تأثیر برهم‌کُنش ورمی‌کمپوست و تنش شوری بر برخی از صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهچه‌های لوبیاقرمز رقم درخشان Phaseolus vulgaris L.))

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 8، دوره 4، شماره 1، خرداد 1392   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v1392i1.33752

نویسندگان

عبدالله بیک خورمیزی^* ؛ علی گنجعلی؛ پروانه ابریشم‌چی؛ مهدی پارسا

چکیده

ورمی‌کمپوست به‌سبب ویژگی‌های ساختاری و دارابودن مواد مغذّی فراوان (عناصر ماکرو و میکرو)، تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی و وجود میکرواُرگانیسم‌های مفید می‌تواند خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را بهبود ببخشد و تأثیر مطلوبی بر رشد و نموّ گیاهان داشته باشد. به‌منظور بررسی برهم‌کُنش نسبت‌های مختلف ورمی‌کمپوست و تنش شوری بر برخی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهچه‌های لوبیاقرمز رقم درخشان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سال 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج نسبت حجمی ورمی‌کمپوست و ماسه (100:0؛ 90:10؛ 75:25؛ 50:50 و 25:75) و چهار سطح شوری (صفر یا شاهد،30، 60، 90 و120میلی‌مول بر لیتر کلریدسدیم) بودند. بذرهای لوبیا در گلدان‌های پلاستیکی کاشته و نمونه‌برداری از گیاهچه‌ها 28روز پس از کاشت انجام شد. نتایج نشان داد ورمی‌کمپوست تأثیر معنی‌داری بر نسبت سطح برگ به سطح ریشه، نسبت وزن‌خشک ریشه به وزن‌خشک بخش هوایی، شاخص پایداری غشاء، محتوای آب نسبی، میزان عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم بافت برگ و ریشه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش داشت (P≤ 0.01). در این آزمایش، ورمی‌کمپوست در شرایط تنش شوری به‌دلیل ویژگی‌های ساختاری و مواد موجود در آن باعث افزایش جذب پتاسیم و کلسیم شده و جذب سدیم را کاهش داد. بنابراین به نظر می‌رسد ورمی‌کمپوست بتواند اثرات نامطلوب شوری را بر گیاهچه‌های لوبیا محدود نماید.

کلیدواژه‌ها

تنش شوری؛ عناصر غذایی؛ لوبیا؛ ورمی‌کمپوست