آینده‎ی سرعنوان‎های موضوعی: پیش‎همارایی در مقابل پس‎همارایی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 11، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، اسفند 1393، صفحه 197-220   

نوع مقاله: مقالات مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v4i1.18996

نویسندگان

مهدی خادمیان^{* 1}؛ مرتضی کوکبی²

¹شهید چمران اهواز / کتابخانه ملی ایران

²شهید چمران اهواز

چکیده

هدف:هدف اصلی نوشته حاضر این است که مشخص کند آیا نظام پیش‌همارای سرعنوان های موضوعی و نمونه های شناخته‌شده‌ی آن یعنی سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره (در سطح جهان) و سرعنوان های موضوعی فارسی (در ایران) باید در عصر انفجار اطلاعات حذف شوند و جایگزین هایی مناسب پیدا کنند یا با اصلاحاتی مناسب می توانند و ضرورت دارد که به حیات خود ادامه دهند.
روش: با مرور نوشتارهای مرتبط به روش مفهومی، یک پرسش کلیدی یعنی آینده‌ی سرعنوان‌های موضوعی در هزاره سوم مورد بررسی قرارگرفته شده است و راهکارهای مناسب برای تداوم حیات آن ارائه می‌شود.
یافته‎ها: سرعنوان های موضوعی به عنوان یک نظام پیش همارا به دلیل دارا بودن مزایایی مانند حفظ بافت، پیشنهاددهندگی، مرورپذیری و در نهایت تأمین دقت، نسبت به نظام های پس همارا برتری هایی دارد که با بهره گیری از آن‌ها می تواند، نقش مؤثری در بازیابی اطلاعات حتی در قرن بیست و یکم ایفا کند و به حیات خود ادامه دهد. البته، برای تحقق این هدف برطرف کردن نقاط ضعف سرعنوان های موضوعی مانند پیچیدگی زیاد دستورالعمل های موضوع سازی، صرف وقت و هزینه ی زیاد برای موضوع دهی و عدم درک آسان زنجیره های موضوعی ساخته‌شده توسط کاربر نهایی باید مورد توجه قرار گیرد. خودکارسازی بیشتر موضوع دهی با استفاده از فناوری های هوشمندتر، ساده تر کردن قواعد موضوع دهی، استفاده از موتورهای کاوش جدید با قابلیت های نمایش نوین مانند هستی‌شناسی و مصورسازی اطلاعات از جمله راهبردهایی است که می تواند تداوم حیات سرعنوان های موضوعی را تضمین کند.

کلیدواژه‌ها

سرعنوانهای موضوعی؛ پیش همارایی؛ پس همارایی؛ سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره؛ نظام کلیدواژه ای؛ نظام واژگان کنترل شده

مراجع

Anderson, J. D. ; Hofmann, M. A. (2006). A fully faceted syntax for Library of Congress Subject Headings, Cataloging & Classification Quarterly, 43(1): 7-38.

Bodoff, D. and Kambil, A. (1997). Pre-Coordination + Post-Coordination=Partial Coordination. Information Systems Working Papers Series. http://ssrn.com/abstract=1284809 (2012/05/23)

Calhoun, K. (2006). The Changing Nature of the Catalog and Its Integration with Other Discovery Tools. Final Report. Prepared for the Library of Congress: A Critical Review. http://guild2910.org/AFSCMECalhounReviewREV.pdf (2012/07/25)

Chan, L.. (2006). Thoughts on LCSH. http://www.loc.gov/catdir/cpso/pre_vs_post.pdf (2012/05/12)

Cochrane, P. A. (1984). Modern Subject Access in the Computer Age. American Libraries 15, 250-52.

Cochrane, P. A. (1986). Improving LCSH for Use in Online Catalogs. Littleton, Colo.: Libraries Unlimited.

Dean, R. J. (2004) FAST: Development of Simplified Headings for Metadata. Cataloging & Classification Quarterly, 39(1/2): 331-352.

Drabenstott, K. M. ; Vizine-Goetz, D. (1994). Using Subject Headings for Online Retrieval: Theory, Practice, and Potential. San Diego, Calif.: Academic Pr. pp. 113-20.

Drabenstott, K. M., Simcox, Schelle, and Williams, Marie (1999). Do Librarians Understand the Subject Headings in Library Catalogs? Reference & User Services Quarterly. 38(4): 369-87.

Fischer, K. S. (2005). Critical views of LCSH, 1990-2001: the third bibliographic essay, Cataloging & Classification Quarterly, 41(1): 63-109.

Horri, Abbas (1994). Some issues and problems on pre-coordinate storage and post-coordinate retrieval in computerized systems. Faslname-Ye Ketab, 19,20(3,4):8.

Joudrey, D. N. ; Taylor, A. G. (2006). RE: LCSH Strings – some thoughts. Email to Barbara B. Tillett.

Khasseh, Ali Akbar (2006). FAST Faceted subject headings: a main step towards achieving the goals of metadata schemes. Library and Information Science, 9(1):125-142.

Kirtland, M. ; Cochrane, P. A. (1982). Critical views of LCSH-Library of Congress Subject Headings: a bibliographic and bibliometric essay, Cataloging & Classification Quarterly, 1(2/3): 71-94.

Library of Congress Subject Headings Pre- vs. Post-Coordination and Related Issues. Prepared by the Cataloging Policy and Support Office March 15, 2007. (2012/05/12) http://www.loc.gov/catdir/cpso/pre_vs_post.pdf

O`Neil, E. T. (2005). FAST [power point presentation].In Cataloging Seminar, Sidney. (2012/07/11) http://nal.gov.au/lis/stndrds/grps/acoc/fast.pdf

Ritchie, K. and Alicea, R. (2006). LC Staff Survey on Subject Cataloging Report. http://www.loc.gov/catdir/cpso/pre_vs_post.pdf(2012/06/16)

Sanatjoo, Aazam ; Fathian, Akram (2011). The comparison of thesaurus and ontology efficiency in knowledge representation. Library and Information Science Research, 1(1):219-240.

Shubert, S. Blake (1992). Critical views of LCSH-ten years later: a bibliographic essay, Cataloging & Classification Quarterly, 15(2): 37.

Svenonius, Elaine (1993). Pre-coordination or not? Translated by Ali Mazinani. Faslname-Ye Ketab, 16(4):53.

The Policy and Standards Division’s Progress on the Recommendations made in “Library of Congress Subject Headings Pre- vs. Post-Coordination and Related Issues” Prepared by the Policy and Standards Division submitted January 13, 2010, revised Feb. 18, 2010. (2012/07/23) http://www.loc.gov/catdir/cpso/pre_vs_postupdate.pdf