ارزیابی کارایی انرژی در مقیاس محله ای با استفاده از مدل لید در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی: محله ولنجک شهر تهران)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 12، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10، شهریور 1398، صفحه 223-237   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v6i1.71516

نویسندگان

محمدتقی رضویان^* ؛ سهراب مؤذن؛ مرتضی قورچی

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها، منجر به افزایش مصرف و تقاضا برای منابع انرژی شده است که این امر محدود شدن انرژی مورد مصرف و آلودگی­های زیست ­محیطی ناشی از مصرف سوخت­ های فسیلی را در پی داشت؛ از این ­رو، امروزه، یکی از چالش­ های پیش ­روی دولت ­ها در سراسر جهان، ایجاد شهرهایی است که از نظر مصرف انرژی بهینه باشد. در این زمینه، برنامه ­ریزی کاربری زمین، نقش مؤثری در کاهش مصرف انرژی ایفا می­ کند. پژوهش حاضر تلاشی است در جهت برنامه­ ریزی کاربری اراضی و ارتباط آن با بهینه­ سازی مصرف انرژی در جهت توسعه پایداری شهری. در همین راستا، با استفاده از مدل لید به ارزیابی کارایی انرژی در محله ولنجک شهر تهران پرداخته شد. نوع تحقیق کاربردی و روش مطالعه توصیفی- تحلیلی می ­باشد. روش جمع­ آوری اطلاعات کتابخانه­ ای و داده­ های طرح تفصیلی منطقه یک شهرداری تهران بوده و تجزیه ­وتحلیل داده­ ها با استفاده از مدل LEED و نرم ­افزارهای EXCEL و GIS صورت گرفته است. یافته­ های تحقیق نشان ­دهنده وجود ارتباط مستقیم بین برنامه ­ریزی کاربری زمین و میزان مصرف انرژی بوده و دو بخش ساختمان و حمل ­ونقل، دو مؤلفه تأثیرگذار در مصرف و کارایی انرژی به شمار می­ روند. در مجموع امتیاز محدوده مورد مطالعه از 43 امتیاز ممکن حدوداً 20 امتیاز را بدست آورده است که نشان­ دهنده وضعیت متوسط (و نه چندان مطلوب) محله است. با سیاست ­گذاری و برنامه ­ریزی می ­توان شهرهای ما را به سمت فضاهای با کیفیت­ تر و با کارایی انرژی سوق داد.

کلیدواژه‌ها

برنامه ریزی کاربری زمین؛ کارآیی انرژی؛ توسعه پایدار؛ مدل LEED؛ محله ولنجک شهر تهران

مراجع

1. برک‌پور، ن.، و مسنن‌زاده، ف. (1390). بررسی مقایسه‌ای سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی در حوزه برنامه-ریزی کاربری زمین در ایران و انگلیس. فصلنامه مطالعات شهری، 1 (1)، 60-41.

2. سیونگ، هـ. چ. (2005). شهرهای صرفه‌جو در مصرف انرژی، رهیافتی به سوی شکل پایدار شهری. ترجمه دکتر فرزین چاره‌جو، تهران: انتشارات اول و آخر.

3. فتح جلالی، آ. (1389). تدوین معیارهای برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری با رویکرد کارایی انرژی، نمونه موردی: واحد همسایگی در شهر جدید هشتگرد. پایان ‌نامه جهت اخذ دوره کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس.

4. کاظمی، ع.، شکوری گنجوری، ح.، رئوفی، ز.، حسین‌زاده، م.، و شکیبا، ش. (1392). مروری بر مطالعات مدلسازی عرضه انرژی و انتخاب بهترین تحقیقات انجام شده در ایران با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی. مجله پژوهش‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری انرژی، 2 (1) ، 28-5.

5. Aburbach, L. (2009). An introduction to LEED-ND for CNU members. Washangton, DC: CNU.

6. Bajura, R. (2002). The energy environment nexus. The Bridge, 32(2), 11-17.

7. Banister, D., & Hickman, R. (2007). Transport and reduce energy consumption: what role can urban planning play? Oxford, England: Oxford University Centre for the Environment.

8. Bose, R. K. (Ed.). (2010). Energy efficient cities: assessment tools and benchmarking practices. Washington, DC: World Bank.

9. Breheny, M, J. (1996). The contradictions of the compact city: A review. In K. Williams (Ed.), The compact city: A sustainable urban form? (pp. 13-35). England, London: E & FN Spon.

10. Burby III, R, J. (1978). Saving Energy in urban areas: Community planning perspective. Popular Government, 42-49. Retrieved from https://b2n.ir/572331

11. Cameron, J, I. (1991). Policies for achieving ecologically sustainable development. The Scientific of the Total Environmental, 108(1-2), 71-86.

12. Condon, P, M., Cavens, D., & Miller, N. (2009). Urban planning tools for climate change mitigation. Cambridge, MA: Lincoln Institute of Land Policy.

13. Department of Energy and Climate Change. (2012). The energy efficiency strategy: The energy opportunity in the UK. Retrieved from https:// assets. publishing. service.gov.uk/ government/ uploads/ system/ uploads/ attachment _ data/ file/ 65603/ 6928 - the -energy - efficiency - strategy – statistical -strat.pdf

14. Evins, R., Orehounig, K., & Dorer, V. (2015). Integrated urban energy modeling approaches to support the Swiss Energy Strategy 2050. In Proceedings of International Conference CISBAT 2015 Future Buildings and Districts Sustainability from Nano to Urban Scale (No. EPFL-CONF-213427, pp. 847-852). LESO-PB, EPFL.

15. Farmer & Gibb. (1979). Land Use planning, in introduction of urban planning by Catanese & Snyder. New York: Mcgraw- Hill.

16. IEA (Intrnational Energy Agency). (2017). Energy Efficiency. Market Report Series. Retrieved from https://webstore.iea.org/market-report-series-energy-efficiency-2019

17. IGES (Institute for Global Environmental Strategies). (2004). Urban energy use and greenhouse gas emissions from Asian mega-cities: Policies for a sustainable future. Retrieved from https:// www. iges. or. jp/ en/ pub/ urban –energy –use –and -greenhouse-gas -emissions/ en

18. Kamal-Chaoui, L., & Alexis, R. (2009). Competitive cities and climate change. OECD Regional Development Working Papers. OECD Publishing.

19. Keirstead, J., Samsatli, N., & Shah, N. (2010). SynCity: An integrated tool kit for urban energy systems modeling. Paper presented at the Fifth Urban Research Symposium. Marseille, France.

20. King, R. (2011). LEED for neighborhood development: Programming urban sustainability. Columbia: Columbia University.

21. Lantsberg, A. (2005). Sustainable urban energy planning, a roadmap for research and funding. California Energy Commission, California.

22. Newman, P., Kenworthy, J. (1999). Sustainability and cities: overcoming automobile dependence. Washington DC: Island press.

23. Raydan, D., & Steemers, K. (2007). Environmental urban design in environmental design of urban buildings by Mat Santamouris. London: Routledge.

24. Sunikka, M. (2006). Energy efficiency and low-carbon technologies in urban renewal. Building Research & Information, 36(4), 521-533.

25. Taylor, L., Govindarajalu, Ch., Jeremy, L., Ankes, S, M., & William, A. W. (2008). Financing energy efficiency, lesson from Brazil, China, India and beyond. Washington DC: The World Ban.

26. Thomas, R. (1999). Environmental design: An introduction for architects and engineers (3rd edition). London: Taylor & Francis.

27. US Green Building Council, NRDC. Congress for the New Urbanism. (2007). LEED for neighborhood development rating system, Green Building Council, US.

28. Welch, A., Benfield, K., & Raimi, M. (2010). A citizen's guide to LEED for neighborhood development: How to tell if development is smart and green. Retrieved from https://www.nrdc.org/sites/default/files/citizens_guide_LEED-ND.pdf

29. Zhao, J., Xuan Thinh, N., Chng, L., (2017). Investigation of the impacts of urban land use patterns on energy consumption in China: a case study of 20 provincial capital cities. Sustainability, 9(8), 1-22.