اثر تنش خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 13، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، 1386، صفحه 121-132   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v5i1.903

نویسندگان

محمد کافی^{* 1}؛ مجید رستمی²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه ملایر- همدان

چکیده

به منظور مطالعه اثر تنش خشکی انتهای فصل رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن سه رقم گلرنگ زراعی
(Carthamus tinctorius L.) در شرائط آبیاری با آب شور آزمایشی در بهار و تابستان سالهای 1382و 1383 به صورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات شوری، قطب علمی گیاهان ویژه دانشگاه فردوسی مشهد واقع در مزرعه نمونه آستان قدس رضوی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری کامل، تنش متوسط خشکی( قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و تنش شدید خشکی (قطع آبیاری در مرحله تشکیل طبقها)) به عنوان کرت اصلی و ارقام گلرنگ مورد بررسی اصفهان، اراک و KH به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج حاصل نشان داد که تنش شدید خشکی باعث کاهش معنی دار ارتفاع بوته، تعداد طبق دربوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد، درصد روغن و میزان کلروفیل برگ شد. در بین ارقام نیز در هر دوسال اجرای آزمایش بیشترین عملکرد دانه و روغن مربوط به رقم KH و کمترین مقدار عملکرد دانه و روغن مربوط به رقم اصفهان بود. بر اساس نتایج این آزمایش، در شرایط بدون تنش رقم اراک نسبت به دو رقم دیگر برتری داشت درحالیکه رقم KH برای کاشت در شرایط تنش خشکی گزینه بهتری می‌باشد. هم چنین در شرائط این آزمایش تمامی ارقام گلرنگ رشد و نمو طبیعی از خود نشان داده و در مقایسه با متوسط عملکرد گلرنگ در کشور عملکرد بیشتری داشتند.