تأثیر تاریخ و تراکم کاشت بر جمعیت و شدت خسارت کرم‌های پیله‌خوار نخود در استان لرستان

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 8، دوره 3، شماره 2، شهریور 1391   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v1391i2.24707

نویسندگان

روشنک قربانی^* ؛ سیدکریم موسوی؛ محسن غیاثوند؛ جواد کریم‌زاده اصفهانی

چکیده

اثر تاریخ کاشت و تراکم کاشت نخود بر جمعیت و درصد خسارت کرم‌های پیله‌خوار نخود طی سال‌های 1387 و 1388 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقة نخودخیز گریت شهرستان خرم‌آباد بررسی شد. فاکتورهای آزمایش شامل تاریخ کاشت در سه سطح (23اسفند،10فروردین و اول اردیبهشت) و تراکم کاشت نیز در سه سطح (25،50 و 75بوته در مترمربع) بود. جمعیت لارو آفت، با شمارش روی بوته‌ها در طول فصل رشد تعیین و درصد غلاف‌های خسارت‌دیده، عملکرد نهایی و وزن 100دانه در زمان برداشت مشخص شد. کم‌بودن جمعیت آفت کرم پیله‌خوار نخود در سال اول آزمایش، به سرما و یخبندان بی‌سابقة زمستان 1386 (دمای 6/14درجه سانتی‌گراد زیرصفر) نسبت داده شد. نتایج سال دوم آزمایش نشان داد که با کاشت زودهنگام نخود، اگرچه جمعیت آفت 35/1برابر و درصد غلاف‌های آفت‌زده، پنج‌برابر شد، اما عملکرد محصول نیز 6/61درصد افزایش یافت. درصد غلاف‌های آفت‌زده برای تاریخ کاشت‌های 23اسفند و10فروردین، به‌ترتیب 5پنج‌برابر و چهاربرابر تاریخ کاشت اردیبهشت‌ماه بود. میانگین عملکرد دانه برای تاریخ‌ کاشت‌های 23اسفند و10فروردین، به‌ترتیب 6/61درصد و 4/52درصد بیشتر از تاریخ کاشت اردیبهشت بود. افزایش تراکم کاشت، باعث افزایش درصد جمعیت و درصد خسارت کرم‌های پیله‌خوار شد. بیشترین عملکرد دانه از بالاترین تراکم کاشت، حاصل شد. با افزایش تراکم کاشت از 25 به 50 و 75بوته در مترمربع، عملکرد دانة نخود به‌ترتیب 3/13درصد و 7/37درصد افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها

تاریخ کاشت؛ تراکم کاشت؛ نخود (Cicer arietinum L.)؛ armigera Heliothis spp., Helicoverpa