اثر آبیاری محدود و مقادیر کمپوست بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد دو رقم زراعی نخود (‍Cicer arietinum)

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 3، دوره 3، شماره 2، شهریور 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v1391i2.24696

نویسندگان

محمودرضا تدین^* ؛ علی‌جعفر قربانی‌نژاد

چکیده

به‌منظور ارزیابی تأثیر آبیاری تکمیلی و مقادیر کمپوست بر ویژگی‌های مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم نخود، آزمایشی مزرعه‌ا‌ی در خرم‌آباد ایران در سال1389 به‌اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت کرت‌های دوبارخُردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل چهار سطح آبیاری (بدون آبیاری به‌عنوان شاهد، آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی، پُرشدن دانه، گلدهی+پُرشدن دانه) و عامل فرعی در سه سطح کمپوست (صفر، 10، و 15تُن در هکتار) و دو رقم نخود (گریت وFlip93-93) به‌عنوان عامل فرعی فرعی درنظرگرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین تعداد ساقه اصلی (633/3)، شاخه فرعی (61/14)، تعداد غلاف در بوته (68/36)، تعداد دانه در بوته (26/39)، حداکثر ارتفاع بوته (06/38 سانتی‌متر)، وزن 1000دانه (5/291 گرم)، عملکرد دانه (1688 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (4898 کیلوگرم در هکتار)، از تیمار آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی+پُرشدن دانه به‌دست آمد. بیشترین عملکرد دانه از برهمکُنش آبیاری تکمیلی و میزان 15تُن کمپوست در هکتار به‌دست آمد. عملکرد ارقام نشان می‌دهد که گیاه نخود، واکنش خوبی به آبیاری تکمیلی و کمپوست در شرایط دیم دارد، لذا به‌عنوان گیاه زراعی مناسبی برای شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در منطقة خرم‌آباد، قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

آبیاری محدود؛ دیم‌کاری؛ عملکرد دانه؛ نخود