معرفی مفهوم «سرمایه هیجانی- حسی» و بررسی تأثیرات آن در آموزش زبان دوم

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 1، دوره 51، شماره 2، تیر 1397، صفحه 1-26   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v51i2.73542

نویسندگان

رضا پیش قدم^{* 1}؛ شیما ابراهیمی²؛ گلشن شکیبایی¹

¹گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

«سرمایه» یکی از مفاهیم مهم جامعه‌شناسی است که نشان می‌دهد چگونه ساختارهای عینی جامعه (قواعد اجتماعی، هنجارها، نقش‌ها، نهادها و ابزارهای فرهنگی) می‌توانند بر ساختارهای ذهنی افراد و رفتارهای اجتماعی آنان تأثیر بگذارند. مهم‌ترین سرمایه‌های مطرح‌شده عبارت‌اند از سرمایه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و طبیعی که می‌توانند بر انگیزه، توجه، رفتار، نگرش و اعتقادات زبان‌آموز تأثیر بگذارند. از آن‌جایی‌که حواس دروازه ورود به درک جامعة زبانی است و با توجه به ارتباط تنگاتنگ حواس و میزان هیجان زبان‌آموز، به‌نظر می‌رسد یکی از سرمایه‌هایی که می‌توان به سرمایه‌های دیگر افزود، سرمایة هیجانی-حسی باشد. هدف از جستار حاضر معرفی سرمایة هیجانی-حسی و بررسی رابطة آن با انواع سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و طبیعی در زبان‌آموزی موفق است. نتایج نشان می‌دهند برخورداری بیشتر از هر یک از سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و طبیعی منجر به افزایش سرمایة هیجانی-حسی در زبان‌آموز شده که این امر باعث فهم میان ذهنی و تسهیل یادگیری خواهد شد. مدرس می‌تواند با به‌کارگیری این سرمایه‌ها در تدریس، حواس زبان‌آموز را بیشتر درگیر کرده و با رساندن وی به مرحلة درون‌آگاهی میزان هیجان مثبت، توجه و انگیزه را در او افزایش دهد. به‌نظر می‌رسد با استفاده از این شیوه، مطالب در ذهن زبان‌آموز نهادینه خواهد شد و او تمایل بیشتری به ارتباط و مشارکت فعال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

سرمایه؛ هیجان؛ حواس؛ سرمایه‌ی هیجانی-حسی؛ هَیَجامَد؛ فهم میان ذهنی

مراجع

1. ابراهیمی، ش. (1396). بررسی تأثیر تدریس مبتنی بر الگوی «هَیَجامَد» بر یادگیری نکات فرهنگی، هَیَجامَد، هیجانات، غرقگی، هوش‌فرهنگی، سبک‌های یادگیری و نگرش زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان زن در ایران. رساله‌ی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشکده ‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد.

2. ابراهیمی، ش.، استاجی؛ ا.، پیش‌قدم، ر. و امین‌یزدی، ا. (1396). «بررسی تأثیر استفاده از الگوی هَیَجامَد بر نگرش به یادگیری زبان‌آموزان». فصلنامه‌ی مطالعات زبان و ترجمه، ش. 2. صص 1-31.

3. ابراهیمی، ش.؛ پیش‌قدم، ر.؛ استاجی، ا. و امین‌یزدی، ا. (1396). «معرفی الگوی هَیَجامَد و بررسی تأثیر آن در غرقگی و سبک‌های یادگیری یادگیرندگان زبان فارسی به‌عنوان زبان خارجی». پژوهش‌نامه‌ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان. س6، ش1، صص 57-82.

4. ابراهیمی، ش.؛ پیش‌قدم، ر.؛ استاجی، ا. و امین‌یزدی، ا. (زیرچاپ)، «بررسی تأثیر تدریس مبتنی بر الگوی هَیَجامَد بر هیجانات زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان زن در ایران». جستارهای زبانی.

5. انصاری، ا. (1378). نظریه‌های قشربندی اجتماعی و ساختار تاریخی آن در ایران. تهران: انتشارات غزل.

6. باکاک، ر. (1381). مصرف. ترجمه‌ی خسرو صبوری، تهران: نشر شیرازه.

7. بوردیو، پ. (1380). نظریه‌ی کنش: دلایل علی و انتخاب عقلانی. ترجمه: مرتضی مردی‌ها، تهران: انتشارات نقش و نگار.

8. پیش‌قدم، ر. و ابراهیمی، ش. (1396). «معرفی الگوی »هَیجامَد« و شیوه‌های افزایش آن در آموزش زبان فارسی به زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان». دومین همایش ملی آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

9. پیش‌قدم، رضا.؛ طباطبائیان، مریم.؛ ناوری، صفورا. (1392). تحلیل انتقادی و کاربردی نظریه‌های فراگیری زبان اول از پیدایش تا تکوین. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.

10. توسلی، غ؛ و موسوی، م. (1384). «مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید با تاکید بر نظریه‌های سرمایه اجتماعی». نامه علوم اجتماعی، ش. 26، صص 1-32.

11. خدایی، ا. (1388). «بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی اقتصادی و فرهنگی والدین دانش‌آموزان با احتمال قبولی آن‌ها در آزمون سراسری سال تحصیلی 1385» . فصلنامه‌ی انجمن آموزش عالی ایران، س. 1، ش4، صص 84-65.

12. ذبیحی، ر. (1390). نقش سرمایه اجتماعی و فرهنگی بوردیو در توانمندی‌های اندیشه خلاق و موفقیت درسی: مورد کاوی آموزش انگلیسی به عنوان زبان خارجی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد.

13. سفیری، خ و آراسته. ر. (1386). «بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی اقتصادی زنان با نوع روابط همسران در خانواده«. مجله‌ی تحقیقات زنان، س.2، ش 1، صص 114-147.

14. شارع‌‌پور، م. و خوش‌فر، غ. (1381). «رابطه‌ی سرمایه‌ی فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان (مطالعه موردی شهر تهران). نامه‌ی علوم اجتماعی، ش.20، صص 133-147.

15. کرمی، م، سیلانه، آ.، پاک‌مهر، ح. (1391). «فرهنگ و برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی». فصلنامه مطالعات برنامه‌ی درسی ایران، س.7، ش.26، صص 127-148.

16. فاضلی، محمد. (1382). مصرف و سبک زندگی. قم: صبح صادق.

17. فکوهی، ن. (1384). «پیر بوردیو: پرسمان دانش و روشنفکری». فصلنامه‌ی علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، ش.5. صص 141-161.

18. - نوغانی، م. (1383). «آموزش و پرورش و بازتولید فرهنگی». رشد علوم اجتماعی، ش 3.

 

19. Ashraf, H. & Abtahi, T. (2014). On the Relation of Locus of Control, Social and Cultural Capital and Oral Proficiency Achievement of EFL Students: A case of Iranians in Mashhad. International Journal of Applied Linguistics & English Literature, 3(2), 242-247.

20. Baines, L. (2008). A teachers’ guide to learning multisensory improving literacy by engaging the senses. Virginia USA: Association for supervision and curriculum development (ASCD).

21. Bennis, W., & Biederman, P. W. (1997). Organizing genius: The secrets of creative collaboration. Cambridge: Perseus Books.

22. Borsipour, B. (2016). Emotioncy and willingness to read: A case of Iranian EFL learners. Unpublished master’s thesis, Ferdowsi University of Mashhad, Iran.

23. Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgment of taste. Cambridge, MA: Harvard University Press.

24. Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed), Handbook of theory and research for the sociology of education. New York: Greenwood Press.

25. Bourdieu, P. (1996). The State Nobility. Translated by Laurttac Clough. Oxford: Polity Press

26. Bourdieu, P. (1989). ladistingtion (critique social dujudment). Les edition mimiut, Paris.

27. Bourdieu, P. (1990). The logic of practice. Cambridge, UK: Polity Press.

28. Bravo-Ortega, C. & Gregorio, J. (2005). The relative richness of the poor? Natural resources, human capital and economic growth. World Bank Working Paper, 3484.

29. Classen, C. (1997). Foundations for an anthropology of the senses. International Social Science Journal, 49(153), 401-412.

30. Clemente, A. (2007). English as cultural capital in the Oaxacan community of Mexico. TESOL Quarterly, 41 (2 (421-426.

31. Eng, S. (2009). Social capital and academic achievement among children in Cambodia: A close look at family. Doctoral dissertation. Texas Tech University, Texas.

32. Fischer, G., Scharff, E., & Ye, Y. (2004). Fostering social creativity by increasing social capital. In M. Huysman & V. Wulf (Eds.), Social capital and information technology (pp. 355-399). Cambridge: MIT Press.

33. Greenspan, S. I. (2001). Role of emotions in the core deficits in autism and in the development of intelligence and social skills. Journal of Developmental and Learning Disorders, 5, 1-46.

34. Gylfason, T. (2002). Mother earth: ally or adversary. World Economics, 1-19.

35. John-Steiner, V. (2000). Creative collaboration. Oxford: Oxford University Press.

36. Kim, D. H., & Schneider, B. (2005). Social capital in action: Alignment of parental support in adolescents’ transition to postsecondary education. Social Forces, 84, 1181-1206. http://dx.doi.org/10.1353/sof.2006.0012.

37. Marx, k. (1867). Capital: A Critique of Political Economy. Progress Publishers: Moscow.

38. Nind, M. (2008). Learning difficulties and social class: exploring the intersection through family narratives. International Studies in Sociology of Education, 18(2), 87-98.

39. Nissen, M., & Bullemer, P. (1987). Attentional requirements of learning: Evidence from performance measures. Cognitive Psychology, 19, 1-32.

40. Palincsar, A.S. & Brown, A.L. (1984). Reciprocal teaching of comprehension: Fostering and comprehension monitoring activity. Cognition and Instruction, 1, 117-171.

41. Parcel, T. L., & Dufur, M. (2001). Capital at home and at school: Effects on child social adjustment. Journal of Marriage and Family, 63(1), 32–47.

42. Pishghadam, R. (2015). Emotioncy in language education: From exvolvement to involvement. Paper presented at the 2nd conference of Interdisciplinary Approaches to Language Teaching, Literature, and Translation Studies. Iran, Mashhad.

43. Pishghadam, R. (2016). Emotioncy, extraversion, and anxiety in willingness to communicate in English. Paper presented at the 5th international conference on language, Education and Innovation, London: UK.

44. Pishghadam, R., Jajarmi, H., & Shayesteh, S. (2016). Conceptualizing sensory relativism in light of emotioncy: A movement beyond linguistic relativism. International Journal of Society, Culture & Language, 4(2), 11-21.

45. Pishghadam, R., Noghani, M. & Zabihi, R. (2011a). The Construct Validation of a Questionnaire of Social and Cultural Capital. English Language Teaching, 4(4), 195-203.

46. Pishghadam, R., Noghani, M. & Zabihi, R. (2011b). An Application of a Questionnaire of Social and Cultural Capital to English Language Learning. English Language Teaching, 4(3), 151-157.

47. Pishghadam, R., Shakeebaee, G, & Shayesteh Sadafian, Sh. (2018). Introducing cultural weight as a tool of comparative analysis: An emotioncy-based study of social class. Humanities Diliman, 2(15), 139-158.

48. Pishghadam, R. & Zabihi, R. (2011). Social and Cultural Capital in Creativity. Canadian Social Science, 7 (2), 32-38.

49. Piri, S. (2016). Presenting new models of L2 achievement in light of Iranian EFL learner's conceptions of teachers' initiation of joint attention and their emotional, social and cultural capitals. Unpublished Doctor of Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad: Iran.

50. Prado, J. M. (2009). Comparing educational trajectories of two Chinese students and one Latina student, a social capital approach. The High School Journal, 92, 14-27. doi:10.1353/hsj.0.0015, http://dx.doi.org/10.1353/hsj.0.0015.

51. Reay, D. (2004). Education and Cultural Capital: The Implications of Changing Trends in Education Policies .Cultural Trends. 13 (2), 73–86.

52. Robinson, P., Mackey, A., Gass, S., & Schmidt, R. (2012). Attention and awareness in second language acquisition. In: S. Gass, and A. Mackey, (eds). The Routledge handbook of second language acquisition. Routledge; New York.

53. Salameh, W. (2012). The Impact of Social and Economic Factors on Students’ English Language Performance in EFL Classrooms in Dubai Public Secondary Schools. Unpublished dissertation. Dubai University.

54. Schmidt, R. W. (1995). Consciousness and foreign language learning: A tutorial on the role of attention and awareness in learning. In R. Schmidt (Ed.), Attention and awareness in foreign language learning (pp. 1-65). Honolulu: University of Hawaii Press.

55. Shahian, L., Pishghadam, R., &. Khajavy, Gh. (2017). Flow and reading comprehension: Testing the mediating role of emotioncy. Issues in Educational Research, 27, 527-549.

56. Vygotsky, L. (1978). Mind and Society: The Development of Higher Psychological Processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.

57. Williams, M., & Burden, R.L. (1997). Psychology for language teachers: A social constructivist approach. Cambridge: Cambridge University Press.