زیست چینه نگاری، ریزرخساره‌ها و محیط رسوبی توالی‌ کاﻣﭘانین ـ مایستریشتین زیرین ناحیه نصیر کندی در بخش جنوبی حوضه رسوبی مغان، شمال غرب ایران

رخساره‌های رسوبی

مقاله 3، دوره 10، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 213-234   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v10i2.56147

نویسندگان

محبوبه امیدوار¹؛ امرالله صفری^{* 1}؛ حسین وزیری مقدم¹؛ هرمز قلاوند²

¹دانشگاه اصفهان

²دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ردیف رسوبات کرتاسه بالایی در حوضه مغان از جمله توالی‌های چینه‌ای بااهمیت از دیدگاه اکتشاف ذخایر هیدروکربوری ‌می‌باشند که به تازگی مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این مطالعه 498 متر از این توالی که متشکل از سنگ آهک رس‌دار با میان لایه‌هایی از سنگ‌های آذرآواری توفی و بازالتی است، در یک برش چینه شناسی کامل، در بخش جنوبی حوضه مغان (برش نصیرکندی) از دیدگاه رسوب شناسی و دیرینه شناسی بررسی شده است. مطالعات دیرینه شناختی با هدف تعیین سن نسبی این توالی در برش مذکور به شناسایی چهار بایوزون بر اساس روزن‌داران پلانکتون منجر گردیده و سن نسبی توالی کامپانین میانی ـ پسین تا مایستریشتین پیشین به دست آمده است. مطالعات ریزرخساره شناسی در مقیاس صحرایی و میکروسکپی موجب شناسایی هفت ریزرخساره رسوبی کربناته و یک رخساره سنگی غیررسوبی (آذرین) در این توالی شده است. این ریزرخساره‌ها در طیفی از محیط‌های رسوبی متعلق به بخش‌های درونی، سراشیب و بیرونی پلاتفرم نهشته شده‌اند. بر مبنای تفسیر رخساره‌ها و کمک گرفتن از مدل‌های استاندارد و مطالعات مشابه در حوضه تتیس، مدل رسوبی این توالی از نوع شلف بدون لبه یا رمپ با بخش انتهایی شیب‌دار تفسیر گردیده است.

کلیدواژه‌ها

کامپانین؛ فرامینیفر پلانکتونیک؛ ریز رخساره ها؛ پلاتفرم کربناته؛ حوضه مغان

مراجع

صاحب نوری، ع.ا.، 1383. مطالعه میکروفسیل‌های سازند اجاق قشلاق در مقطع تولون (دشت مغان). ﭘایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، 143 ص.

Abbasov, A.B., 1985. Analiz raspredeleniya radiolyariy v tanatotsenozakh pozdnemelovyikh basseynov Malogo Kavkaz. Izvestiya akademii Nauk Azerbaidzhanskoy SSR, Seriya nauk o zemle, 1: 49-52.

Adamia, S., Zakariadze, G., Chkhotua, T., Sadradze, N., Tserteli, N., Chabukiani, A., & Gventsadze, A., 2011.Geology of the Caucasus; A review. Turkish Journal of Earth Sciences, 20: 489-544.

Adams, A.E., Khalili, M., & Khosravy, A., 1967. Stratigraphic significate of some Oligosteginids Assemblage form Lurestan province, NW Iran. National Iranian Oil Ccompany, Report No. 1080.

Ali-Zade, A.A., 1972. Cretaceous Belemnites of Azerbaijan. Nedra, Moskva, 279 p. (in Russian).

Alsharhan, A.S., & Nairn, A.E.M., 1988. A review of the Cretaceous formations in the Arabian Peninsula and Gulf: PartII. Mid - Cretaceous (Wasia Group), stratigraphy and paleontology. Journal of Petroleum Geology, 11: 89-112.

Aqrawi, A.A.M., Thehni, G.A., Sherwani, G.H., & Kareem, B.M.A., 1998. Mid cretaceous rudist-bearing carbonates of the Mishrif Formation: an important reservoir sequence in the Mesopotamian Basin, Iraq. Journal of Petroleum Geology, 21: 57-82.

Azizbekova, A.R., & Abbasov, A.B., 1988. Populyatsii planktonnyikh mikroorganiznov na rubezhe alba i cenomana na yugo-vostochnom Kavkaze. Sovremennyie problemyi mikropaleontologii. Tez. Doki. 34 sessii VPO. Baku, 5-6.

Azizbekov, SH., (ed.), 1972. Geology of the USSR. Azerbaijanian SSR. Nedra, Moskva, XLVII: 1-520. (in Russian).

Bahramizadeh, H., 2012. Biostratigraphy and micropaleontological final report on the drilled wells and stratigraphic sections of the Moghan area. National Iranian Oil Ccompany, Report No. 2317: 1-50.

Bahramizadeh, H., 1979. Paleontological study of surface samples from Moghan area. National Iranian Oil Ccompany, Report No. 373: 1-55.

Bakhshi, A., 2003. Sedimentology studies on the drilled sequence of Aslandoz well # 1 and Ortadagh well#1 & 2 in Moghan area Northwest of Iran. National Iranian Oil Ccompany, Report No. 1312: 1-57.

Baranova, E.P., Kosminskay, I.P., & Pavlenkova, N.I., 1991. A reinterpretation of South Caspian Dss data. Geophysical Journal, 10: 666-677.

Blendinger, W., 1985. Radiolarian limestones interfingering with Loferites (Triassic, Dolomites, Italy). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, 1985 (4): 193-202.

Blount, D.N., & Moore, C.H.Jr., 1969. Depositional and non-depositional carbonate breccias, Chiantla quadrangle, Guatemala. Geological Society of America Bulletin, 80: 429-442.

Caron, M., 1985. Cretaceous planktonic foraminifera. In: Bolli, H.M., Saunders, J.B., & Perch-Nielsen, K., (eds.), Plankton Stratigraphy. Cambridge University Press, 11-86.

Craig Shipp, R., Weimer, P., & Posamentier, H.W., 2011. Mass-Transport Deposits in Deep water Settings. SEPM special publication, 96: 1-32.

Demets, C., Gordon, R., Argus, D., & Stein, S., 1990. Current plate motions. Geophysical Journal International, 101: 425-478.

Embry, A., & Klovan, J., 1971. A Late Devonian reef tract on Northeastern Banks Island, NWT. Canadian Petroleum Geology Bulletin, 19: 730-781.

Flügel, E., 2010. Microfacies of carbonate rocks. Springer-Verlag. Berlin, 1006 p.

Harold, V.T., & Trujillo, A.P., 2004. Introductory Oceanography. Prentice Hall, 608 p.

Khain, V., 1975. Structure and main stages in the tectono-magmatic development of the Caucasus: an attempt at geodynamic interpretation. American Journal of Science, 275 (A): 131-156.

Kruglikova, S.B., 1988. Rasprostranenie radiolyarii v pliotsen-chetvertichnykh otlozheniyakh glubokovodnykh kotlovin Atlanticheskogo Okeana. In: Krasheninnikov, V.A., & Basov, I.A., (eds.), MorskayaStratigrafiya i Mikropaleontologiya. Nauka, Moscow, 160-167 p.

Lerche, I., Ali-Zade, A.K., Guliev, I., Bagirov, K., Nadirov, R., Tagiyev, M., & Feizullaev, A., 1997. South Caspian Basin: Stratigraphy, Geochemistry and Risk Analysis. Nafta-Press, Baku, 152 p.

Loeblich, A.R., & Tappan, H., 1988. Foraminiferal Genera and their Classification, 2. Van Nostrand Reinhold Company, New York. 1182 p.

Molina, J.M., Ruiz-Ortiz, P.A., & Vera, J.A., 1997. Calcareous tempestites in pelagic facies (Jurassic, Betic Cordillera, SouthernSpain). Sedimentary Geology, 109: 95-109.

Omidvar, M., Mehrabi, H., Sajjadi, F., Bahramizadeh-Sajjadi, H., Rahimpour-Bonab, H., & Ashrafzadeh, A., 2014. Revision of the foraminiferal biozonation scheme in Upper Cretaceous carbonates of the Dezful Embayment, Zagros, Iran: integrated palaeontological, sedimentological and geochemical investigation. Revue de Micropaleontologie, 57: 97-116.

Perez-Lopez, A., & Perez-Valera, F., 2012. Tempestite facies models for the epicontinental Triassic carbonates of the Betic Cordillera (S Spain). Sedimentology, 59: 646-678.

Pettijohn, F.J., Potter, P.E., & Siever, R., 1987. Sand and sandstone. 2nd edition. Springer, New York, 553 p.

Postoma, J., 1971. Manual of Planktonic Foraminifera. Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 420 p.

Premoli Silva, I., & Verga, D., 2004. Practical Manual of Cretaceous Planktonic Foraminifera, Course 3. In: Verga, D., & Rettori, R., (eds.), International School on Planktonic Foraminifera. Universities of Perugia and Milano. Tipografi adi di Pontefelcino, 283 p.

Popovich, S., Fakoori, G.A., Medvedev, P., Hasangoodarzi, M., Odoleev, G., Sherkati, S., Smirnov, V., Fazeli, S., Belyaeva, N., Tavakoli-Shirazi, S., Golichenko, G., Nabet, M., Zhukova, E., Shokrzadeh-Domrigh, N., Kuklinsky, A., Farzaneh, F., Stepanov, A., & Tohidinia, A., 2007. Geological Model Creation, Delineation and Estimation of Prospects for Moghan Block (Iran). Joint study project, National Iranian Oil Ccompany, Exploration / LUKOIL Company, Final Report to Сontract No. IR 40-06-71-001-23/06: 1-658.

Racki, G., & Cordey, F., 2000. Radiolarian palaeoecology and radiolarites: is the present the key to the past. Earth Science Reviews, 52: 83-120.

Rahimpour-Bonab, H., Mehrabi, H., Enayati-Bidgoli, A.H., & Omidvar, M., 2012. Coupled imprints of tropical climate and recurringemersions on reservoir evolution of a mid-Cretaceous carbonate ramp, Zagros Basin, SW Iran. Cretaceous Research, 37: 15-34.

Robaszynski, F., & Caron, M., 1995. Foraminifères planctoniques du Cretace: commentaire de la zonation Europe-Mediterrane. Bulletin de la Societe Geologique de France, 166: 681-692.

Sari, B., 2006. Upper Cretaceous Planktonic Foraminiferal Biostratigraphy of the Bey Daglari Autochthon in the Korkuteli Area, Western Taurides, Turkey. Journal of Foraminiferal Research, 36: 241-261.

Sari, B., Kandemir, R., Ozer, S., Walaszczyk, I., Gormus, M., Demircan, H., & Yilmaz, C., 2014. Upper Campanian calciclastic turbidite sequences from the Hacımehmet area (eastern Pontides, NE Turkey): integrated biostratigraphy and microfacies analysis. Acta Geologica Polonica, 64: 393-418.

Scholle, P.A., Bebout, D.G., & Moore, C.H., (eds.), 1983. Carbonate depositional environments. American Association Petroleum Geologists Memoir, 33: 1-708.

Sharp, I., Gillespie, P., Morsalnezhad, D., Taberner, C., Karpuz, R., Verge, S.J., Horbury, A., Pickard, N., Garland, J., & Hunt, D., 2010. Stratigraphic Architecture and Fracture-Controlled Dolomitization of the Cretaceous Khami and Bangestan Groups: An Outcrop Case Study, Zagros Mountains, Iran. Geological Society, London, 329: 343-396.

Sliter, W.V., 1989. Biostratigraphic zonation for Cretaceous planktonic foraminifers examined in thin section. Journal of Foraminiferal Research, 19: 1-19.

Taraz, H., 1951. Geological report of NE Azerbaijan. National Iranian Oil Ccompany, Report No. 96: 1-24.

Tucker, M., & Wright, V.P., 1990. Carbonate sedimentology. Black well Scientific, Oxford, 482 p.

Vaziri-Moghaddam, H., 2002. Biostratigraphic study of the Ilam and Gurpi formations based on planktonic foraminifera in SE of Shiraz, Iran. Journal of Sciences, Islamic republic of Iran, 4: 339-356.

Wynn Jones, R., 2006. Applied Palaeontology. Cambridge University Press, 452 p.