آسیب شناسی شکل گیری حکمروایی محلی در ایران با روش نظریه-پردازی داده بنیاد ساخت گرا

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 4، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10، شهریور 1398، صفحه 63-80   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v6i1.73965

نویسندگان

غلامرضا کاظمیان^* ؛ رضا واعظی؛ وجه اله قربانی زاده؛ مرضیه شاه محمّدی

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

این پژوهش کیفی به دنبال آسیب ­شناسی شکل­ گیری حکمروایی محلی در ایران است. حکمروایی محلی نوعی فرایند است، که متضمن یک نظام پیوسته بوده و حکومت و اجتماع را در برمی­ گیرد. شکل­ گیری این فرایند در ایران علی­رغم نیاز مبرم با موانعی روبه ­رو بوده است که لازم است تا بررسی­های گسترده ­ای در مورد آن صورت گیرد. در پژوهش حاضر از روش نظریه ­پردازی داده­ بنیاد ساخت­ گرا جهت بررسی این موضوع بهره ­گرفته شده است. به ­این منظور ابتدا 4 پرسش با موضوع شناخت پتانسیل ­ها، محدودیت­ ها، عوامل زمینه­ ای و راهبردهای شکل ­گیری حکمروایی محلی متناسب با اهداف پژوهش مطرح گردید و جهت پاسخ به آن­ها 21 مصاحبۀ عمیق با صاحب­نظران انجام شد. تحلیل داده­ ها منجر به احصاء 749 نکتۀ کلیدی حاصل از کدگذاری اولیه، 297 مفهوم حاصل از کدگذاری متمرکز، 30 مقولۀ فرعی جدید حاصل از کدگذاری محوری و 8 مقولۀ اصلی حاصل از کدگذاری نظری شد و درانتهای این کدگذاری الگوی نظری پژوهش نیز شکل گرفت. تحلیل داده­ ها مبین آن است که با وجود تنها دو پتاسیل نهادی و اجتماعی موجود، محدودیت­های نهادی و اجتماعی متعددی در راه شکل­ گیری حکمروایی محلی وجود دارد. علاوه براین یک سری عوامل زمینه ­ای هم در ایجاد محدودیت­ها تأثیرگذار هستند. درنهایت راهبردهایی برای حل محدودیت­های پیش روی شکل­ گیری حکمروایی محلی پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

تمرکز زدائی؛ حکمروایی محلی؛ روابط ملی- محلی؛ نظریه پردازی داده بنیاد ساخت گرا

مراجع

1. استراس، آ و کوربین، ج. (1387). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها. ترجمه‌ی بیوک محمدی. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

2. ببی، ا. (1381). روش‌های تحقیق درعلوم اجتماعی، جلد اول. ترجمه‌ی رضا فاضل.تهران: انتشارات سمت.

3. برک‌پور، ن. و اسدی، ا. (1388). مدیریت و حکمروایی شهری، تهران: نشر دانشگاه هنر.

4. پرهیزگار، ا. و کاظمیان، غ.ر. (1384). رویکرد حکمروایی شهری و ضرورت آن در مدیریت منطقه‌ی کلانشهری. فصلنامه‌ی پژوهش‌های اقتصادی، 5 (16)، 55-29.

5. جانستون،ج. (1382). فرهنگ جغرافیای انسانی (حکمروایی)، ترجمه‌ی ناصر برک‌پور، ماهنامه‌ی شهرداری‌ها، (52).

6. دانایی‌فرد، ح.، الوانی، م. و آذر، ع. (1391). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار.

7. ذکایی، م. (1381). نظریه و روش در تحقیقات کیفی. فصلنامه‌ی علوم اجتماعی، 9(17)، 69-41.

8. رهنورد، ف.، علیپور، ح.، دهدار، ف. و خلیلی، ح. (1398). چارچوب رابطـه حکومـت و مـردم در ایـران: رویکـرد نهادی. فصلنامه‌ مدیریت دولتی، 11(1)، 46 – 27.

9. سعیدی رضوانی، ن. و کاظمیان، غ.ر. (1382). امکان‌سنجی واگذاری وظایف جدید به شهرداری‌ها، جلد اول. تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.

10. شریفیان‌ثانی، م. (1380). مشارکت شهروندی، حکمرانی شهری و مدیریت شهری. فصلنامه‌ی مدیریت شهری، 2(8)، 55-42.

11. شمس، ع. (1377). نظری برمبانی نظام مدیریت منطقه‌ای، فصلنامه‌ی مدیریت دولتی، 12(1)، 40-29.

12. علی‌مرادی، ظ.، شمس، ع. و جهانگیری، ع. (1397). طراحی مدل ارزیابی خودگردانی محلی در سطح استان‌های جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه‌‌ی مدیریت دولتی، 10(4)، 650 -629 .

13. کاظمیان، غ.ر. و همکاران. (1392). مدیریت شهری، جلد اول. تهران: نشرتیسا.

14. محمدپور،ا. (1389). ضدروش: منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی، جلد 1. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.

15. محمدزاده سلطانمرادی،ه.، فیضی، ط.، گرامی‌پور، م. و یـداللهی، م. (1398). تبیـین و آسـیب‌شناسـی الگـوی جاری مدیریت دولتی در ایران. فصلنامه‌ی مدیریت دولتی، 11(1)، 26-1.

16. مرتضوی، م. (1392). مدیریت محلی و حکمروایی شهری. تهران: مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهر تهران.

17. هومن، ح. (1385). راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران: انتشارات سمت.

18. Andrew, C., & Goldsmith, M. (1998). From local government to local governance-and beyond? International Political Science Review, 19(2), 101-117.

19. Charmaz, K. (2014). Constructing grounded theory. London, England: Sage.

20. Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research (3rd ed.). London, England: Sage.

21. Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

22. Glaser, B. G., & Strauss. A. (1967). The discovery of Grounded Theory. Chicago: Aldine.

23. Hendriks, F. (2014). Understanding good urban governance: Essentials, shifts, and values. Urban Affairs Review, 50(4), 553-576.

24. Meza Canales, O. (2015). From local government to local governance. https:// www. researchgate.net/publication/287206816_FROM_LOCAL_GOVERNMENT_TO_LOCAL_GOVERNANCE

25. Miller, K. (2002, June). Advantages and disadvantages of local government decentralization. Paper presented at the Caribbean conference on ‘Local Government and Decentralization’. Ocean International Hotel, Georgetown Guyana.

26. Porumbescu, G .A. (2015). Using transparency to enhance responsiveness and trust in local government: Can it work? State and Local Government Review, 47(3), 205-213.

27. Reid, M. (1999). The Central-Local Government Relationship: The Need for a Framework? Political Science, 50(2), 165–181

28. Shah, A., & Shah, S. (2009). The new vision of local governance and the evolving roles of local governments. Journal of Public Administration, 3(1), 2-15.

29. Slack, N. E. (2004). Models of government structure at the local level. Ontario, Canada: Institute of Intergovernmental Relations.

30. Wilson, R. H. (2000). Understanding local governance: an international perspective. Revista de Administração de Empresas, 40(2), 51-63.