آن سوی مرزها و تشکیل حلقه ای از دوستان با تأکید بر ایجاد حکومت خوب، ثبات اقتصادی و سیاسی، دموکراسی سازی و احترام به حقوق بشر در همسایگان اتحادیه به عنوان مقدمه ای برای ارتقاء ثبات و امنیت درون اتحادیه می باشد. مقاله حاضر تلاش دارد تا با کالبد شکافی سیاست همسایگی اتحادیه اروپا به بررس کارآیی این سیاست در راستای دست یابی به اهداف مورد نظر بپردازد. در این پژوهش اوکراین به عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای اروپایی که این سیاست در قبال آن اعمال شده است به عنوان نمونه بررسی شد؛ نتایج این بررسی نشان داد که اگرچه اقداماتی در راستای دست‌یابی به اهداف این سیاست توسط کشورهای مجری صورت گرفته ولی در کل این سیاست به دلیل ناسازگاری منافع و اهداف اتحادیه در کشورهای شریک، یکی فرض کردن فرایند سیاست گسترش اتحادیه با سیاست همسایگی و نبود چشم انداز الحاق، فقدان انگیزه های کافی و قابل ملاحضه، عدم حمایت از جامعه مدنی در کشورهای تحت پوشش و حمایت مالی اندک از سیاست همسایگی، نتوانسته آنچنان که باید موفقیت‌آمیز باشد.

کلیدواژه‌ها

سیاست همسایگی اتحادیه اروپا؛ اروپایی شدن؛ برنامه اقدام؛ اوکراین

مراجع

- Aliboni, Roberto, "The Geopolitical Implications of the European Neighborhood Policy". European Foreign Affairs Review, Vol.1, No. 16, 2005.

- Attina, Fulvio and Rosa Rossi. European Neighbourhood Policy: Political, Economic and Social issues. University of Catania, 2004.

- Balfour, R. Promoting Human Rights and Democracy in the EU’s Neighbourhood: Tools, Strategies and Dilemmas. In Reassessing the European Neighbourhood Policy, Balfour, R. & Missiroli, A. (Eds.), EPC Issue Paper No. 54. 2007.

- Borzel, Tanja and Vera van Hullen. “One Voice, One Message, but Conflicting Goals: Cohesiveness and Consistency in the European Neighbourhood Policy”. Journal of European Public Policy. Vol, 21. No. 7 2014.

- Bukkvoll, T. Ukraine and European Security. Chatham House Papers. London: the Royal Institute of International Affairs.1997.

- Conceicao-Heldt, Eugenia and Sophie Mounier. “Speaking with a Single Voice: Internal Cohesiveness and External Effectiveness of the EU in the Global Governance”. Journal of European Public Diplomacy. Vol. 21. No. 7. 2014.

- Cremona, Marise.“The European Neighborhood Policy: Legal and Institutional Issues”. CDDRL Working Papers No 25, 2 November 2004.

- Gnedina, Elena and Nicu Popescu. The European Union neighborhood policy. The Black Sea Trust for Regional Cooperation: a Project of the German Marshall Fund. 2012.

- Kahraman, Sevilay. "the European Neighbourhood Policy: the European Union's New Engagement Towards Wider Europe". Perceptions. Winter, 2005.

- Kelly, Judith."New Wines in Old Wineskins: Policy Adaptation in the European Neighbourhood Policy”, Paper prepared for EUSA 9th Biennual International Conference, Austin, 31 March-2 April 2005.

- Kleenmann, kristof. European Neighbourhood Policy- a Reality Check. Hertie School of Governance.2010.

- Koval, I. Ukraine's Security Role in East-Central Europe, in Albright, D. and Appatov, S. Ukraine and European Security. London: Macmillan, 1999.

- Lippert, Barbara. The Discussion on EU Neighbourhood Policy –Concepts, Reform Proposals and National Positions. International Policy Analysis: July, 2007.

- Lynch, D. Strategic Framework for the EUs Eastern Policy: In a Search for New Approach. Slovak Foreign Policy Association, Bratislava, Slovakia Report on the CEPS – Open Society Seminar “EU support for civil society in the Easter Neighbourhood”. 2006.

- Manners, Ian. "Normative Power Europe: a Contradiction in Terms?". Journal of Common Market Studies, vol.40, 2002.

- Mojsiejuk, Aleksander. "The Normative Power of the EU in the Framework of the European Negibourhood Policy: a Case Study on Ukraine". Bachelor Thesis in Political Science. University of Linkoping.2009.

- Nation, C. NATO's Relations with Russia and Ukraine, NATO: Office of Information and Press, Brussels, 2000.

- Nikolaidis, Apostolos. European Neighbourhood Policy. EU and Ukraine. MA Thesis in European Politics. Leuven University. Belgium.

- Rahr, A.Ukraine's Security Role in Europe: a Western European Analysis in Albright, D. and Appatov, S. Ukraine and European Security. London: Macmillan, 1999.

- Smith, Karen. "Still Civilian Power EU?" . European Foreign Policy Unit Working Paper. 2005.

- Implementation of the European Neighbourhood Policy in Ukraine Progress in 2012 and Recommendations for Action, European Commission, Brussels, 2013.

- http://www.enpi-info.eu

- tp://eeas.europa.eu/enp