تأثیر عناصر غذایی پرمصرف و کم‌مصرف بر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی گلرنگ در اصفهان

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 8، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، 1385، صفحه 267-280   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v4i2.1267

نویسندگان

قدرت اله سعیدی^{* 1}؛ محمدرضا شهسواری²

¹دانشگاه صنعتی اصفهان

²مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) گیاهی است که به دلیل سازگاری آن بطور وسیع در استان اصفهان کشت می‌شود و تامین عناصر غذایی موردنیاز گیاه می‌تواند موجب افزایش عملکرد و کیفیت محصول آن گردد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف بر صفات زراعی گلرنگ انجام شد. آزمایش بصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید، که در آن نه تیمار کودی به عنوان سطوح فاکتور اصلی و دو ژنوتیپ اراک – 2811 و اصفهان –22 به عنوان سطوح فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند . نتایج آزمایش نشان داد که مصرف کودهای دارای عناصر غذایی مختلف از جمله N، P، K، Fe، Znو Mn تاثیر معنی‌داری بر صفات مختلف نداشت. اثر تیمارهای کودی بر اجزای عملکرد ، عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه و روغن در واحد سطح نیز معنی دار نبود ولی تغییرات میانگین این صفات در بین تیمارهای کودی زیاد بود وکمترین و بیشترین میانگین این صفات به ترتیب به تیمار استفاده همزمان از عناصرP+N و تیمار استفاده همزمان NPK و Fe تعلق داشت. میانگین عملکرد دانه در بوته برای تیمار‌های کودی مختلف بین91/12 تا 22/20 گرم، عملکرد دانه در واحد سطح بین 2601 تا 3333 کیلوگرم در هکتار و عملکرد روغن بین 797 تا 1046 کیلوگرم در هکتار تغییرات داشت که کمترین و بیشترین میانگین این صفات نیز به تیمارهای کودی N+P و NPK + Fe تعلق داشت. افزایش میانگین عملکرد دانه و روغن در تیمار کودی NPK + Fe بیشتر ناشی از تاثیر عناصر N و Fe بود .میزان روغن دانه در تیمارهای کودی بین 60/30 در صد تا 02/32 درصد تغییرات داشت و تیمار کودی شاهد دارای 28/31 درصد روغن دانه بود. عدم وجود اثر متقابل معنی‌دار بین تیمارهای کودی و ژنوتیپ‌ها نشان دادکه نحوه تاثیر تیمارهای کودی بر صفات هر دو ژنوتیپ یکسان بود و به نظر می‌رسد برای این ژنوتیپ ها و یا احتمالا دیگر ژنوتیپ های گلرنگ می‌توان نحوه کوددهی مشابهی را جهت افزایش عملکرد روغن توصیه نمود.