مروری بر ژئوشیمی و ایزوتوپ Rb/Sr و Sm/Nd توده‌های نفوذی گرانیتوئیدی ژوراسیک میانی و ترشیاری: دیدگاهی نوین بر تکتونو‌-‌ ماگماتیسم و کانی سازی این دوره زمانی ایران

زمین شناسی اقتصادی

مقاله 2، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 7، آذر 1391، صفحه 171-198   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/econg.v4i2.16489

نویسندگان

محمد علی جزی^* ؛ محمد حسن کریم پور؛ آزاده ملکزاده شفارودی

فردوسی مشهد

چکیده

در دورة زمانی ژوراسیک میانی یکی از شدیدترین رخداد‌های ماگماتیسم در ایران رخ داده است. از جمله توده‌های نفوذی گرانیتوئیدی این دوره می‌توان به توده یا کمپلکس‌های نفوذی الیگودرز، الوند، آستانه، بروجرد، ملایر و چاه دزدان در زون سنندج- سیرجان، شیرکوه و آیرکان در زون ایران مرکزی و شاه کوه، سرخ کوه و کلاته آهنی در بلوک لوت اشاره کرد. اغلب این توده‌های نفوذی از نوع پرآلومینوس‌‌ بوده و در سری کالک آلکالن پتاسیم بالا جای می‌گیرند. نسبت CaO/Na2O 8.37-0.12 منشأ فقیر از رس را برای تولید ماگمای بیشترینة این توده‌های نفوذی پیشنهاد می‌دارد. در نمودار توزیع عناصر نادر خاکی نرمالیزه شده به کندریت عناصر نادر خاکی سبک (LREE) غنی شدگی چندانی نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) ندارند و الگوی نسبتاً مسطحی را نشان می‌دهند. همچنین در این نمودار عنصر Eu آنومالی منفی دارد که نشان‌دهنده شرایط احیایی تشکیل ماگما و یا منشأ گرفتن آن از عمق پایداری پلاژیوکلاز است. نمودار عنکبوتی نرمالیزه شده نسبت به بخش تحتانی پوسته قاره‌ای غنی شدگی عناصر لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ (LILE) مانند K, Cs, Rb و عناصر خاکی کمیاب سبک (LREE) ( ( La, Ce و کاهیدگی عناصر Ba,Nb,Ta,Sr,Ti را نشان می‌دهد. مقادیر اولیه ایزوتوپ 87Sr/86Sr این توده‌ها بین 0.70609 تا 0.71937 و مقدار اولیه εNd آن منفی و بین6.51 - تا 1/1- در تغییر است که نشان‌دهنده منشأ گرفتن ماگما از پوسته قاره‌ای است. شواهد ژئوشیمیایی و ایزوتوپی این توده‌های نفوذی را با منشأ پوسته قاره‌ای، تیپ S و حاصل از برخورد قاره‌ها معرفی می‌نماید. شواهد زمین‌شناسی همچون توقف در رسوب گذاری، دگرگونی ناحیه‌ای، جای گیری افیولیت و نیز کانه‌زایی مرتبط با زون برخورد قاره‌ها، تأییدی بر برخورد بین دو صفحه ایران و عربی در دورة زمانی ژوراسیک میانی است.

کلیدواژه‌ها

ژوراسیک میانی؛ گرانیتوئید تیپ S؛ ژئوشیمی و ایزوتوپ؛ برخورد قاره‌‌ای

مراجع

[1] Barbarin B., "A review of the relationships between granitoid types, their origins and their geodynamic environments", Lithos 46 (1999) 605–626.

[2] Harris N. B., Pearce J. A., Tindle A. G, "Geochemical characteristics of collision zone magmatism", In Coward M. P. and Reis, A. C., (eds), collision tectonics Spec. Publ. Geol. Soc 19 (1986) 67-81.

[3] Stampfli G. M., Pillevuit A., "An alternative Permo-Triassic reconstruction of the kinematics of the Tethyan realm", In: J. Dercourt, L.E. Ricou, and B. Vrielinck (Eds.), Atla Tethys Palaeoenvironmental Maps. Explanatory Notes. Gauthier- Villars, Paris (1993) 55–62.

[4] Stampfli G. M., Marcoux J., Baud A., "Tethyan margins in space and time", In: Channell, J.E.T., Winterer, E.L., Jansa, L.F. (Eds.) Paleogeography and paleoceanography of Tethys Palaeogeography, Palaeoclimatology. Palaeoecology 87 (1991) 373–410.

[5] Davoudzadeh M., Schmidt K., "A review of the Mesozoic paleogeography and paleotectonic evolution of Iran", Neues Jahrbuch fur Geol Palaeontol Abhteilungen 168 (1984) 182–207.

[6] Stampfli G. M., "The intra-alpine terrain: a Paleo-Tethyan remnant in the alpine variscides", Eclogae Geologicae Helvetiae 89 (1) (1996) 13–42.

[7] Stampfli G. M., "Tethyan oceans", In E. Bozkurt, J. A. Winchester and J. D. A. Piper. Tectonics and magmatism in Turkey and surrounding area, Geological Society of London, Special Publication 173 (2000) 1–23.

[8] Karimpour M. H., Stern C. R., Farmer L., "Zircon U–Pb geochronology, Sr–Nd isotope analyses, and petrogenetic study of the Dehnow diorite and Kuhsangi granodiorite (Paleo-Tethys), NE Iran", Journal of Asian Earth Sciences. 37 (2010) 384-393.

[9] Agard P., Omrani J., Jolivet L., Whitechurch H., Vrielynck B., Spakman W., Monie P., Meyer B., Wortel R., "Zagros orogeny: a subduction-dominated process", Geological Magazine. (2011) doi:10.1017/S001675681100046X.

[10] Mohajjel M., Fergusson C. L., Sahandi, M.R., "Cretaceous-Tertiary convergence and continental collision, Sanandaj-Sirjan Zone, western Iran", Journal of Asian Earth Sciences 21 (2003) 397–412.

[11] Berberian M., King G. C. P., "Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran", Canadian Journal of Earth Sciences 18 (1981) 210-265.

[12] Arvin M., Pan Y. M., Dargahi S., Malekizadeh A., Babaei A., "Petrochemistry of the Siah-Kuh granitoid stock southwest of Kerman, Iran: implications for initiation of neotethys subduction", Journal of Asian Earth Sciences 30 (2007) 474-489.

[13] Ruttner A., Stöcklin J., "Geological map of Iran, scale 1:1000,000", Geological Survey of Iran, (1967).

[14] Alavi M., "Tectonic map of the Middle East, scale 1:2,900,000", Geological Survey of Iran, (1991).

[15] Berberian F., Berberian M., "Tectono-plutonic episodes in Iran", In: Delany F.M., Gupta, H.K. (Eds.), Zagros, Hindu Kush, Himalaya Geodynamic Evolution American Geophysical Union Geodynamics Series 3 (1981) 5-32.

[16] Stocklin J., "Structural history and tectonics of Iran: a review", American Association of Petroleum Geology Bulletin 52 (1968) 1229-1258.

[17] Jolivet L., Faccenna C., "Mediterranean extension and the Africa-Eurasia collision", Tectonics 19 (2000) 1095-106.

[18] Agard P., Omrani J., Jolivet L., Mouthereau F., "Convergence history across Zagros (Iran): constraints from collisional and earlier deformation", International Journal of Earth Sciences 94 (2005) 401-419.

[19] Vincent S. J., Allen M. B., Ismail-zadeh A. D., Flecker R., Foland K. A., Simmons, M. D., "Insights from the Talysh of Azerbaijan into the Paleogene evolution of the South Caspian region", Geological Society of America Bulletin 117 (2005) 1513-33.

[20] Ballato P., Mulch A., Landgraf A., Strecker M. R., Dalconi M. C., Friedrich A., Tabatabei S.H., "Middle to late Miocene Middle Eastern climate from stable oxygen and carbon isotope data, southern Alborz mountains, N Iran", Earth and Planetary Science Letters 300 (2010) 125-38.

[21] Crawford A. R., "Iran continental drift and plate tectonics", 24th Int. Geol. Congr., Montreal, Sect. 3 (1972) 106.112.

[22] Stampfli G. M., Borel G. D., "A plate tectonic model for the Paleozoic and Mesozoic constrained by dynamic plate boundaries and restored synthetic oceanic isochrones", Earth and Planetary Science Letters 196 (2002) 17-33.

[23] Ramezani J., Tucker R. D., "The Saghand region, central Iran: U-Pb geochronology, petrogenesis and implication for gondwana tectonics", American Journal of Science 303 (2003) 622-665.

[24] Golonka J., "Plate tectonic evolution of the southern margin of Eurasia in the Mesozoic and Cenozoic", Tectonophysics 381 (2004) 235-273.

[25] Saidi A., Brunet M. F., Ricou I. E., "Continental accretion of the Iran Block to the Eurasia as seen from late Paleozoic to early Cretaceous subsidence curves", Geodinamica Acta (10) 5 (1997) 189-208.

[26] Bagheri B., Stampfli G. M., "The Anarak, Jandaq and Posht-e-Badam metamorphic complexes in central Iran: new geological data, relationships and tectonic implications", Tectonophysics 451 (2008) 123-155.

[27] Westphal M., Bazhenov M. L., Lauer J. P., Pechersky D. M., Sibuet J. C., "Paleomagnetic implications on the evolution of the Tethys belt from the Atlantic ocean to the Pamirs since the Triassic", Tectonophysics 123 (1986) 37-82.

[28] Dercourt J., Zonenshain L. P., Ricou L. E., Kazmin V. G., Le Pichon X., Knipper A. L., Grandjacquet C., Sbortshikov I. M., Geyssant J., Lepvrier C., Pechersky D. H., Boulin J., Sibuet J. C., Savostin L. A., Sorokhtin O.,Westphal M., Bazhenov M. L., Lauer J. P., Biju-Duval B., "Geological evolution of the tethys belt from the Atlantic to the Pamirs since the Lias", Tectonophysics 123 (1986) 241–315.

[29] Alirezaei S., Hassanzadeh J., "Geochemistry and zircon geochronology of the Permian A-type Hasanrobat granite, Sanandaj-Sirjan belt: A new record of the Gondwana break-up in Iran", Lithos. (2011) http://dx.doi.org/10.1016/j.lithos.2011.11.015 .

[30] Alavi M., "Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran: new data and interpretations", Tectonophysics 229 (1994) 211-238.

[31] Tillman J. E., Poosti A., Rossello S., Eckert, A., "Structural evolution of Sanandaj- Sirjan Ranges near Esfahan, Iran", American Association of Petroleum Geologists Bulletin 65 (1981) 674-687.

[32] Mohajjel M., Fergusson C. L., "Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sanandaj–Sirjan Zone, western Iran", Journal of Structural Geology 22 (2000) 1125-1139.

[33] Hassanzadeh J., Stockli D. F., Horton B. K., Axen G. J., Stockli L. D., Grove M., Schmitt A. K., Walker J. D., "U-Pb zircon geochronology of late Neoproterozoic–Early Cambrian granitoids in Iran: Implications for paleogeography, magmatism, and exhumation history of Iranian basement", Tectonophysics 451 (2008) 1-4, 71-96.

[34] Tarkian M., Lotfi M., Baumann A., "Tectonic, magmatism and the formation of mineral deposits in the central Lut, east Iran", Ministry of mines and metals, GSI, geodynamic project (geotraverse) in Iran, No. 51 (1983) 357-383.

[35] Mahmoudi S., Masoudi F., Corfu F., Mehrabi B., "Magmatic and metamorphic history of the Deh–Salm metamorphic Complex, Eastern Lut block, (Eastern Iran), from U–Pb geochronology", International Journal of Earth Sciences 99 (2010) 11153–11165.

[36] Karimpour M. H., Stern C. R., Farmer L, Saadat S, Malekezadeh A., "Review of age, Rb-Sr geochemistry and petrogenesis of Jurassic to Quaternary igneous rocks in Lut Block, Eastern Iran", Journal Geopersia. 1 (1) (2011) 19-36.

[37] Karimpour M. H., Farmer L., Ashouri C. Saadat S., "Major, Trace and REE geochemistry of Paleo-Tethys Collision-Related Granitoids from Mashhad, Iran", Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran (17) 2 (2006) 127-145.

[38] Hooper R. J., Baron I., Hatcher J. R D., Agah S., "The development of the southern Tethyan margin in Iran after the breakup of Gondwana: implications of the Zagros hydrocarbon province", Geosciences 4 (1994) 72-85.

[39] Sabzehei M., "Geological Quadrangle Map of Iran, No. 12, Hajiabad, 1:250,000", Geological Survey of Iran, (1994).

[40] Forster H., Fesefeldt K., Kursten M., "Magmatic and orogenic evolution of the central Iranian volcanic belt", In: 24th International Geology Congress, Section 2 (1972) 198–210.

[41] Jung D., Kursten M., Tarkian M., "Post-Mesozoic volcanism in Iran and its relation to the subduction of the Afro-Arabian under the Eurasian plate", In: Pilger, A., Rosler, A. (Eds.), Afar between continental and oceanic rifting. Schweizerbartsche Verlagbuchhandlung, Stuttgart (1976) 175–181.

[42] Berberian F., Muir I. D., Pankhurst R. J., Berberian M., "Late Cretaceous and early Miocene Andean-type plutonic activity in northern Makran and Central Iran", Journal of the Geological Society 139 (1982) 605-614.

[43] Cox K. G., Bell J. D., Pankhurst R. J., "The Interpretation of Igneous Rocks", George Allen and Unwin, (1979) London.

[44] Peccerillo A., Taylor S. R., "Geochemistry of Eocene calc-alkaline volcanic rocks from the Kastamaonu area, North Turkey", Contrib Mineral Petrol 58 (1976) 63-81.

[45] Villaseca C., Barbero L., Herreros V., "A re-examination of the typology of peraluminous granite types in intracontinental orogenic belts", Trans Roy Soc Edinb, Earth Sci 89 (1998) 113-119.

[46] Esna-Ashari A., Hassanzadeh J., Valizadeh M. V., "Geochemistry of microgranular enclaves in Aligoodarz Jurassic arc pluton, western Iran: implications for enclave generation by rapid crystallization of cogenetic granitoid magma", Mineralogy and Petrology 101 (2011) 195-216.

[47] Shahbazi H., Siebel W., Pourmoafee M., Ghorbani M., Sepahi A. A., Shang C. K., Vousoughi Abedini M., "Geochemistry and U– Pb zircon geochronology of the Alvand plutonic complex in Sanandaj–Sirjan Zone (Iran): New evidence for Jurassic magmatism", Journal of Asian Earth Sciences (39) 6 (2010) 668-683.

[48] Tahmasbi Z., Castro A., Khalili M., Ahmadi Khalaji A., Rosa J. D. L., "Petrologic and geochemical constraints on the origin of Astaneh pluton, Zagros orogenic belt, Iran", Journal of Asian Earth Sciences 39 (2010) 81–96

[49] Ahmadi Khalaji A., Esmaeily D., Valizadeh M. V., Rahimpour-Bonab H., "Petrology and geochemistry of the granitoid complex of Boroujerd, Sanandaj– Sirjan Zone, Western Iran", Journal of Asian Earth Sciences 29 (2007) 859-877.

[50] Fazlnia A., Moradian A., Alipour S., "Synchronous activity of two kinds of magmas, anorthosite and S-type granite, in the Chah-Dozdan intrusion, Neyriz, Iran: evidence of zircon SHRIMP U–Pb and monazite CHIME U–Th–total Pb dating", Earth and Life 2 (2007) 24-44.

[51] Ahadnejad V., Hirt A. M., Valizadeh M. V., Jaberi-Bokani S. , "The ammonium content in the Malayer igneous and metamorphic rocks (Sanandaj-Sirjan Zone, Western Iran)", Geologica Carpathica (62) 2 (2011) 171-180.

[52] Esmaeily D., Nedelec A., Valizadeh M. V., Moore F., Cotton J., "Petrology of the Jurassic Shah-Kuh granite (eastern Iran), with reference to tin mineralization", Journal of Asian Earth Sciences 25 (2005) 961-980.

[53] مرادی‌ نقندر م.، کریم‌ پور م.ح.، فارمر ج.ل.، استرن چ.، "ژئوشیمی ایزوتوپهای ،Sm-Nd و Rb-Sr سن سنجی زیرکن و پتروژنز باتولیت گرانودیورتی-گرانیتی نجم آباد، گناباد"، مجله زمین شناسی اقتصادی شماره 3 (1390) ص 127-145.

[54] بهار‌زاده ح.، ترابی ق.، احمدیان ج.، ابراهیمیان ز.، "ژئوشیمی توده نفوذی ایرکان، دایک های آپلیتی و آنکلاوهای موجود در آن"، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 32 (1387) ص 13-32.

[55] Shibi M., Esmaeily D., Nedelec A., Bouchez J. L., Kananian A., "Geochemistry and petrology of garnet-bearing S-type Shir-Kuh Granite,southwest Yazd, Central Iran", Island Arc 19 (2010) 292-312.

[56] Sylvester P. J., "Post-collisional strongly peraluminous granites", Lithos 45 (1998) 29-44.

[57] Boynton W. V., "Cosmochemistry of the rare earth elements: meteorite studies", In: Henderson P (ed) Rare earth element geochemistry. Elsevier (1984) 63-114.

[58] Rollinson H. R., "Using Geochemical Data: Evaluation, Presentation, Interpretation", Longman Scientific and Technical, (1993) New York.

[59] Taylor S. R., McLennan S. M., "The geochemical evolution of the continental crust", Reviews in Geophysics 33 (1995) 241-265.

[60] Esna-Ashari A., Hassanzadeh J., Wernicke B. P., Achmitt A. K., Axen G., Horton B., "Middle Jurassic flare-up and cretaceous magmatic lull in the central Sanandaj-Sirjan arc, Iran", analogy with the southwestern United States. GSA Annual Meeting, United States, (2009)

[61] Esmaeily D., Bellon H., Valizadeh M. V., Hassanzadeh J., Juteau T., "The Shah-Kuh granite in Eastern Iran: a detailed chronology", Comptes Rendus Ge´oscience (2004) (submitted for publication).

[62] Jung D., Keller J., Khorasani R., Marcks Chr., Baumann A., Horn P., "Petrology of the Tertiary magmatic activity the northern Lut area, East of Iran, Ministry of mines and metals", GSI, geodynamic project (geotraverse) in Iran, No. 51 (1983) 285-336.

[63] آقانباتی ع.، "زمین شناسی ایران"، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران (1383).

[64] Forster H., "Mesozoic-Cenozoic metallogenesis in Iran", Journal of Geological Society of London 135 (1978) 443- 455.

[65] Caillat C., Dehlavi P., Martel-Jantin B., "Geologie de la region de Saveh Iran Contribution a l'etude du volcanism et du plutonism tertiares de la zone de l'Iran central", These de doctorat de specialities, (1978).

[66] قاسمی ح.، رمضانی ا.، خانعلی‌زاده ع.ر.، "سنگ شناسی، ژئوشیمی و جایگاه زمین ساختی- ماگمایی توده آذرین نفوذی سلیجرد، شمال غرب ساوه"، مجله علوم زمین، شماره 17 (1387) ص 68-85.

[67] Aghazadeh M., Castro A., Badrzadeh Z., Vogt K., "Post-collisional polycyclic plutonism from the Zagros hinterland: the Shaivar Dagh plutonic complex, Alborz belt, Iran", Geological Magazine 148 (5–6) (2011) 980-1008.

[68] Berberian M., "Generalized tectonic map of Iran", In: Berberian, M., (Ed.), Continental Deformation in the Iranian Plateau. Geological Survey of Iran, Report No. 52, (1983) Tehran.

[69] Haschke M., Ahmadian J., Murata M., McDonald I., "Copper Mineralization Prevented by Arc-Root Delamination during Alpine-Himalayan Collision in Central Iran", Economic Geology 105 (2010) 855-865.

[70] Shafiei B., Haschke M., Shahabpour J., "Recycling of orogenic arc crust triggers porphyry Cu mineralization in Kerman Cenozoic arc rocks, southeastern Iran", Mineralium Deposita 44 (2009) 265-283.

[71] McInnes B. I. A., Evans N. J., Fu F. Q., Garwin S., "Application of thermochronology to hydrothermal ore deposits", Rev Mineral Geochem 58 (2005) 467-498.

[72] Allegre C. J., "Isotope Geology", Cambridge University Press. New York, (2008).

[73] White W. M., "Geochemistry", John-Hopkins University Press. Baltimore, (1997).

[74] Aghanabati S., "Etude geologique de la region de Kalmard (W. Tabas)", These Doctorat d'Etat : No. A.D.11. 623 (1975) Gronoble, France.

[75] آقانباتی ع.، سعیدی ع.، "معرفی حرکات باتونین (ژوراسیک میانی) در ایران مرکزی"، سازمان زمین شناسی کشور، تهران (1360).

[76] Crawford A. R., "A summary of isotopic age data for Iran, Pakistan and India", Memoire hors Serie de la Societe Geologique de France 8 (1977) 251-260.

[77] Fazlnia A., Schenk V., Straaten F. V. D., Mirmohammadi M., "Petrology, geochemistry, and geochronology of trondhjemites from the Qori Complex, Neyriz, Iran", Lithos 112(2009) 413-433.

[78] Baharifar A., Moinevaziri H., Bellon H., Pique A., "The crystalline complexes of Hamadan (Sanandaj–Sirjan zone, western Iran): metasedimentary Mesozoic sequences affected by Late Cretaceous tectono-metamorphic and plutonic events", Comptes Rendus Geoscience 336 (2004) 1443-1452.

[79] Ahadnejad V., Valizadeh M. V., Deevsalar R., Rezaei-Kahkhaei M., "Age and geotectonic position of the Malayer granitoids: Implication for plutonism in the Sanandaj-Sirjan Zone, W Iran", Neu. Jb. Geol. Palaont. Abh. 261/1 (2011) 61-75.

[80] Ghazi A. M., Hassanipak A. A., "Geochemistry and petrology of subalkaline and alkaline extrusives of Kermanshah ophiolite, Zagros suture zone, SW Iran", Journal of Asian Earth Sciences 17 (1999) 319-332.

[81] Stocklin J., "Possible ancient continental margins in Iran", In: Burk, C. A., Drake, C. L. (Eds.), The Geology of Continental Margins. Springer, Berlin (1974) 873-887.

[82] Alavi M., "Tectonostratigraphic evolution of the Zagros ides of Iran", Geology 8 (1980) 144-149.

[83] Haynes S. J., Reynolds P. H., "Early development of Tethys and Jurassic ophiolite displacement", Nature 283 (1980) 561-563.

[84] Adib D., "Geology of the metamorphic complex at the southwestern margin of the central-eastern Iranian micro plate (Neyriz area)", Neues Jahrb. Geol. Palaontol., Abh. 156 (1978) 393-409.

[85] Pirajno F., "Hydrothermal Processes and Mineral Systems", Springer Science, (2009).

[86] قربانی م.، "دیباچه‌ای بر زمین شناسی اقتصادی ایران"، انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران (1381).

[87] اسماعیلی د.، محمدی ح.، حق نظر م.، "مقایسة ترکیب شیمیایی تورمالین در رگه‌های کوارتز- تورمالین قلع و تنگستن دار مناطق شاه کوه) شرق ایران) و نظام آباد )غرب ایران)"، مجله بلور شناسی و کانی شناسی ایران، شماره 3 (1388) ص 345-356.

[88] کریم‌پور م.ح.، مرادی‌نقندر م.، "دگرسانی، کانی‌سازی و اکتشافات ژئوشیمیایی (رسوبات رودخانه و نمونه‌های سنگی) شرق نجم آباد (گناباد)"، مجله زمین شناسی ایران، شماره 13 (1389) ص 61-72.

[89] باقریان س.، درویشی ا.، موذن م.، خاکزاد ا.، "بررسی توان کانی سازی توده گرانیتی ملاطالب، با استفاده از ویژگیهای ژئوشیمیایی"، فصل نامه علوم زمین، شماره 58 (1384) ص 158-165.

[90] کریم‌پور م.ح.، "استفاده از نسبتهای Rb-F , Ce/Yb Sm/Eu, Rb/Sr,به منظور تشخیص و تفکیک گرانیتهای S که دارای پتانسیل قلع هستند"، فصل نامه علوم زمین، شماره29-30 (1377) ص 2-16.

[91] Sillitoe R. H., "A plate tectonic model for the origin of porphyry copper deposits", Economic Geology 67 (1972) 184-197.

[92] اسماعیلی وردنجانی ا.، شمسی پور دهکردی ر.، پازند ک.، رهی د.، " مطالعات هیدرو ژئوشیمیایی و پرتوسنجی مواد رادیواکتیو در مناطق آیرکان و چشمه شتری (شمال شرق استان اصفهان) "، مجله زمین شناسی اقتصادی، شماره 3 (1390) ص 147-163.

[93] Sepahi A. A., "Tepology and petrogenesis of granitic rocks in the Sananadaj- Sirjan metamorphic belt, Iran with emphasis on the Alvand plotonic complex", Neu. Jb. Geol. Palaont. Abh 247/3 (2008) 295-312.