هستی‌شناسی امر ایجابی: بررسی بنیان‌های هستی‌شناسی ایجابی ژیل دلوز نزد فلاسفه‌ پیشاکانتی و پساکانتی

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقاله 1، دوره 48، شماره 2 - شماره پیاپی 97، آذر 1395، صفحه 27-53   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/philosophy.v48i2.55481

نویسندگان

احمدعلی حیدری¹؛ سید محمدجواد سیدی^{* 2}

¹دانشگاه علامه طباطبایی تهران

²دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

دلوز هستی‌شناسی خود را در مقام فلسفه‌ای پساکانتی عرضه می‌کند. دغدغه اصلی فلسفه پساکانتی، از سالامون مایمون تا هگل، ساختن متافیزیکی جدید پس از نقد کانت و تبیین مساله تکوین هستی بود. دلوز نیز با توسل به متافیزیک اسپینوزا و لایبنیتس و همچنین فلسفه نیچه، هستی‌شناسی جدیدی بنا می‌کند. این هستی‌شناسی، برخلاف هستی‌شناسی هگلی که تکوین هستی را بر یک اصل نفی استوار کرده بود، این تکوین را بر مبنای امر ایجابی تبیین می‌کند. در نظر دلوز، نزد اسپینوزا و نیچه تلقی‌ای یکسره ایجابی از هستی وجود دارد که می‌تواند برای بنیان‌نهادن یک هستی‌شناسی جدید به کار رود. در نهایت همین امر ایجابی است که هم هستی‌شناسی و هم اخلاقی جدید را بنیان می‌نهد.

کلیدواژه‌ها

ژیل دلوز؛ هستی‌شناسی امر ایجابی؛ متافیزیک؛ کانت؛ فلسفه پساکانتی

مراجع

دلوز، ژیل، بیان و تکینگی، ترجمه پیمان غلامی و ایمان گنجی، تهران: رخداد نو، 1392.

دلوز، ژیل، فلسفه نقادی کانت: رابطه قوا، ترجمه اصغر واعظی، تهران: نشر نی، 1386.

دلوز، ژیل، نیچه و فلسفه، ترجمه عادل مشایخی، تهران: نشر نی، 1390.

ژیلسون، اتین، هستی در اندیشه فیلسوفان، ترجمه سید حمید طالب‌زاده و محمدرضا شمشیری، تهران: انتشارات حکمت، 1385.

کورنر، اشتفان، فلسفه کانت، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: انتشارات خوارزمی، 1389.

Atlas, Samuel, From Critical to Speculative Idealism: The Philosophy of Solomon Maimon, Martinus Nijhoff: 1964.

Beiser, Fredrick, Fate of Reason: German Philosophy from Kant to Fichte, Harvard University Press: 1987.

Buroker, Jill Vance, Kant’s Critique of Pure Reason: An Introduction, Camridge University Press: 2006.

Deleuze, Gilles, Difference and Repetition, Translated by Paul Patton, Conitnuum: 1995.

Guyer, Paul, Kant, Routledge: 2006.

Hardt, Michael, Gilles Deleuze: An Apprenticeship in Philosophy, University of Minnesota: 1993.

Jones, Graham, “Solomon Maimon” in Deleuze’s Philosophical Lineage, Edited by Graham Jones and Jon Roffe, Edinburgh University Press: 2009.

Kant, Immanuel, Critique of Pure Reason, Translated and Edited by Paul Guyer and Alan Wood, Cambridge University Press: 1998.

Marcue, Herbert, Reason and Revolution, Routledge and Kegan Paul Ltd: 1955.

Smith, Daniel W., Essays on Deleuze, Edinburgh University Press: 2012.

Stace, W.T., Philosophy of Hegel, Dover Publications Incorporated: 1955.