مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری (نمونه موردی: منطقه 3 تهران)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 12، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 21، اسفند 1392   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v11i21.36353

نویسندگان

سید احمد حسینی^{* 1}؛ محسن احدنژاد روشتی²؛ مهدی مدیری³؛ سعید آریش²

¹دانشگاه سیستان و بلوچستان

²دانشگاه زنجان

³دانشگاه مالک اشتر تهران

چکیده

یکی از راهکارهای اساسی در بحث پدافند غیرعامل، پهنه بندی مناسب و مکان یابی کاربری‌های شهری است. بر این اساس در این پژوهش به مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با رویکرد پدافند غیرعامل در منطقه سه تهران، پرداخته شد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز پژوهش از طریق نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی منطقه 3 تهران و از طریق اسناد، مجلات و کتب مرتبط با موضوع به دست آمد. برای تحلیل داده ها نرم افزارهایAUTO CAD، ARC GIS، Super Decisions، MATLAB به کارگرفته شد و با استفاده از مدل‌ تحلیل شبکه محدوده خدماتی بیمارستان ها، از مدل ANP برای وزن دهی لایه ها بهره گرفته شد که به کمک تابع Weighted Overlay با هم ترکیب شدند و پهنه های مناسب ایجاد مراکز بیمارستانی شناسایی شد. درنهایت از الگوریتم ICA برای مکان‌یابی بیمارستان‌ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد مکان گزینی بیمارستان‌ها در منطقه 3 در وضعیت موجود، همسو با رویکرد پدافند غیرعامل نمی باشد و خدمات رسانی آن‌ها به ویژه در زمان بروز بحران‌های بشرساخته با نارسایی بسیاری روبروست و موجب افزایش تلفات غیرنظامی می‌گردد. بنابراین 6 نقطه جدید برای ایجاد مراکز بیمارستانی در منطقه موردمطالعه پیشنهاد گردید. نتایج پژوهش می‌تواند به برنامه ریزان شهری درزمینه درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حل‌هایی درین زمینه کمک کند.

کلیدواژه‌ها

پدافند غیرعامل؛ مکان‌یابی بهینه؛ مراکز بیمارستانی؛ منطقه 3 تهران؛ الگوریتم ICA