ساختارشناسی تطبیقی داستان رستم و اسفندیار در نهایةالارب و شاهنامه

جستارهای نوین ادبی

مقاله 1، دوره 44، شماره 2 - شماره پیاپی 173، شهریور 1390، صفحه 1-32   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.v44i2.12620

نویسندگان

محمّد جعفر یاحقّی؛ سیّد حسین فاطمی؛ مه دخت پورخالقی چترودی؛ رقیه شیبانی فر^*

فردوسی مشهد

چکیده

این مقاله به بررسی تطبیقی ساختار داستان رستم و اسفندیار به روایت ابن مقفع در نهایة‌الارب و فردوسی در شاهنامه بر اساس دیدگاه هانزن (بررسی و مقایسه در دو سطح کلی و جزیی) می پردازد. بدین منظور نخست روایت های مشابه با روایت ابن مقفع و فردوسی گردآوری شده و به تفاوت بنیادین این روایت ها، یعنی زردشتی بودن یا نبودن رستم، پرداخته شده است. پس از آن، ساختار داستان ها در دو سطح کلی و جزیی مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه حاصل شده است که روایت ابن مقفع روایتی تاریخی با ساختاری پیوسته است که در شاهنامه به چند داستان تقسیم شده است، اما روایت فردوسی داستانی هنری و شاعرانه است.

کلیدواژه‌ها

نهایة‌ الارب؛ شاهنامه؛ ابن مقفع؛ فردوسی؛ رستم؛ اسفندیار