ویکی‌پدیا چرا و در کدام قسمت از مقاله‌های علمی مجلات مورد استناد قرار می‌گیرد؟

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 9، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، دی 1393، صفحه 176-189   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v4i2.22517

نویسندگان

فریبا توحیدی نسب^* ؛ حمید رضا جمالی مهموئی

دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی انگیزه‌های استناد به ویکی‌پدیا در مقالات مجلات علمی انجام شد؛ همچنین میزان استناد به ویکی‌پدیا، محل استناد (قسمتی از مقاله که استناد در آن استفاده شده است)، نوع مقالات استناد کننده، موضوع مقالات استناد کننده و مورد استناد قرار گرفته تعیین شد و در حوزه‌های موضوعی مختلف مورد مقایسه قرار گرفت.
روش: جامعه آماری شامل مقالات انگلیسی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در دو سال 2007 و 2012 که به مقاله‌‌ای از ویکی‌پدیا استناد کرده اند، بود. در مجموع 602 مقاله به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شد. برای انجام پژوهش از روش‌های تحلیل محتوا و کتاب‌سنجی استفاده شد.
یافته‌ها: نشان داد که 35 انگیزه برای استناد به ویکی پدیا وجود دارد؛ مهم‌ترین آن‌ها ارائه اطلاعات کلی، تعریف، آمار و مفاهیم بود، میزان استناد به ویکی‌ پدیا در سال 2012 در مقایسه با سال 2007 بیشتر بود، استناد به ویکی پدیا اغلب در قسمت‌های مقدمه، بدنه اصلی، مواد و روش و مبانی نظری صورت گرفته بود، مقالات استناد کننده اغلب از نوع پژوهشی بودند، موضوعات پر استناد در ویکی‌ پدیا مربوط به رایانه، اینترنت و شیمی بود.
این نتایج نشان می‌دهد که استناد به ویکی پدیا اغلب در قسمت‌های ابتدایی مقالات و به منظور ارائه حقایق، تعریف‌ها، مفاهیم و اطلاعات زمینه ای صورت می گیرد؛ و میان حوزه‌‌های علمی مختلف از نظر علت استناد به ویکی‌پدیا و محل استناد به آن در قسمت‌های مختلف مقاله تفاوت‌هایی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

استناد؛ انگیزه های استناد؛ انواع استناد؛ دلایل استناد؛ تحلیل استنادی؛ تحلیل محتوا؛ ویکیپدیا

مراجع

Asadi, S., Ghafghazi, S.,and Jamali, H. R. (2013). Motivating and Discouraging Factors for Wikipedians: the Case Study of Persian Wikipedia, Library Review, 62 (4/5), 237 – 252.

Baker, Daniel J. (2010). A jester’s promenade: citation to Wikipedia in Law Reviews, 2002- 2008. A Journal of Law and Policy for the Information Society, 7(2).

Giles, J. (2005). Internet encyclopedias go head to head. Nature, 438, 900-901.

Head, A., & Eisenberg, M. (2010). How today’s college students use Wikipedia for course–related research. First Monday, 15 (3). Retrived May 20, 2012 from http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/viewArticle/2830/247612

Huggett, Sara (2012). The influence of free encyclopedias on science. Research Trends, 7- 10. Retrived May 20, 2012 from http://www.researchtrensd.com/wpcontent/uploads/2012/03/research_trends_Issue27.pdf. (In Persian)

Lim, sook (2009). How and why do college students use Wikipedia. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 60 (11), 2189- 2202.

Miller, Jacon and Murray, Hannah B. (2010). Wikipedia in court: when and how citing Wikipedia and other consensus websites is appropriate. ST. John’s Law Review, 84 (2), Retrived August 1, 2012 from http://ssrn.com/abstract=1502759

Nielsen, Finn Arup (2007). Scientific citation in Wikipedia. First Monday, 12 (8). Retrived July 14, 2012 from http://www.uci.edu/htbin/cgiwrao/bin/ojs/index.php/fm/article/view/1997/1872

Park, Taeminkim (2011). The visibility of Wikipedia in scholarly publications. First Monday, 16 (8). Retrieved July 24, 2012 from http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/3492/303

Stoddard, Morgan Michelle (2009). Judicial citation to Wikipedia in published federal court opinions. Retrived July 11, 2012 from http://scholar.googleusercontent.com/scholar?q=cache:hKEEc_RwBcoJ:scholar.google.com/+Judicial+citation+to+Wikipedia+in+published+federal+court+opinions.&hl=en&as_sdt=0,5

West, Kathy, Williamson Janet (2009). Wikipedia: friend or foe. Reference services Review, 37 (3), 260- 2710.