بررسی اثر محلول‌پاشی نانوکامپوزیت آهن بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های لوبیاچیتی تلقیح‌شده با باکتری ریزوبیوم (Rhizobium leguminosarum) در شرایط مزرعه‌ای گیلان

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 9، دوره 4، شماره 2، آبان 1392   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v1392i2.41302

نویسندگان

فرشته جهان‌آرای کلشتاجانی^* ؛ سیدمصطفی صادقی؛ مجید عاشوری

دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

چکیده

با هدف کاهش مصرف کودهای شیمیایی در تولید محصولات زراعی و با توجه به نقش مهم عناصر ریزمغذی نظیر آهن در افزایش عملکرد این محصولات، اثر نانوکامپوزیت آهن بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های لوبیاچیتی تلقیح‌شده با باکتری ریزوبیوم طی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال1390 در شهرستان سیاهکل اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل نانو کامپوزیت آهن (عدم محلول‌پاشی و محلول‌پاشی)، باکتری تثبیت‌کنندة نیتروژن (تلقیح و عدم‌تلقیح) و چهار ژنوتیپ لوبیاچیتی به نام‌های (صدری، تلاش، خمین و محلی گیلان) بودند. نتایج تجزیه واریانس، اختلاف معنی‌داری را برای عملکرد دانه در ارقام مختلف نشان داد. نتایج مقایسه میانگین نیز نشان داد که در برهمکنش سه عامل رقم با باکتری و نانوکامپوزیت، رقم خمین در تلقیح با باکتری و محلول‌پاشی با عملکرد دانه 75/5‌تُن در هکتار بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. رقم خمین با محلول‌پاشی نانوکامپوزیت آهن با 73/5 بیشترین تعداد دانه در غلاف را دارا بود. در برهمکنش ارقام و تلقیح باکتری نیز رقم خمین با تلقیح باکتری با 8/5 بیشترین تعداد دانه در غلاف را نشان داد. همچنین در برهمکنش ارقام در تلقیح باکتری و محلول‌پاشی با نانوکامپوزیت، رقم خمین با تلقیح باکتری و با محلول‌پاشی نانوکامپوزیت دارای بیشترین تولید دانه در غلاف با 87/5 گردید. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده در آزمایش منطقه مذکور، محلول‌پاشی نانوکامپوزیت آهن و تلقیح با باکتری ریزوبیومی موجب افزایش تعداد دانه در غلاف و عملکرد دانه گردید.

کلیدواژه‌ها

آهن؛ ریزوبیوم؛ لوبیاچیتی؛ نانوکود