یک مدل پویا برای بررسی ارتباط حقوق مالکیت فکری و پیچیدگی اقتصادی: مطالعه شاخص جدید نوآوری مبتنی بر دانش

دانشنامه حقوق اقتصادی

مقاله 7، دوره 25، شماره 14، مهر 1397، صفحه 157-188   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/le.v25i13.66103

نویسندگان

مهلا آقایی؛ سعید ملک الساداتی^* ؛ مصطفی سلیمی فر

فردوسی مشهد

چکیده

ارتباط حقوق مالکیت فکری و نوآوری از مباحث چالش ‌‌برانگیز اقتصادی به حساب می‌‌آید. در این خصوص اقتصاددانانی چون شومپیتر و هلپمن نظریات متفاوتی ارائه کرده‌‌اند. شومپیتر در نظریه تخریب خلاق خود بیان می‌‌کند که با حمایت از حقوق مالکیت فکری، فرد نوآور با ارائه محصول جدید به بازار انحصار به دست می‌‌آورد. این امر موجب نوآوری‌‌های بیشتر و پیشرفته‌‌تر توسط دیگران خواهد شد. اما هلپمن معتقد است حقوق مالکیت فکری مستحکم‌‌تر در کوتاه‌‌مدت، نوآوری را افزایش خواهد داد، اما در بلندمدت، نرخ نوآوری کاهش خواهد یافت؛ زیرا کشورهای توسعه یافته کالاهای بیشتری را با فناوری قدیمی تولید می‌‌کنند و این روند، منابع را به جای سرازیر شدن به سوی نوآوری، به سمت تولید سوق می‌‌دهد و بنابراین نوآوری کاهش می‌‌یابد. این پژوهش به بررسی ارتباط بین حقوق مالکیت فکری و نوآوری در دو گروه کشورهای با درآمد سرانه بالاتر و پایین‌‌تر از متوسط طی دوره زمانی 2010-1976 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) می‌‌پردازد. برای اندازه‌‌گیری نوآوری از شاخص پیچیدگی اقتصادی و برای حقوق مالکیت فکری از شاخص حقوق ثبت اختراع گینارت و پارک استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد که این ارتباط در گروه کشورهای با درآمد سرانه بالاتر از متوسط مثبت بوده و در گروه کشورهای با درآمد سرانه پایین‌‌تر از متوسط، بی‌‌معنی است.

کلیدواژه‌ها

پیچیدگی اقتصادی؛ حقوق مالکیت معنوی؛ روش گشتاورهای تعمیم یافته؛ نوآوری

مراجع

[1] Arellano, M. & Bond, S. (1991). Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations. Review of Economic Studies, 58, 277-297.

[2] Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data (3rd ed.). Chichester: John Wiley&Sons.

[3] Bond, S. (2002). “Dynamic Panel Data Models: A Guide to Micro Data Methods and Practice”. working paper, The Institute for Fiscal Studies Department of Economics, UCL.

[4] Chen, Y. & Puttitanun, T. (2005). Intellectual Property Rights and Innovation in Developing Countries. Journal of Development Economics, 78, 474– 493.

[5] Cheshomi, A. & Malek Sadati, S. (2013). Economic Complexity Index and its Relationship with Institutional Structure of Production: Comparative Comparison of Iran, South Korea and Turkey, The First Conference on Sustainable Development with the Approach of Improving the Business Environment, Mashhad, Chamber of Commerce, Industries, Mines and Agriculture of Khorasan Razavi. (in Persian)

[6] Cooter, R. & Ulen, T. (2016). Law and Economics (6rd ed.). Berkeley Law Books.

[7] Cornell University, INSEAD, and WIPO. (2015). The Global Innovation Index 2015: Effective Innovation Policies for Development. Geneva, Ithaca, and Fontainebleau.

[8] Fotros, M.; Farzin, M. & Najarzadeh, A. (2011). The Effect of Intellectual Property Rights on Innovation of Developing Islamic Countries. Quarterly Journal of Economics Research, 11(1), 303-322. (in Persian)

[9] Garshasbi Nia, N. & Badrivich, K. (2012). The Role of Intellectual Property Rights on Innovation of Developing Countries. Growth of Technology, 8(30), 51-56. (in Persian)

[10] Glass, A. J. & Saggi, K. (1995). Intellectual Property Rights, Foreign Direct Investment, and Innovation. Working Paper, Ohio State University, Columbus, 95-106.

[11] Gnangnon, k. & Moser, C. (2014). Intellectual Property Rights Protection and Export Diversification: The Application of Utility Model Laws. WTO Working Paper, World Trade Organization, Economic Research and Statistics Division.

[12] Gonzalez-Marrero, R. M.; Lorenzo-Alegria, R. M. & Marrero, G. A. (2011). Gasoline and Diesel Consumption for Road Transport in Spain: A Dynamic Panel Data Approach. International Journal of Energy Economics Policy, 2 (4), 201-9.

[13] Hausmann, R.; Hidalgo, C.; Bustos, S.; Coscia, M.; Chung, S.; Jimenez, J.; Simoes, A. & Yıldırım, M. (2008). The Atlas of Economic Complexity, Mapping paths to prosperity. MIT Media Lab.

[14] Helpman, E. (1993). Innovation, Imitation, and Intellectual Property Rights. Econometrica, 6, 1247-1280.

[15] Jackson, k. A. & Doksheim, M. (2013). International Property Rights Index; 2011 Report. (H. Soleymani & M. Hosseini, Trans.): Islamic Parliament Research Center of the Islamic Republic Of IRAN. (in Persian)

[16] Khani, R. & Nasrollahi, Z. (2013). The Impact of Population Growth on Innovation in Selected Developing Countries, Quarterly Journal of Strategic Policies and Macro, 4, 87-106. (in Persian)

[17] Lai, E.L.C. (1998). International Intellectual Property Rights Protection and the Rate of Product Innovation. Journal of Development Economics, 55, 115–130.

[18] Leger, A. (2006). Intellectual Property Rights and Innovation in Developing Countries: Evidence from Panel Data. Conference Paper, Research Committee on Development Economics (AEL), German Economic Association, 17.

[19] Nadiry, M. & Mohammadi, T. (2011). The Effect of Institutional Structures on Economic Growth by GMM Method of Dynamic Panel Data. Quarterly Journal of Economical Modeling, 5(3), 1-24. (in Persian)

[20] OECD. (2002). Frascati Manual: Proposed Standard Practice for Surveys on Research and Experimental Development. Paris: OECD.

[21] OECD and Eurostat. (2005). Oslo Manual: Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data (3rd ed.). Paris: OECD.

[22] Okawa, Y. (2010). Innovation, Imitation, and Intellectual Property Rights with International Capital Movement. Review of International Economics,18(5), 835–848.

[23] Ostergard, L. (2000). The Measurement of Intellectual Property Rights Protection. Journal of International Business Studies, 31, 349–360.

[24] Park, W. G., (2008). International Patent Protection: 1960–2005. Research Policy, 37, 761–766.

[25] Pece, A.; Simona, A. & Salisteanu, F. (2015). Innovation and Economic Growth: An Empirical Analysis for CEE Countries. Procedia Economics and Finance, 26, 461 – 467.

[26] Qiu, L. D.; Yu, H. (2010). Does the Protection of Foreign Intellectual Property Rights Stimulate Innovation in the US? Review of International Economics, 18(5), 882–895.

[27] Richards D. G. (2004). Intellectual Property Rights and Global Capitalism: The Political Economy of the TRIPS Agreement. New York: M.E. Sharpe, Inc.

[28] Schneider, P. H. (2005). International Trade, Economic Growth and Intellectual Property Rights: A Panel Data Study of Developed and Developing Countries. Journal of Development Economics, 78, 529– 547.

[29] Schumpeter, J. A. (1976). Capitalism, Socialism and Democracy (5rd ed.). London, George Allen & Unwin.

[30] Shakeri, Y. (2015). The Role of Intellectual Property Rights on Innovation and Economic Development, The First International Conference of Law and Sustainable Development of Civil Society, Shiraz, Islamic Azad university. (in Persian)

[31] Sweet, C. M.& Maggio, D. (2015). Do Stronger Intellectual Property Rights Increase Innovation? World Development, 66, 665–677.

[32] Taghavi, M.; Amiri, H. & Mohammadian, A. (2011). Financial Development and Economic Growth in MENA Countries Using Dynamic Panel GMM. Quarterly Journal of Financial Knowledge of Securities Analysis, 10, 63-82. (in Persian)

[33] Tülüce, N.& Yurtkur, A. (2015). Term of Strategic Entrepreneurship and Schumpeter’s Creative Destruction Theory. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 207, 720 – 728.

[34] Ulku, H. (2004). R&D, Innovation, and Economic Growth: An Empirical Analysis. IMF Working Paper.

[35] world intellectual property organization. (2004). WIPO intellectual property handbook: policy, law and use (2rd ed.). WIPO.