طراحی مقیاس سنجش توانایی ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 14، دوره 5، شماره 1، تیر 1394، صفحه 301-317   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v5i1.29219

نویسندگان

محمد اکبری محله کلائی^{* 1}؛ حسن کیانی²؛ عصمت مومنی³

¹دانشگاه شهید بهشتی

²دانشگاه الزهرا

³دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف: این پژوهش در پی طراحی مقیاسی جهت سنجش توانایی مراکز اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌ها برای ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک و در نهایت اجرای آن در دانشگاه علامه طباطبایی بود.
روش: در مرحله نخست ابتدا از روش تحقیق کتابخانه‌ای و سپس از روش تحقیق دلفی و در مرحله دوم از روش تحقیق پیمایشی‌توصیفی استفاده شد. در این پژوهش، پس از بررسی منابع اطلاعاتی و بهره‌گیری از نظر خبرگان شاخص‌های سنجش تعیین شد. جامعه آماری این پژوهش شامل سرپرستان (8 نفر) و کتابداران بخش‌های مرجع، اطلاع‌رسانی و نشریات (26نفر) کتابخانه‌های دانشگاه علامه طباطبایی (8 کتابخانه) بود.
یافته‌ها: اطلاعات حاصل از اجرای مقیاس طراحی‌شده نشان داد با آن که ارائه خدمات مرجع دیجیتال مشترک از نظر جامعه پژوهش دارای ضرورت زیاد است و کارکنان کتابخانه‌ها از تخصص و مهارت نسبتاً خوبی از این نظر برخوردارند، اما تعداد این نیروها برای ارائه این خدمات کافی نیست. کتابخانه‌ها بودجه و تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم جهت پیاده سازی و ارائه این خدمات را در اختیار ندارند. علاوه بر این کتابخانه‌های بررسی‌ شده برای ارائه این خدمات نیازمند به بهبود وضعیت منابع اطلاعاتی و زیرساخت ارتباطی خود هستند.

کلیدواژه‌ها

مرجع دیجیتال مشترک؛ طراحی مقیاس؛ کتابخانه‌های دانشگاهی؛ دانشگاه علامه طباطبایی؛ کتابخانه‌های دانشگاه علامه طباطبایی

مراجع

Azkia, M .& Darbanastaneh, A. (2003). Applied research methods. Tehran: Keyhan. (In Persian)

Bani eqbal, N. & Asadi, L. (2006). A survey on familiarity and use of the library in students of Islamic Azad University, North Tehran Branch. Book Quarterly, 17 (65), 37-48. (In Persian)

Biabangard, I. (2007). Research methods in Psychology and Education, V.1, Tehran: Rvan publication. (In Persian)

Danai Fard, H., Alvani, M. & Azer, A. (2004). Quantitative research methodology in management: a comprehensive approach. Tehran: Saffar, Ashraqy. (In Persian)

Delavar, A. (2008) the probable and Applied Statistics in Psychology and Educational Sciences. Tehran: Roshd. (In Persian)

Gangadharesha A.S., Tejaswini T., Surulinathi M. & Ravinandhan V. (2006) Digital reference services in the virtual world , Najmeh Bagherian, Monthly of information seeking and information, 10, 61-66. (In Persian)

Gholami, T. (2009). Digital reference services. Tehran: Ktabdarv. (In Persian)

Guidelines for Implementing and Maintaining Virtual Reference Services. RUSA Board of Directors, March 2010. Retrieved from http://www.ala.org/rusa

Horri, A. & Shahbodaghi, A. (2006). Methods cite on scientific writing: international guidelines. Tehran: Tehran University.

IFLA digital reference guideline (2009). Retrieved from http://www.ifla.org/VII/s36/pubs/drg03 .html.

Keenan, S. (1999). Concise Dictionary of Library and Information Science, Fatemeh Asadi Gorgani, Tehran: Ketabdar. (In Persian)

Kern, M. Kathleen (2009), Virtual reference best practices : tailoring services to your library, Ali Akbar Khaseh & Rahim Alijani, Tehran: Ketabdar, 2012. (In Persian)

Lankes, D. et al (2006), Virtual Reference Desk: creating a reference future, Mehdi Mohammadi & Mehri Izadi Yeganeh. Tehran: Chapar, 2009. (In Persian)

Mansouri, A. & Pashotni Zadeh, M. (2006). The importance of digital reference desk in the library and guidelines for DRD software design with emphasis on reference service. journal of Information Science and Technology, 21 (4), 1-18. (In Persian)

Mohammadifard, D. (2006). Recognition and implementation of digital libraries and virtual. Tehran: Chapar. (In Persian)

Namazi, A. (2003). Determine the parameters in the design of digital libraries in Iran. Master Thesis Industrial Engineering, Tarbiat Modarres University in Tehran, Faculty of Engineering, Tehran. (In Persian)

Radfar, H.R. (2004). The feasibility of offering a web-based library services in the libraries of the Atomic Energy Organization of Iran. Master Thesis Library and Information Science, Islamic Azad University, North Tehran, Tehran. (In Persian)

Sofi, M. (2005). Electronic factories, Tehran: Hezareh sevom andysheh. (In Persian)

Tabatabai Amiri, F. & Ahmadian, A. (2009) Collaborative Digital Reference Service: The new way in digital reference services, electronic magazine of scientific communication: http://ejournal.irandoc.ac.ir/browse.php?a_id=47&slc_lang=en&sid=1&ftxt=1

Xiangming Mu, et al. (2011), A Survey and Empirical Study of Virtual Reference Service in Academic Libraries, The Journal of Academic Librarianship, doi:10.1016/j.acalib.2011.02.003

Zebardast, M. (2010). Digital reference services at the system "Ask the librarian" Organization of Libraries, Museums and Documents Center of Astan Quds Razavi. Shmseh, 2 (6), 20-40. (In Persian)