عوامل طبیعی تأثیرگذار بر الگوی پراکنش سایت ‌های باستانی دشت سیلاخور در استان لرستان

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 10، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 22، شهریور 1393   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v12i22.32100

نویسندگان

مهران مقصودی¹؛ سیامک شرفی^{* 2}؛ فاطمه شرفی³

¹دانشگاه تهران

²دانشگاه تهران/دانشگاه لرستان

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

چکیده

اهداف: سایت ‌های باستانی به بقایای استقراری گفته می ‌شود که در دامنه و کوهپایۀ ارتفاعات و در شیب ‌هایی که جهت اسکان یا تدفین و غیره مناسب بوده است، واقع شده ‌اند. هدف از این تحقیق، بررسی ارتباط بین عوامل طبیعی(ژئومورفولوژی، توپوگرافی و منابع آب) و شکل‌ گیری سایت‌ های باستانی دشت سیلاخور در شمال شرقی استان لرستان به‌عنوان یکی از مناطق فعال تکتونیکی ایران است.
روش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزاری مانند نقشه ‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، ژئومورفولوژی و قابلیت های تحلیل مکانی نرم‌افزار Arc GIS انجام شده است.
یافته ها/ نتایج: یافته های تحقیق نشان می دهد که تفاوت‌ هایی در ار تباط بین دورۀ تشکیل سایت ‌ها و عوامل طبیعی مشاهده می ‌شود به‌‌طوری‌که از ۲۵ سایت با ارتفاع بیشتر از ۱۶۰۲ متر، ۲۱ سایت مربوط به دورۀ تاریخی است. همچنین هر یک از عوامل طبیعی مورد مطالعه، در سه دورۀ تشکیل سایت‌ ها، متفاوت عمل کرده اند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می ‌دهد که شکل‌ گیری سایت‌ های باستانی، در سه دورۀ تاریخی، در دشت سیلاخور، به دلیل وجود توپوگرافی هموار و منابع آب کافی بوده است. واحد دشت آبرفتی به دلیل وجود منابع آب، خاک حاصلخیز و ارتفاع و شیب کم، دارای بیشترین و مناطق مرتفع و کوهستانی به دلیل محدودیت‌ های طبیعی، دارای کم ترین تراکم سایت ‌ باستانی می باشند.

کلیدواژه‌ها

دشت سیلاخور؛ ژئومورفولوژی؛ سایت‌ های باستانی؛ شرایط محیطی