تحلیل کیفیت زندگی روستاهای ادغام شده در شهر (مطالعه‌ی موردی: شهر میاندوآب)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 10، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 16، شهریور 1390   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v9i16.11036

نویسندگان

حسین حاتمی‌نژاد؛ ایوب منوچهری میاندوآب؛ امین فرجی ملائی^* ؛ صامت فرهادی

چکیده

برای حل مشکلات و ارتقاء ابعاد کیفی زندگی انسان، مفهومی با عنوان "کیفیت زندگی" مطرح شده که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، تلاش می شود تا کیفیت زندگی روستاهای ادغام شده در شهر میاندوآب طیّ سی سال اخیر که هنوز ساخت فضایی ـ کالبدی آنها از شهر قابل تشخیص است، با محلّات انتخابی شهر که پنج محله از بافت قدیم و پنج محله از بافت جدید بوده، مورد مطالعه‌ی تطبیقی قرار گیرد. در واقع هدف پژوهش بیان سطوح کیفیت زندگی در روستاهای ادغام شده در شهر میاندوآب بر مبنای شاخص های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی ـ محیطی، دسترسی به خدمات شهری، کیفیت محیط و بهداشت است. روش پژوهش مقاله ی حاضر، توصیفی ـ تحلیلی می باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای و بازدید مقدماتی صورت گرفته و مطالعه ی میدانی با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. برای تعیین حجم نمونه ی مورد مطالعه از روش تصادفی استفاده شده است و در هر محله صد پرسشنامه توزیع شده و در پایان برای تحلیل و رتبه بندی محلّات، روش آنتروپی و تصمیم گیری چند معیاره TOPSIS به کار رفته است. نتایج حاصل از پژوهش، نشان می دهد به جز شاخص های اجتماعی در سایر شاخص ها، روستاهای ادغام شده نسبت به محلّات شهری، از سطح کیفی بسیار پایینی برخوردار بوده و تنها در شاخص عملکردی از سطح بالاتر کیفی نسبت به محلّات شهری برخورداراند. بر اساس نتایج به-دست آمده از تکنیک TOPSISکه پنج محله ی اول جزو محلّات شهر بودند و پنج محله‌ی پایانی نیز جزو روستاهای ادغام شده بودند، نشان دهنده ی اختلاف آشکاری میان کیفیت زندگی بین محلّات اصلی شهر و روستاهای ادغام شده است.
کلید واژه ها: کیفیت زندگی، روستاهای ادغام شده، بافت قدیم، بافت جدید، مدل TOPSIS.