بررسی عوامل موثر بر مشارکت کشاورزان در بازار آتی گوجه‎فرنگی

اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 12، دوره 25، شماره 3، مهر 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v1390i3.10846

نویسندگان

ابوالفضل قدیری مقدم^{* 1}؛ امین نعمتی²

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
یکی از مهمترین ریسک‎های موجود در بخش کشاورزی، ریسک ناشی از نوسانات قیمتی محصولات کشاورزی می‎باشد. بازارهای آتی محصولات کشاورزی به عنوان یکی از سیاست‎ها و راهکارهای اجرایی، تأثیر بسزایی بر کاهش‎ نوسانات قیمتی محصولات کشاورزی دارند. با توجه به این مهم در این مطالعه، عوامل موثر بر احتمال مشارکت کشاورزان برای فروش محصول تولیدی در بازار آتی با استفاده از داده‎های مقطعی 90 نفر از گوجه‎‎‌‎کاران شهرستان مشهد در سال زراعی 89-1388 با بهره‎گیری از الگوی لاجیت برآورد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان می‎دهد که اولاً نسبت تأمین در بازار آتی این محصول در نمونه مورد مطالعه بین 25/1- تا 63/5 متغیر بوده و ثانیاً مقدار بهینه نسبت تأمین برابر 03/0 می‎باشد. همچنین نتایج حاصل از الگوی لاجیت نشان می‎دهد که متغیرهای سن کشاورز و میزان بدهی کشاورز، به لحاظ آماری معنی‎دار و دارای تأثیر مثبت بر احتمال مشارکت کشاورزان در بازار آتی و متغیرهای سطح زیرکشت، نحوه فروش محصول و ضریب تغییر قیمت محصول در بازار نقدی به لحاظ آماری معنی‎دار و دارای تأثیر منفی بر احتمال مشارکت کشاورزان در بازار آتی می‎باشند. با توجه به نتایج، افزایش آگاهی کلیه گروه‎های سنی کشاورزان از طریق رونق بخشیدن کلاس‎های آموزشی و ترویجی و انگیزه‎بخشی به کشاورزان کوچک مقیاس (گروه‎های هدف) به استفاده از این نوع بازار به‌عنوان پیشنهادات ارائه شده است.

واژه‎های کلیدی: بازار آتی، بازار نقدی، شهرستان مشهد، گوجه‎فرنگی، نسبت تأمین