محاسبه حداکثر بارش محتمل در حوضه آبریز سد بختیاری با نگرش آماری و سینوپتیکی

مهندسی عمران فردوسی

مقاله 13، دوره 27، شماره 1، اسفند 1394، صفحه 189-198   

نوع مقاله: یادداشت پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/civil.v27i1.50066

نویسندگان

محمد حسین نوری قیداری^{* 1}؛ عبدالرسول تلوری²

¹آزاد زنجان

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

چکیده

دو روش اصلی برآورد صحیح حداکثر بارش محتمل (probable maximum precipitation) ، روش سینوپتیکی و روش آماری می‌باشد که در اغلب موارهد نتایج آنها متفاوت بوده و انتخاب گزینه مناسب مشکل می‌باشد. این مشکل می‌تواند از آنجا ناشی شود که در اغلب تحقیقات فاکتور فراوانی در روش آماری برابر 15 در نظر گرفته می‌شود که این یک حد نهایی بوده و برآورد بیشتری از PMP آماری ارائه می‌دهد. در این تحقیق PMP در تداوم‌های 1 تا 7 روز با دو روش آماری و سینوپتیکی برای حوضه آبریز سد بختیاری محاسبه شده و سعی گردید که فاکتور فراوانی در روش آماری براساس حداکثر بارش مشاهده شده بطور صحیح‌تر محاسبه و انتخاب شود. نتایج نشان داد که فاکتور فراوانی مناسب در روش آماری برای این حوضه حدود 1/6 بوده که در این صورت نتایج آن تقریباً مشابه روش سینوپتیکی می‌باشد. بر اساس نتایج بدست آمده در PMP سینوپتیکی و آماری با فاکتور فراوانی 1/6 در تداوم های مختلف، حدود 55 درصد از PMP مشاهده گردیده در صورتی که در PMP آماری با فاکتور فراوانی‌ 15، کمتر از 30 درصد PMP مشاهده شده است.

کلیدواژه‌ها

حداکثر بارش محتمل؛ روش سینوپتیکی؛ روش آماری؛ فاکتور فراوانی؛ حوضه سد بختیاری

مراجع

1. Fattahi, E., Noorian, A. M. and Noohi, K., "Comparison of physical and statistical methods for estimating probable maximum precipitation in southwestern basins of Iran", Desert, Vol.15, pp. 127-132, (2011).

2. Hershfield, D.M., "Estimating the probable maximum precipitation", Journal Hydraulics Division, Vol.87, pp.99– 106, (1961).

3. Hershfield, D.M., "Method for estimating probable maximum precipitation", Journal American Water Works Association, Vol. 57, pp. 965–972, (1965).

4. Chow, V.T., "A general formula for hydrologic frequency analysis", Transactions American Geophysical Union, Vol.32, pp. 231–237, (1951).

5. World Meteorological Organization, "Manual for estimation of probable maximum precipitation", Operational Hydrology Report, No. 332, (1986).

6. Desa, M., Noriah, M.N., Rakhecha, A.B., "Probable maximum precipitation for 24-hr duration over Southeast Asian monsoon region-Selangor, Malaysia", Atmospheric Research, Vol. 58, pp. 41–54, (2001).

7. Casas, M. C., Rodrıguez, R., Nieto, R. and Redano, A., "The estimation of probable maximum precipitation the case of Catalonia, trends and directions in climate research", Annals of the New York Academy of Sciences, Vol. 1146, pp. 291–302, (2008).

8. Casas, M. C., Rodrıguez, R., Prohom, M, Gazquezb, A. and Redanoc, A., "Estimation of the probable maximum precipitation in Barcelona (Spain)", International Journal of Climatology, Vol. 5, pp.512-518, (2010).

9. Ghahreman, B., "The estimation of one day duration probable maximum precipitation over Atrak watershed in Iran", Iranian Journal of Science and Technology, Vol.32, pp.175-179, (2008).

10. شفیعی، م. و قهرمان ب.، " بررسی تغییرات مکانی حداکثر بارش محتمل 24 ساعته در حوضه آبریز قره قوم"، مجله آبیاری و زهکشی ایران ، جلد 3، شماره 2، ص.50-59، (1388).

11. تاج بخش، م. و قهرمان ب.، " برآورد حداکثر بارش محتمل 24 ساعته به روش های آماری در شمال شرق ایران"، مجله پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد 16، شماره 1، ص. 123-141، (1388).

12. Desa, M., Rakhecha, P.R., "Probable maximum precipitation for 24-h duration over an equatorial region: Part 2-Johor. Malaysia", Atmospheric Research, Vol.84, pp. 84–90, (2007).

13. بختیاری، ب.، "بررسی مقادیر حداکثر بارش محتمل در چهار ایستگاه منتخب جنوب شرق ایران به روش آماری"، اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با بحران آب، دانشگاه زابل، ص. 112-124، (1380).