اثرات بازدارندگی بذور سلمه (Chenopodium album) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه‌های ذرت (Zea mays) و سورگوم (Sorghum bicolor)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 1، دوره 25، شماره 1 - شماره پیاپی 14، فروردین 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v25i1.9581

نویسندگان

مجید ولایتی^* ؛ غلامرضا زمانی¹؛ مجید جامی الاحمدی²؛ محمد حسن راشد محصل³؛ سید احمد حسینی⁴

¹گروه زراعت دانشگاه بیرجند

²دانشگاه بیرجند

³دانشکده کشاورزی

⁴دانشگاه ولیعصر رفسنجان

چکیده

چکیده
تا کنون در بیشتر مطالعات دگرآسیبی بافت‌‌های زنده و مرده گیاهی را به عنوان منبع ترکیبات دگرآسیب معرفی کرده اند. در حالیکه مشخص شده است که بذور گونه‌های گیاهی مختلف نیز دارای اثرات بازدارنده بر روی جوانه زنی خود و دیگر گونه‌های گیاهی می‌باشند. برای بررسی و تعیین اثر دگرآسیب بذور سلمه (Chenopodium album) دو آزمایش بصورت کاملاً تصادفی و هر کدام با 4 تیمار و 6 تکرار در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. هر تیمار شامل 15 عدد بذر سورگوم (Sorghum bicolor) و یا 10 عدد بذر ذرت(Zea mays) بود و بذور سلمه به تعداد 0، 200، 400 و 600 عدد بطور مساوی در اطراف بذور هر دو گونه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش تعداد بذور سلمه بطور معنی داری باعث کاهش درصد جوانه زنی سورگوم و ذرت شد. همچنین افزایش تعداد بذور سلمه اثر معنی داری بر طول ریشه و کلئوپتیل، تعداد و طول ریشه‌های نابجا و ریشه‌های فرعی داشت و باعث کاهش این صفات شد. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش می‌توان گفت که بذور سلمه دارای توان دگرآسیب بالایی هستند و بسته به بانک بذر موجود در خاک می‌توانند بر جوانه زنی و رشد محصول زراعی در مراحل اولیه اثر منفی بگذارند. بنابراین تخلیه بانک بذر از بذور این علف‌‌‌‌هرز می‌تواند به عنوان گزینه ای برای بهبود جوانه زنی و استقرار گیاه مدنظر قرار گیرد.

واژه ‌های کلیدی: رشد ریشه، رشد کلئوپتیل، ترشحات بذر، دگرآسیبی