دلالت‌های سیاست‌گذارانه‌ در توسعه گردشگری فرهنگی حوزه توس مشهد

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 3، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 34، اسفند 1398، صفحه 111-77   

نوع مقاله: پژوهشی -مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v16i2.81228

نویسندگان

آرش قهرمان^{* 1}؛ فرزانه خوشه‌بست²؛ علیرضا فارسی³

¹د کتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، عضو تمام‌وقت پژوهشکدة گردشگری سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، مشهد، ایران

²دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ و مسئول فرهنگی گردشگری توس شهرداری مشهد،ایران

³دانشجوی کارشناسی‌ارشد گردشگری مذهبی و کارشناس فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقة 12، شهرداری مشهد،ایران

چکیده

در این تحقیق سعی بر آن است این سؤال اساسی بررسی شود که از منظر اقتصاد سیاسی، شهری که دارای ظرفیت‌های چندگانة گردشگری است،  براساس چه ملاحظاتی مدل راهبردی توسعة شهری خود در حوزة گردشگری  فرهنگی را تدوین کند. اقتصاد سیاسی گردشگریِ نقطه‌ای نوعی مفهوم‌سازی نویسنده است که سطح تحلیل آن از مقصد گردشگری به نقطه یا سایت گردشگری  تغییر می­‌کند. این پژوهش به لحاظ روش­شناختی جزو روش­های ترکیبی  و به لحاظ نوع پژوهش جز مطالعات موردی است؛ به‌طوری­که در گام اول مبتنی بر مطالعة مروری سیستماتیک و درگام دوم نظریات مستخرج بریک مورد مطالعة میدانی تطبیق داده شده است؛ بر همین اساس با استفاده از تکنیک ویکور، برنامه­های توسعة چندجانبة گردشگری در شهر مشهد با استفاده از ملاحظات اجرای برنامه­ها و گروه­های درگیر رتبه­بندی شد. نتایج نشان داد که براساس  هر دو شاخص، توسعة گردشگری توس در شهر مشهد براساس گروه­های درگیر یا مرتبط با برنامه و براساس شاخص ویکور 64/0 دارای رتبة 3  و براساس ملاحظات اجرای برنامه­ها براساس شاخص ویکور 1 دارای رتبة 5 است؛ بنابراین خارج از اولویت‌های اصلی خبرگان است وشرط تحقق آن ارتقای جایگاه بخش مردمی و خصوصی در تصمیم‌سازی و حتی تصمیم‌گیری در فرایند مدیریت و برنامه‌ریزی نقطه­ای گردشگری توس است که به فعالیت هم‌پیوند و همسوی مردم و دولت در منطقه منجر شود.

کلیدواژه‌ها

گردشگری نقطه‌ای محور؛ سیاست‌گذاری گردشگری؛ دولت محلی؛ مدیریت شهری؛ تکنیک ویکور؛ گردشگری فرهنگی

سایر فایل های مرتبط با مقاله

3.Extended Abstract.Arash Ghahreman.pdf

مراجع

1. آب خضر، اصغر، متفکر، حسین(1393)، بررسی تأثیر مراسم و مناسبتهای ملی در تقویت همبستگی و وحدت ملی با تأکید بر تربیت اجتماعی جوانان، دوفصلنامه علمی پژوهشی پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی دانشکده علوم اسلامی و قدرت نرم دانشگاه افسری و تربیت پایداری امام حسین، سال چهارم، شماره 9، بهار و تابستان 1393، صفحات 139-168

2. ابراهیم آبادی, غ., چاجی, ل., & داوود آبادی, م. (1397). ارزیابی عملکرد اقتصادی با رویکرد شیوه خوشه بندی و مدل ویکور (مطالعه موردی، هلدینگ صنعت آب و فاضلاب شهری). نشریه علوم و مهندسی آب و فاضلاب, 47-57.

3. پاپلی یزدی، محمد حسین و سقایی، مهدی (1385)، «گردشگری (ماهیت و مفاهیم)»، تهران: انتشارات سمت

4. پایگاه میراث فرهنگی توس(1382)، طرح ویژه آمایش منطقه تاریخی- فرهنگی توس، مهندسین مشاور معماری شهرسازی آمود، جلد 2

5. پیش بهار, ا., فردوسی, ر., & حیاتی, ب. (1397). اولویت بندی استراتژی های بازاریابی شرکت صنایع لبنی پگاه آذربایجان شرقی: کاربرد رهیافت های دیماتل و ویکور. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی, 109-121.

6. سقایی، مهدی، خوشه‌بست، فرزانه(1391) «گردشگری رویداد و بررسی اثرات ناشی از رویدادها»، اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران زمین، همدان، 1391

7. سوندرز, پ. (1391). نظریه اجتماعی و مساله شهری. تهران: تیسا.

8. صداقتی، عاطفه، فغفوریان، مهسا، (1390)، «برنامه ریزی راهبردی توسعه صنعت گردشگری راهی برای توسعه اقتصادی شهرها نمونه موردی شهر نیشابور»، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران، مشهد، 1390

9. غزنوی، محسن(1396)، سند راهبردی باززنده سازی توس در افق 1400 خورشیدی، شهرداری منطقه 12 مشهد مقدس

10. کاپوراسو, ج. ا., & لوین, د. پ. (1387). نظریه های اقتصاد سیاسی. (م. عبد الله زاده , مترجم) تهران: ثالث.

11. کاظمی‌زاد، شمس‌الله، سبزی، برزو، میربهایی، مریم، کریمی، علیرضا،(2010) «نقش گردشگی در همگرایی فرهنگی کشورهای عضو OIC»، چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافی‌دانان جهان اسلام(ICIWG,2010)، 2010

12. کاظمی،م(،« ،)1551مدیریت گردشگری»، چاپ اول، تهران: نشر وزارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی

13. لواسانی، احمد (1374)، «مدیریت گردشگری»، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول

14. محمدی, ج., & باقری کشکولی, ع. (1393). تحلیل تطبیقی رابطه بین فقر و خشونت شهری با استفاده از مدل ویکور (مطالعه موردی: محله های شهر یزد). نشریه مطالعات نواحی شهری, 125-149.

15. معاونت تحقیقات، آموزش و برنامه‌ریزی گردشگری (1382)، «رویکردهای کلان سازمان ایرانگردی و جهانگردی»، تهران، مقالات ث 82/5 و ط20

16. Beery, J. (2012). State, capital and spaceships: A terrestrial geography of space tourism. Geoforum, 43, 25-34.

17. Britton, S. g. (1982). the political economy of tourism in the third world. annals of tourism research, 9, 331-358.

18. cole, s. (2012). A POLITICAL ECOLOGY OF WATER EQUITY AND TOURISM A Case Study From Bali. Annals of Tourism Research, 39, 1221–1241.

19. Hung, Y., Gwo-Hshiung, T., & Yi-Hsuan, C. (2009). A fuzzy MCDM approach for evaluating banking performance based on Balanced Scorecard. Expert Systems with Applications, 10135-10147.

20. mair, h. (2012). political economy of tourism: a critical perspective. annals of tourism research, 39, 1276-1277.

21. nunkoo, r., & smith, s. l. (2013). political economy of tourism: trust in goverment actors,political support,and their determinants. tourism management, 36, 120-132.

22. nunkoo, r., ramkissoon, h., & gursoy, d. (2012). public trust in tourism institutions. annals of tourism research, 39, 1538-1566.

23. Opricovic, S. (1998). Multi-criteria Optimization of Civil Engineering Systems. Belgrade: Faculty of Civil Engineering.

24. Opricovic, S., & Tzeng, G. (2004). The Compromise Solution by MCDM methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational Research, 445-455.

25. Phelps, C., Heidl, R., & Wadhwa, A. (2012, july). Knowledge, Networks, and Knowledge Networks: A Review and Research Agenda. Journal of Management, 38, 1115-1166. Retrieved from Sage.

26. Sheng, L. (2011). Foreign investment and urban development: A perspective from tourist cities. Habitat International, 35, 111e117.

27. Wan, Y. P. (2013). A comparison of the governance of tourism planning in the two Special Administrative Regions (SARs) of China - Hong Kong and Macao. Tourism Management, 36, 164-177.

28. wang, y., & brannwell, b. (2012). Heritage protection and tourism development priorities in Hangzhou,China:A political economy and governance perspective. tourism management, 33, 988-998.

29. Xue, L., Navarrete, D. M., & Buzinde, C. N. (2014). Theorizing the concept of alienation in tourism studies. Annals of Tourism Research, 44, 186-199.

30. Jansen-Verbeke, M. and Lievois, E. (1999). Analyzing Heritage Resources for Urban Tourism in European Cities. In Pearce, D.G. and Butler, R.W. (Eds.). Contemporary Issues in Tourism Development. London: Routledge. 81-107

31. Silberberg, Ted. (1995). Cultural Tourism and Business Opportunities for Museums And Heritage Sites. Tourism Management, 16(5): 361-365

32. ISEN(2009)-The empact of culture on tourism - 978-92-64-05648-0©OECD 2009