برخورد نفتکش ها با مین در دریای عمان (2019) از دیدگاه حقوق بین‌الملل

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 5، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، اسفند 1399، صفحه 111-138   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijip.v9i1.85678

نویسندگان

سیدقاسم زمانی¹؛ بهزاد سیفی^{* 2}

¹استاد حقوق بین‌الملل، دانشگاه علامه طباطبایی

²استادیار حقوق بین‌الملل، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر

چکیده

در روز پنج شنبه، 13 ژوئن 2019، دو کشتی نفتکش در اثر برخورد با مین­های دریایی در دریای عمان تقریبا در 25 مایلی آب­های ساحلی جمهوری اسلامی ایران (جاسک) در حالی که در بیرون از تنگه هرمز در حال عبور بودند، آسیب دیدند. آمریکا با ارائه شواهدی جمهوری اسلامی ایران را به خاطر حمله به نفت­کش­ها در دریای عمان، متهم کرد. بریتانیا نیز مسئولیت جمهوری اسلامی ایران را مطرح کرد. در مقابل جمهوری اسلامی ایران ضمن رد مسئولیت، این حمله را ساخته و پرداخته خود آمریکایی­ها و توطئه دانست. از این­رو، در این مقاله، سعی بر آن است تا ضمن بررسی قواعد حاکم بر مین­گذاری طبق حقوق بین­الملل، شواهد حاکم بر حوادث رخ داده در دریای عمان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم؛ و با بررسی شرایط وقوع حوادث و آرای دیوان بین­المللی دادگستری در خصوص مین­گذاری، اثبات نماییم، که اتهامات ایالات متحده آمریکا به جمهوری اسلامی ایران واهی و بیهوده می­باشد.

کلیدواژه‌ها

Naval Mine؛ Hormoz Strait؛ Persian Gulf؛ Oman Sea؛ Law of the Sea

مراجع

- «انفجار ۲ نفتکش در دریای عمان»، پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، ۲۳ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۱:۳۹: https://www.irinn.ir/fa/news/703978/

- تقی‌زاده، زکیه، (1391)، تحول مقابله با دزدی دریایی از منظر حقوق بین‌الملل، تهران: گنج دانش.

- زمانی، سیدقاسم، (زمستان 75)، «حقوق جنگ دریایی و تحولات جدید»، مجله سیاست دفاعی، شماره 17.

- زمانی، سیدقاسم، (22/04/1398)، «نشست: قواعد حاکم بر مین گذاری دریایی با توجه به واقعه اخیر برخورد دو نفتکش با مین در دریایی عمان» نشست شنبه‌های حقوق بین‌الملل، موسسه حقوق بین‌الملل پارس: https://internationallaw.ir

- سیفی، بهزاد، شریفی‌طراز کوهی، روحانی، کارن، نصیری لاریمی، رضا، (زمستان 1396)، «چالش‌های حقوق حاکم بر استفاده از مین در جنگ‌های دریایی در پرتو فناوری‌ها و روش‌های جدید»، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره 34.

- سیفی، بهزاد، شریفی‌طراز کوهی، روحانی، کارن، نصیری لاریمی، رضا، (زمستان 1397)، «مشروعیت بکارگیری فناوری مین‌های دریایی در زمان صلح، با تأکید بر آموزش قواعد کنوانسیون حقوق دریاها»، فصلنامه علمی پژوهشی آموزش علوم دریایی، شماره 15.

- «شک و شبهه عمیق در روایت آمریکا»، ۲۵ خرداد ۱۳۹۸ - ۰۷:۵۷: https://www.irinn.ir/fa/news/704405/

- ضیایی‌بیگدلی، محمدرضا، و دیگران، (1392)، آراء و نظریات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

- ضیایی بیگدلی، محمدرضا، (1394)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه، چاپ سوم، تهران: انتشارات گنج دانش.

- ضیایی‌بیگدلی، محمدرضا، و دیگران، (1394)، آراء و نظریات مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری، جلد سوم، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

- فان‌هینگ، ولف‌هینشل، (1387)، «حقوق مخاصمه مسلحانه در دریا»، حقوق بشردوستانه در مخاصمه مسلحانه، ترجمه سیدقاسم زمانی و نادر ساعد، ویراسته دیتر فلک، تهران: انتشارات شهردانش.

- کاظمی، علی‌اصغر، (دی و اسفند 1365)، «وضعیت ناوهای جنگی در کنوانسیون حقوق دریاها»، مجله سیاست خارجی، شماره1.

- میرعباسی، سیدباقر، سادات‌میدانی، سیدحسین، (1392)، «دادرسی‌های بین‌المللی» دیوان بین‌المللی دادگستری، جلد دوم، تهران: انتشارات جنگل.

- «مالک کشتی ژاپنی ادعای ضد ایرانی آمریکا را رد کرد»، ایرنا (١٥:٤١) ٩٨/٠٣/٢٤: http://akharinkhabar.ir/politics/5361249

- «نجات تمام سرنشینان دو نفتکش آسیب دیده»، پنجشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۳:۵۹:

- «واکنش ایران به اتهام وزیر خارجه آمریکا»، جمعه ۲۴ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۸:۲۸:

- Craig, (2019), “Japan’s Dilemma in the Persian Gulf”,

- Henderson, Andrew H., (2006), “Murky Waters: The legal status of Unmanned Undersea Vehicles”, 53 Naval Law Review 55.

- Heinegg, Wolff Heintschel Von, (2009), “The International Legal Framwork of Submarine Operation”, Yearbook on Human Rihgt, Tel Aviv University.

- International Security Department Workshop Summary, (October 2014), International Law Applicable to Naval Mines, Chatham House The Royal Institute Of International Affairs.

- Jonsson, Niklas Bergdahl, (Spring 2008), Legal Issues on Self-Defense and Maritime Zones in Naval Operations, Master thesis, FACULTY OF LAW University of Lund.

- Kraska, James, (2010), “THE LAW OF UNMANNED NAVAL SYSTEMS IN WAR AND PEACE”, U.S. Naval War College, USA www.usnwc.edu, Copyright Journal of Ocean Technology, Vol. 5, No. 3.

- Kraska, James, McLaughlin, Robert, (2019), Attribution of Naval Mine Strikes in International Law, Published on - Khan, Sabahat , (January 2010), Iranian Mining of the Strait of Hormuz –Plausibility and Key, Institute for Near East & Gulf Military Analysis, Special Report No. 4.

- Letts, David, (2014), “Beyond Hague VIII: Other Legal Limits on Naval Mine Warfare”, International Law Studies, Vol. 90.

- Letts, David, (2016), “Naval mines: Legal considerations in armed conflict and peacetime”, International Review of the Red Cross, 98 (2).

- McLaughlin, Rob, (2014), “The Law Applicable to Naval Mine Warfare in a Non-International Armed Conflict”, International Law Studies, Vol. 90.

- Mundis, Daryl A., (May 2008), The Law of Naval Exclusion Zones, A Thesis Submitted for the Degree of Doctor of Philosophy, University of London The London School of Economics and Political Science Law Department.

- Naval Mine Warfare, (2001), Operational and Technical Challenges for Naval Forces, NATIONAL ACADEMY PRESS Washington, D.C.,http://www.nap.edu/catalog/10176.html

- Nessa, Jasmin Johurun, (2019), “Interesting post – great that we are talking about evidence!”,

- Vasilev, Valentin S, (2018), “International regulations related to naval mines and protection of navigation”, 4th International Scientific Conference SEA-CONF 2018 IOP Publishing, IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science 172.

Documents

- The Commander’s Handbook on the Law of Naval Operations, (2007), U.S. Navy NWP 114M, U.S. Marine Corps MCWP 5-12.1, U.S. Coast Guard COMDTPUB P5800.7A.

- The San Remo Manual on International Law Applicable to Armed Conflicts at Sea, International Institute of Humanitarian Law, June 1994.

- The United Nations Convention on the Law of the Sea, 1982, UN Doc.

- The 1907 Hague Convention VIII Relating to the Laying of Automatic Submarine Contact Mines.

Cases Law

- Corfu Channel case (UK v Alb.) 1949 I.C.J. (9 April).

- ICJ, Case concerning Oil Platforms (Islamic Republic of Iran v. United States of America) Summary of the Judgment of 6 November 2003.

- Military and Paramilitary Activities in and against Nicaragua (Nicar. V US) 1986 I.C.J. 14 (27 June)