رسوبات معلق: تخمین گری مناسب برای هدررفت مواد آلی خاک

آب و خاک

مقاله 21، دوره 23، شماره 1، فروردین 1388   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.1553

نویسندگان

سیدحمیدرضا صادقی^* ؛ پری سعیدی

دانشگاه تربیت مدرّس، مازندران، نور

چکیده

چکیده
رسوبات معلق ناشی از فرسایش‌های پخشی زمینه ساز انتقال و هدررفت عناصر و مواد غذایی موجود در خاک بوده که تأثیر زیادی بر کاهش حاصل خیزی خاک دارد. فرسایش خاک نقش مهمی در هدررفت مواد آلی خاک داشته، و لذا مقایسه ارتباط اجزای فرایندهای مختلف آن با ماده آلی حائز اهمیت فراوان است. از طرفی تاکنون ارتباط بین انتقال رسوب و هدررفت مواد آلی به‌ندرت مورد توجه قرار گرفته، لذا تحقیق حاضر به صورت مطالعه موردی و با هدف بررسی ارتباط بین رسوب معلق حاصل از فرسایش خاک و ماده آلی در حوزة آبخیز جنگلی آموزشی کجور با مساحت 13263 هکتار از طریق نمونه برداری واندازه گیری هم زمان رسوب معلق و محتوای ماده آلی موجود در آن انجام پذیرفت. برداشت نمونه آب و رسوب معلق با استفاده از روش انتگراسیون عمقی و تعیین غلظت رسوب معلق به وسیله روش برجاگذاری و تخلیه آب صورت گرفت. میزان ماده آلی موجود در رسوبات نیز از طریق سوزاندن تعیین گردید. سپس ارتباط بین متغیّرهای مورد بررسی با استفاده از آماره های توصیفی و رگرسیون دو متغیره ارزیابی شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده تغییرات زیاد مقادیر ماده آلی و رسوبات معلق با ضریب تغییرات به ترتیب حدود 150 و 107 درصد و از طرفی هم سویی روند آن ها با روابط رگرسیونی حاصل در مقاطع زمانی مختلف با ضریب همبستگی بین 48/0 (01/0>P) تا 94/0 (001/0>P) و خطای تخمین و تأیید به ترتیب کم تر از 83/26 و 60/26 درصد بوده است.

واژه‌های کلیدی: حوزه آبخیز کجور، رسوبات معلق، ماده آلی، فرسایش خاک