بررسی اثرات تنش شوری و خشکی ناشی از غلظت های مختلف کلرید سدیم و پلی اتیلن گلایکول 6000 بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه علف هرز اُزمک (Cardaria draba)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 24، شماره 2 - شماره پیاپی 11، تیر 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v24i2.4131

نویسندگان

مهدی مجاب^{* 1}؛ غلامرضا زمانی²

¹پیام نور

²گروه زراعت دانشگاه بیرجند

چکیده

چکیده
تنش های شوری و خشکی از تنش های محیطی رایج در کشور است که بر مراحل مختلف رشد و نمو گیاهان اثر می گذارند. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری و خشکی، بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه علف هرز اُزمک (Cardaria draba ) آزمایشی در محیط پتری دیش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1387 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف پتانسیل اسمزی و ماتریک ناشی از تنش شوری و خشکی در چهار سطح 3/0-، 5-، 10- و 15- بار به همراه تیمار شاهد (آب مقطر) بودند. نتایج نشان داد که با منفی تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک درصد و سرعت جوانه زنی ، وزن تر گیاهچه، ریشه چه و ساقه چه، طول ریشه چه و ساقه چه به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافت (05/0≥ P) و این کاهش در تنش خشکی به طور معنی داری در اکثر صفات نسبت به تنش شوری بیشتر بود. کاهش طول ساقه چه در هر دو تنش بیشتر از ریشه چه بود که نشان دهنده ی حساسیت بیشتر این صفت می باشد. زمان رسیدن به 50 درصد حداکثر جوانه زنی در هنگام مواجه با سطوح تنش به طور معنی داری افزایش یافت. برازش مدل لجستیک سه پارامتری رابطه بین سطوح مختلف تنش و درصد جوانه زنی را به خوبی توجیه نمود. پارامتر X 50 مدل مذکور حاکی از کاهش 50 درصدی حداکثر جوانه زنی اُزمک در پتانسیل-های اسمزی 997/ 23 بار و ماتریک 22/6 بار می‌باشد که این امر حساسیت بیشتر اُزمک را به تنش خشکی نشان می دهد.

واژه های کلیدی: جوانه زنی، پتانسیل اسمزی، بیولوژی، علف هرز