بررسی آثار نامتقارن شوک های قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار ایران

اقتصاد پولی مالی

مقاله 2، دوره 22، شماره 9، مرداد 1394، صفحه 29-56   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pm.v22i9.52742

نویسندگان

سید محمد میرهاشمی دهنوی¹؛ مصطفی سلیمی فر^{* 2}؛ محمد علی فلاحی²

¹شیراز

²فردوسی مشهد

چکیده

ایران از جمله صادرکنندگان بزرگ نفت در جهان است که وابستگی زیادی به درآمدهای نفتی دارد. بنابراین اقتصاد ایران تحت تأثیر شوک های قیمت نفت قرار می گیرد که این شوک ها نفت می تواند بخش های مختلف اقتصاد ایران از جمله بازار بورس اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار دهد. با توجه به اهمیت تغییرات قیمت نفت برای اقتصاد ایران، هدف این مقاله بررسی آثار نامتقارن شوک های قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار ایران است.
در این تحقیق رابطه بین قیمت نفت و تغییرات آن با شاخص کل قیمت سهام بورس اوراق بهادار ایران در دوره زمانی تیر ماه 1379 تا آذر ماه 1389 بررسی شده و برای این منظور از روش خودرگرسیون برداری VAR ، توابع واکنش به ضربه و تجزیه واریانس خطای پیش بینی با سه متغیر کنترل نقدینگی، شاخص قیمت مسکن و قیمت سکه استفاده شد.
بررسی آثار نامتقارن نوسانات قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام نیز با استفاده از تعاریف مورک (1989) و همیلتون (1996) نشان دهنده این است که نوسانات قیمت نفت آثار نامتقارن بر شاخص قیمت سهام دارد و در هر دو تعریف، کاهش قیمت نفت نسبت به افزایش قیمت نفت، سهم بیشتری را در توضیح واریانس خطای پیش بینی شاخص کل قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران دارد.

کلیدواژه‌ها

آثار نامتقارن؛ الگوی خودبازگشت برداری؛ تابع واکنش به ضربه؛ تجزیه واریانس؛ شاخص قیمت سهام

مراجع

[1] Arouri, M. E.; Fouquau, J. (2009). On the Short-Term Influence of Oil Price Changes on Stock Markets in GCC Countries: Linear and Nonlinear Analyses. Economics Bulletin, 29: 795-804

[2] Arouri, E. H.; Rault, C. (2009). On the Influence of Oil Prices on Stock Markets: Evidence from Panel Analysis in GCC Countries. CESifo Area Conference on Energy and Climate Economics, Munich.

[3] AlRjoub, S. (2005). Effect of Oil Price Shock in the U.S. for 1985-2004 Using VAR, Mixed Dynamic and Granger Causality. Applied Econometrics and International Development, 53(2): 69-82.

[4] Basher, S. A.; Sadorsky, P. (2006). Oil Price Risk and Emerging Stock Markets. Global Finance Journal, 17 (2): 224–251.

[5] Behboudi D.; Motafaker Azad, M.A.; Rezazadeh, A. (2009). The Effect of Oil Price Volatility on GDP in Iran. Quaterly Energy Economics Review, 6 (20): 1-31. (In Persian)

[6] Burbidge, J.; Harrison, A. (1984). Testing for the Effects of Oil Price Rises Using Vector Autoregression. International Economic Review, 25 (2): 59-484.

[7] Cologni, A.; Matteo M. (2007). Oil Prices, Inflation and Interest Rates in a Structural Cointegrated VAR Model for the G-7 Countries. Energy Economics, 40 (4): 154-178.

[8] Cong, R; Wei, Y.; Jiao, J.; Fan, Y. (2008). Relationships between Oil Price Shocks and Stock Market: An Empirical Analysis from China. Energy Policy, 36(9): 3544-3553.

[9] Davis, J. S.; Haltiwanger, J. (2001). Sectoral Job Creation and Destruction Responses to Oil Price Changes. Journal of Monetary Economics, 48: 465-512.

[10] Fayyad, A.; Dally, K. (2011). The Impact of Oil Price Shocks on Stock Market Returns: Comparing GCC Countries with the UK and USA. Emerging Market Review, 12 (4): 61-78.

[11] Ferderer, J. (1996). Oil Price Volatility and the Macroeconomy. Journal of Macroeconomics, 18: 1-26.

[12] Finn, M.G., (2000). Perfect Competition and the Effects of Energy Price Increase on Economic Activity. Journal of Money, Credit and Banking, 32: 400-416.

[13] Gisser, M.; Goodwin T. H. (1986). Crude Oil and the Macroeconomy: Tests of some Popular Notions. Journal of ‎Money Credit Bank, 18: 95-103.

[14] Hamilton, J. D. (1983). Oil and the Macroeconomy since World War II. The Journal of Political Economy, 9: 228-248.

[15] Hamilton, J. D. (2000). What is an Oil Shock?. NBER Working Paper 7755‎

[16] Hamilton, J. D. (1996). This is What Happened to the Oil Price-Macroeconomy Relationship, Journal of Monetary Economics, 38: 215-220.

[17] Hassett, K. A.; Metcalf, G. H. (1993). Energy Conservation Investment: Do Consumers Discount the Future Correctly?. Energy Policy, 21 (3): 710–716.

[18] Hooker, M. A. (1996). What Happened to the Oil-Price Macroeconomy Relationship?. Journal of Monetary Economics, 38: 195-213.

[19] Hooker, M. A. (2002). Are Oil Shocks Inflationary? Asymmetric and Nonlinear Specifications versus Changes in Regime. Journal of Money, Credit and Banking, 34: 540-561.

[20] Imarhiagbe, S. (2010). Impact of Oil Price on Stock Markets: Empirical Evidence from Selected Major Oil Producing and Consuming Countries. Global Journal of Finance and Banking Issues, 4 (4): 15-3.

[21] Jimenez-Roodriguez, R.; Sanchez, M. (2005). Oil Price Shock and Real GDP Growth: Empirical Evidence for Some OECD Countries. Applied Economics, 37: 201-228.

[22] Karimzadeh, M. (2006), Study of Long-Run Relationship Between Stock Price Index and Monetary Macroeconomic Variables in Iran Using Co-Integration Modeling. Journal of Economic, 26, 41-54 (In Persian).

[23] Kilian, L. (2008). Exogenous Oil Supply Shocks: How Big Are They and How Much Do They Matter for the US Economy?, Review of Economics and Statistics, 90: 216-40.

[24] Lee, K.; Ni, S.; Ratti, A. (1995). Oil shocks and the Macroeconomy: the Role of Price Variability, Energy Journal, 16: 39-56.

[25] Mehrara, M. Maki Nayei, M. (2009). The Impact of Oil Revenue on Economic Growth: Evidence from Nonlinear Models Using Threshold Error Corection in Iran. Quaterly Energy Economics Review, 6 (22): 29-52. (In Persian)

[26] Mork K. (1989). Oil and the Macroeconomy, When Prices Go Up and Down: An Extension of Hamilton’s Results. Journal of Political Economy, 97(51): 740-744.

[27] Papapetrou, Evangeli (2001). Oil price Shocks, Stock Market, Economic Activity and Employment in Greece. Energy Economics, 23, pp. 511-532.

[28] Park, J. W.; Ratti, R. A. (2008). Oil Price Shocks and Stock Markets in the U.S. and 13 European Countries. Energy Economics, 30(5): 2587-2608

[29] Papapetrou, E. (2001). Oil Price Shocks, Stock Market, Economic Activity and Employment in Greece, Energy Economics, 23: 511-32.

[30] Rault, C.; Arouri M. (2009); Oil Prices and Stock Markets: What Drives What in the Gulf Corporation Council Countries, William Davidson Institute Working Papers Series wp960, William Davidson Institute at the University of Michigan.

[31] Sadorsky, P. (1999). Oil Shocks and Stock Mmarkets Activity. Energy Economics, 21: 449-469.