بررسی نقش و نحوه تأثیر گروه‌های ذینفع در سیاست‌گذاری برای فضای کسب‌وکار

دانشنامه حقوق اقتصادی

مقاله 4، دوره 22، شماره 8، دی 1394، صفحه 68-96   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/le.v22i8.49031

نویسنده

حسن وکیلیان^*

دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این مقاله، نقش و تأثیر گروه‌های ذینفع، به‌ویژه گروه‌های ذینفع حمایتی درونی در سیاست‌گذاری‌های عمومی، با استفاده از مطالعات انجام شده در این حوزه به روش تحلیلی –تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا تطور تاریخی، تعریف و انواع گروه‌های ذینفع مطالعه شده و پس‌ازآن نقش و نحوه تأثیرگذاری گروه‌های ذینفع از طریق قوای سه‌گانه در فرایند طراحی، تدوین، بررسی و اجرای سیاست‌های عمومی مورد بررسی قرار گرفته است. در این جا بر مزایای مهم مشارکت گروه‌های ذینفع در فرایند سیاست‌گذاری تأکید و تصریح شده است که حکومت و گروه‌های ذینفع برای طراحی، تدوین و اجرای مؤثر سیاست‌های عمومی به یکدیگر نیازمندند. همچنین نشان داده شده است که با رعایت برخی شرایط و لوازم، مشارکت گروه‌های ذینفع در سیاست‌گذاری برای فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند محتوای سیاست‌ها را غنی کرده و نیز تا حدی از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده، ناگهانی و مضر از سوی حکومت جلوگیری کند و بدین‌وسیله تا حدی هزینه‌های مبادلاتی را کاهش دهد. شیوه‌هایی که به‌طورمعمول گروه‌های ذینفع حمایتی برای نفوذ و تأثیر بر سیاست‌های عمومی در اندام‌های مختلف حکومت به کار می‌گیرند با اتکا بر مطالعاتی که به روش توصیفی- تطبیقی انجام شده مورد اشاره قرار گرفته است. در پایان مقاله، ضرورت مشارکت بیشتر گروه‌های ذینفع در سیاست‌گذاری برای فعالیت‌های اقتصادی در ایران بررسی شده و با استفاده تجارب برخی کشورها توصیه‌هایی برای تقویت فعالیت آنها ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

حکومت؛ سیاست‌گذاری؛ قانون‌گذاری؛ گروه‌های ذینفع؛ مشارکت؛ قوه مقننه؛ قوه مجریه

مراجع

[1] Alvani, Mahdi. (2006), Decision and public policy making. (11th edition), Tehran, Samt Publications. (in Persian)

[2] Andres, G. J. (2009), Lobbying Reconsidered, Under the Influence, United States: Perason Education, Inc.

[3] Bashirieh, Hosien. (2003), Learning political science, Tehran, Negah e Moaser Publications.(in Persian)

[4] Gholipoor, Rahmatollah. (2008), Organizational decision making and public policy making, Tehran: Samt Publications. (in Persian)

[5] Hage, R. and Haroop, M. (2001), Comparative Government and Politics, Hampshire: Palgrave.

[6] Heywood, Andrew. (2010), Politics, translated by Abdolrahman Alem, Tehran, Nashr E Nay Publication. (in perian)

[7] Lester, J, B., and JR, J. (2002), Public Policy: an evolutionary approach, translated by Mojtaba Tabari, Turaj Mogibi Miklaee and Sohiele Khorshidi, Tehran, Savalan. (in Persian)

[8] Loughlin, Martin. (2009), Foundations of public law, translated by Mohammad Rasekh, Tehran, Nashr E Nay Publication.

[9] ] Meidari, Ahmad, Gohdjani, Aslan. (2008), Assessment and improvement of business environment, Tehran, Jahad Daneshgahi Publications. (in Persian)

[10] Mezey, M. (1990) "Classifying Legislatures" in Philip Norton (ed), Legislatures, Oxford: Oxford University Press, pp: 149-176.

[11] Norton, P. (1999), Parliament and Pressure Groups in Western Europe, London: Frank Cass.

[12] Polsby, N. W. (1990), "Legislatures" in Philip Norton. (ed), Legislatures, Oxford: Oxford University Press, pp: 129-147.

[13] Saalfeld, T.. (1999), Germany: Bundestag and Interest Groups, in Philip Norton. (ed), Parliament and Pressure Groups in Western Europe, London: Frank Cass and Co. Ltd.

[14] Strom, Karee. (2011), Parliamentary committees in European Democracies, In Essays on Law and Legislation, Hassan Vakilian, Tehran, MRC Publications.(in Persian)

[15] Weaver, R. K., Rokman, B, A. (1993), "Assessing the Effects of Institutions", in Weaver, R. K., Rockman , B. A., (eds), Do, Institutions Matter? Washington, D. C.: Brooking Institutions.

[16] Watts, D. (2007), Pressure Groups, Edinburg: Edinburg University Press.

[17] Weaver, R. K., Rokman, B, A. (1993), "Assessing the Effects of Institutions", in Weaver, R. K., Rockman , B. A. (eds), Do, Institutions Matter? Washington, D. C.: Brooking Institutions.

[18] Zarshekan, Liela. (2008), Regulatory Impact Assessment, Tehran, MRC Publication. (in Persian)

[19] Zeigler, H. (1992)," Interest Groups", in Hawkesworth, M. Kogan M. (eds), Encyclopedia of Government and Politics, Vol 1, London: Rutledge, pp: 377-393.

[20] Zoller, Elizabet. (2010), An introduction to public law, translated by Seyed Mojtaba Vaezi, Tehran, Jangal javdaneh Publications. (in Persian).

Articles:

[1] Soliemani, Hanzaleh, and Javad, Yarmohammadi. (2011), An introduction to dialogue between government and public sector, International experiences regarding article 75 of the Fifth Development Plan, Tehran, MRC Publications. Serial No: 10818. (in Persian).

[2] Vakilian, Hassan. (2011 a), Theoretical foundations and mechanisms of supervising parliamentarians’, conducts, Majles va Rahbord, Winter, No 68. 63-108. (in Persian)