بررسی اثرات استفاده از کمپوست قارچ مصرف شده (SMC) در برخی از خصوصیات شیمیایی خاک و آب آبشویی

آب و خاک

مقاله 33، دوره 22، شماره 2، خرداد 1387   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i22.1038

نویسندگان

فهیمه وهابی ماشک^{* 1}؛ حسین میرسید حسینی²؛ مهدی شرفا³؛ سهیلا حاتمی¹

¹دانشگاه تهران

²گروه علوم و مهندسی ُ دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی - دانشگاه تهران

³گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران

چکیده

چکیده
تولیدکنندگان قارچ از کمپوست به عنوان بستر کشت برای تولید قارچ استفاده می‌کنند . حاصلخیزی این کمپوست بعد از برداشت قارج کاهش می‌یابد که اصطلاحا به آن کمپوست قارچ مصرف شده( SMC) می‌گویند. به طور معمول این بستر مصرف شده به عنوان ضایعات دور ریخته می‌شود، ولی می‌توان از آن در موارد مختلف کشاورزی و باغبانی و فضای سبز استفاده نمود. در این مطالعه اثرات انواع مختلف SMC در مراحل متفاوت پوسیدگی (تازه، یک ساله ، دو ساله ) و در سطوح مختلف 15، 30 و 60 تن در هکتار در تغییر خصوصیات شیمیایی یک خاک لومی مورد بررسی قرار گرفت . این تحقیق به صورت آزمایش آبشویی ستون‌ها انجام گرفته است که SMC‌ها با خاک لومی در ستون‌هایی به طور یکنواخت مخلوط گردید و در دوره زمانی معین هفته ای یک بار با آب مقطر آبشویی شدند ، زه آب ستون‌ها جمع آوری شد و در 4 دوره انتخابی هفته اول ، هفته چهارم ، هفته هشتم و هفته دوازدهم در زه آب ستون‌ها کاتیون‌ها و آنیون‌های محلول اندازه گیری شد. اندازه گیری‌ها در نمونه های خاک قبل از آزمایش و در پایان آزمایش نیز انجام شد . نتایج نشان داد که از میان انواع SMC ، SMC دو ساله به دلیل هوا دیدگی و کمپوست شدن در مدت زمان طولانی تر ، بیشتر تجزیه شده و سبب EC کمتری نسبت به سایر SMC‌ها می‌شود و حاوی کلسیم و منیزیم بیشتری است . از نظر راثرات منفی کاتیون‌ها و آنیون‌ها می‌توان گفت که SMC دو ساله سدیم و کلر کمتری داشته و خطرات سدیمی کردن کمتری درخاک ایجاد می‌کند. مقدار نتیرات موجود در آن هم می تواند نیاز اولیه گیاه را نسبت به سایر SMC های تازه و یک ساله فراهم کند و نیاز کمتری به استفاده از کود ازته داشته باشد . مقایسه سطوح مختلف استفاده SMC نشان داد که سطح 60 تن در هکتاراز نظر EC و غلظت بالای کاتیون‌ها و آنیون‌ها باعث شوری و خطرات بیشتر خاک می‌شود. احتمال می‌رود که سطح 30تن در هکتار مصرف SMC نسبت به سایر سطوح مطلوب تر باشد. به طور کلی اگر SMC درشرایط بهینه ماندگاری و در مقدار لازم مصرف گردد ، می‌تواند از لحاظ خصوصیات شیمایی و فیزیکی در خاک موثر باشد و به عنوان اصلاح کننده خاک مانند سایر موادآلی به کار رود.

واژه‌های کلیدی : کمپوست قارچ، ضایعات قارچ، هوادیدگی،اصلاح خاک ،آبشویی