مطالعه تطبیقی حمایت مدنی و کیفری ازحقوق اسرار تجاری درنظام حقوقی ایران وآمریکا

دانشنامه حقوق اقتصادی

مقاله 5، دوره 20، شماره 4، مهر 1392   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/le.v20i4.39699

نویسندگان

سید محمدمهدی قبولی درافشان^{* 1}؛ حمیدرضا دانش ناری²؛ علی ساعت چی³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تربیت مدرس، تهران

³دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

اسرار تجاری نقش مهمی در شکوفایی اقتصادی و رشد نظام رقابت تجاری دارد. با وجود این، یکی از چالش های نوین حقوق اسرار تجاری، ظهور جاسوسی های اقتصادی است. رشد فزاینده این نوع از جاسوسی ها موجب پیدایش پدیده ای نوظهور به نام تروریسم اطلاعاتی گشته است. از این رو، ساز وکارهای حمایتی از حقوق اسرار تجاری در دو قلمروی نظام ضمانت اجراهای مدنی و کیفری، جهت رشد نظام اقتصادی و حفظ آفرینش های فکری افراد، امری ضروری تلقی می‏شود.
تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به مطالعه تطبیقی حمایت مدنی و کیفری از حقوق اسرار تجاری در نظام حقوقی ایران و آمریکا می پردازد.
یافته های این پژوهش نشان می دهد، از یک سو، نظام حقوقی ایران در حوزه اسرار تجاری با چالش مواجه است. فقدان احکام مدنی ویژه در حوزه اسرار تجاری و تمسک به قواعد عمومی مسؤولیت مدنی وجرم انگاری های پراکنده سرقت اسرار تجاری، بدون توجه به رویکردهای کیفرشناسانه، برخی از چالش های نظام حقوقی ایران، در این زمینه است. از سوی دیگر، بر اساس مطالعات تطبیقی این پژوهش، نظام حقوقی آمریکا با وضع قوانین حمایتی ویژه در قلمروی حقوق مدنی و کیفری در حوزه اسرار تجاری، به دنبال حمایت هر چه بیشتر از حقوق دارندگان این اسرار می باشد.

کلیدواژه‌ها

اسرار تجاری؛ تروریسم اطلاعاتی؛ اتلاف؛ غصب؛ جرم انگاری

مراجع

الف)منابع فارسی و عربی

[1] اصفهانى، محمد حسین. (1385). حاشیه‏ی کتاب المکاسب. ج1، أنوار الهدى، قم، چ اول.

[2] امامی، سیدحسن. حقوق مدنی، ج 1، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ بیست وششم، بی تا.

[3] بجنوردى، سید حسن. (1419). القواعد الفقهیة. ج 2، نشر الهادی، قم ، چ اول.

[4] بهرامی احمدی، حمید. (1488). مسؤولیت مدنی، نشر میزان، چ اول.

[5] رهبری، ابراهیم. (1389). حقوق اسرار تجاری، تهران، سمت، چ اول.

[6] سبزوارى، سید عبد الأعلى. (1413). مهذّب الأحکام. ج 21 ، قم، مؤسسه المنار - دفتر حضرت آیة الله، ، چ چهارم.

[7] شهید ثانى، زین الدین بن على. (1413). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. ج12 جلد، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم ، چ اول.

[8] طباطبایی حائرى، سید على. (1418). ریاض المسائل. ج 14، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم ، چ اول.

[9] فاضل موحدی لنکرانى، محمد. (1416). القواعد الفقهیة. چاپخانه مهر، قم ، چ اول.

[10] قاسم زاده، سید مرتضی. (1388). الزام ها و مسؤولیت مدنی بدون قرارداد، میزان، چ هشتم.

[11] قاسم زاده، سید مرتضی. (1387). مبانی مسؤولیت مدنی تهران، نشر میزان، چ پنجم.

[12] کاتوزیان، ناصر. (1387). وقایع حقوقی. شرکت سهامی انتشار، چ سیزدهم.

[13] کاشف الغطاء، محمد حسین. (1359). تحریرالمجله. ج 3، طهران-قم، مکتبهالنجاح.

[14] کاشف الغطاء، حسن. (1422). أنوار الفقاهة، کتاب الغصب. مؤسسه کاشف الغطاء، نجف اشرف، چ اول.

[15] محقق داماد، سید مصطفى.(1406). قواعد فقه (محقق داماد). ج 2، مرکز نشر علوم اسلامى، تهران، چ دوازدهم.

[16] مکارم شیرازى، ناصر. (1411). القواعد الفقهیة. ج2، مدرسه امام امیر المؤمنین علیه السلام، قم ، چ سوم.

[17] مراغى، سید میر عبد الفتاح. (1417). العناوین الفقهیة. ج 2، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، چ اول.

[18] موسوی خوئی، سیدابوالقاسم موسوی. (1366). مبانی تکمله المنهاج. ج2، ، قم، لطفی ودارالهادی، چ2.

[19] موسوی خوئى، سید ابو القاسم موسوى. مصباح الفقاهة (المکاسب). ج2، بی چا، بی تا.

[20] موسوى خمینى، سید مصطفى. (1418). کتاب البیع. ج 2، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره، تهران، چ اول.

[21] نائینی، محمدحسین. (1418). حاشیه المکاسب(منیه الطالب). خوانساری، شیخموسیبنمحمدنجفی، ج2، قم، موسسه النشرالاسلامی.

[22] نجفی ابرند آبادی، علی حسین. (1390). مجموعه تقریرات علوم جنایی. به کوشش شهرام ابراهیمی.

[23] Ass,katja Branko. (2007). Globalization and Crime, Sage Publication, First Publication.

[24] Gesmer, Lee t ,Protection of Trade Secret in Computer Industry, Available at www. Gesmer. Com/Publication/Tradesecrets.

[25] Herry, Vickie, l and Clarie Laporte. (2009). A Guidebook of Technical and Business Professionals.

[26] Hudson, Barbara. A. (2003). Understanding Justice,open University Press, First Published.

[27] Kitfield. (2007). Corporate Crime, Spionage the Squall, Air Force Magazine for National Journal of Washington.

[28] Kitzke, Ramon a. (1981). 64 Marq. l. Rev,in Heinonline,1981

[29] Munice John and Mclaughlin, Sage. (2003). Dictionary of Criminology, First Published.

[30] Nasheri, Hedyeh. (2003). Economics Spoinageand Industrial Spying, Cambridge University Press, First Published.

[31] Pace, Christopher Rebel, the Cases of

[32] Paulomba, Fredrick A. (2008). Trade Show/Fair Pricy and Industrial Espionage, Journal of Convention and Event Tourism, vol9(4).

[33] Ryan, Lamberchet. Trade Secrets and Internet, What Remedies Exists Into Disclosure in Information Age ,the Rreview of Litigation,v 18,n 2

[34] Berg,Gabriel and Joel M. (2000). and orphy ,Criminal Prosecution of Trade Secret Theft, the Houston Lawyer, v 38,n 1.

[35] Simon and Jones. (2005). Crimes and Criminals, How to Avoid Being Victim or Perpetrator the Computer and Internet Lawyer Journal,v 22, n1.

[36] Smail and Jacobs. (2003). Counteracting Global Industrial Spionage: a Damage Control Strategy, Business and Society Review Journal,v108.

[37] Tautfest, Evic S. (1993). Criminal Law, Fifth Edition, Butterworths.

[38] Von Hirsch. (1993). Andrew, a Commensurability and Crime Prevention: Evaluating Formal Sentencing Structures and Their Rationale , the Journal of Criminal Law and Criminology , v 27.

[39] Von Hirsch. Andrew. (1998). Penal Theories , in the Handbook of Crime and Punishment Edited by Micheal Tony , Oxford University Press.

[40] Yabrough, Robert. (2004). trade Secret Law in Pensilvania, Yabroughlaw. Com.