گروه بندی هیبریدهای جدید ذرت (Zea mays L.) بر پایه صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای آن

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 6، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 6، دی 1389، صفحه 609-616   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v2i4.8799

نویسندگان

سعید خاوری خراسانی^{* 2}؛ براتعلی سیاه سر³؛ احمد اسماعیلی⁴؛ نفیسه مهدی نژاد³؛

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

²مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایران

³دانشگاه زابل، زابل، ایران

⁴دانشگاه لرستان، ایران

چکیده

وجود تنوع اساس انتخاب در اصلاح نباتات است. تنوع صفات مورفولوژیکی بوسیله روش های مختلف چند متغیره قابل بررسی می باشد. در این تحقیق بمنظور مطالعه میزان تنوع موجود در هیبریدهای جدید ذرت (Zea mays L.) بر پایه صفات مورفولوژیک، عملکرد علوفه و دانه و اجزای آنها، 40 ترکیب جدید به همراه پنج رقم تجاری بعنوان شاهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه طرق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 87-1386 کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه خوشه ای نشان داد برای صفات مورفولوژیکی، عملکرد دانه و اجزای آن سه گروه به همراه دو گروه تک عضوی و برای عملکرد علوفه و اجزای آن پنج گروه حاصل شد. ضریب همبستگی بین ماتریس های شباهت تجزیه خوشه ای علوفه و دانه، 15/0 بود. نتایج حاصله نشان داد که گزینش هیبریدهای ذرت نمی تواند همزمان برای افزایش کمی عملکرد علوفه و دانه صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

تجزیه خوشه ای؛ ضریب همبستگی؛ عملکرد دانه؛ عملکرد علوفه

مراجع

1- Blackith, R.E., and Mce Kevan, D.K. 1967. A study of the genus chrotogonus (Orthoptera). VIII. A study of variation in external morphology. Evolution 21: 76-84.

2- Bretting, P.K., Goodman, M.M., and Studer, C.W. 1990. Isozymatic variation in Guatemalan races of maize. American Journal of Botany 77: 211-225.

3- Camussi, A. 1979. Numerical taxonomy of Italian population of maize based on quantitative traits. Maydica 24: 161-174.

4- Choukan, R. 2006. Heterotic classification of corn line based on SCA with tester lines. Journal of Seed and Plant 22: 399-409. (In Persian with English Summary)

5- Choukan, R., Hosseinzade, E., Ghanadha, M.R., Talei, E., and Mohammadi, S.A. 2005. Corn lines clustering based on morphological traits. Journal of Seed and Plant 22: 399-409. (In Persian with English Summary)

6- Crossa, J., Basford, K., Taba, S., De Lacy, I., and Silva, E. 1995. Three mode analysis of maize using morphological and agronomic attributes measured in multilocation trials. Crop Science 35 1483-1491.

7- Doebley, J.I., Goodman, M.M. and Studer, C.W. 1985. Isozymatic variation in races of maize from Mexico. American Journal of Botany 72: 629-639.

8- Galarreta, J. I. R., and Alvarez, A. 2001. Morphological classification of maize landraces from Northern Spain. Gen. Resources and Crop Evolution 48: 391-400.

9- Goodman, M.M., and Paterniani, E. 1969. The races of maize. III. Choices of appropriate characters for racial classification. Economic Botany 23: 265-273.

10- Gouesnard, B., Dallard, Panouille, A. and Boyat, A. 1997. Classification of French maize populations based on morphological traits. Agronomic 17: 491-498.

11- Hallauer, A.R. and Miranda, J.B. 1988. Quantitative Genetics in Maize Breeding. 2nd ed. Iowa State University Press, Ames., Iowa.

12- Han, G.C., Vasal, S.K., Beck, D.L. and Elis, E. 1991. Combining ability of inbred lines derived from CIMMYT maize (Zea mays L.) germplasm. Maydica 36: 57-64.

13- Hussaini, S.H., Goodman, M.M., and Timoty, D.H. 1977. Multivariate analysis and the geographical distribution of the world collection of finger millet. Crop Science 17: 257-263.

14- Karimizade, R., Dehghani, H., and Dehghanpour, Z. 2006. Determination of corn hybrids stability by cluster analysis. Jornal of Agriculture and Natural Resources Science and Technology Iran 3(B): 337-347. (In Persian with English Summary)

15- Moghaddam, M., Mohammadi Shoti, M., and Aghaie Sarborzeh, M. 1995. Miultivariate Statistical Methods, A Primer. Pishtaz Elm publication. Tabriz, Iran. pp: 25-50. (In Persian)

16- Llaurado M., and Moreno-Gonzalez, J. 1993. Classification of northern Spanisn populations of maize by methods of numerical taxonomy. I. Morphological traits. Maydica 38: 15-21.

17- Sanchez, J.J., and Goodman, M. M. 1992. Relationships among Mexican and some north American and south American races of maize. Maydica 37: 41-51.

18- Smith, J.S.C., and Smith, O.S. 1989. The description and assessment of distance between inbred lines of maize: I. The use morphological traits as descriptors. Maydica 34: 141-150.

19- Smith, J.S.C., and Smith, O.S. 1992. Measurement of genetic diversity among maize hybrids: a comparison of isozymic, RFLP, pedigree, and heterosis data. Maydica 37: 53-60.