تحلیل توانمندی ارزش گردشگری ژئومورفوسایت‌ها‌ (مطالعة موردی: شهرستان‌های سرپل ذهاب، گیلان غرب و قصرشیرین)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 2، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 23، اسفند 1393   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v12i23.19207

نویسندگان

مریم قاسم نژاد^{* 1}؛ سیاوش شایان²؛ غلامرضا زارع²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

اهداف: در این تحقیق، سعی شده است تا براساس مدل پیشنهادی و معیار های گردشگری، علمی، فرهنگی- تاریخی و اجتماعی– اقتصادی، میزان توانمندی و ارزش گردشگری لندفرم‌ها ارزیابی و تحلیل شود.
روش: در مدل پیشنهادی، امتیاز هریک از معیار ها و زیر معیارها براساس میانگین نمرات پرسشنامه‌ای، ارزیابی و مقایسه می‌شود. برای دست یابی به اطلاعات اولیه، از تصاویر ماهواره‌ای لندست، نقشه‌های زمین‌شناسی و توپوگرافی، داده‌های پایه‌ای و اصلی حاصل از مشاهدات و پیمایش میدانی بهره گرفته شده است. سپس، لندفرم‌های ژئومورفولوژیک شهرستان‌های گیلان غرب، قصرشیرین و سرپل ذهاب که جنبۀ گردشگری داشته‌اند، شناسایی شده اند. درنهایت، برای هریک از لندفرم‌ها، برگۀ شناسایی تهیه گردیده است و در این برگه‌ها، ویژگی‌های هریک آورده شده اند.
یافته‌ها/ نتایج: در این منطقۀ مطالعاتی ژئومورفوسایتی، آبشار پیران جذاب است. این لندفرم سه طبقه دارد که دو طبقۀ بالاتر ارتفاع بیشتر و طبقة پایینی ارتفاع کمتری دارد. براساس سیستم موقعیت یاب جهانی، اختلاف ارتفاعی این لندفرم در کف و بالای آبشار، 180 متر است.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد درمیان لندفرم‌ها، لندفرم آبشار پیران درمجموع با میانگین امتیاز 77/0، بیشترین اهمیت گردشگری را دارد. افزون براین، این لندفرم بیشترین امتیازات را از ابعاد ارزش علمی (۲۶/۱) و فرهنگی– تاریخی (61/0) به خود اختصاص داده است. همچنین، لندفرم سراب گیلان غرب، بیشترین امتیاز گردشگری (72/0)را درمیان لندفرم‌های انتخابی دارد. این ژئومورفوسایت و لندفرم رود الوند، با امتیاز کلی 68/0، در مرتبۀ دوم قرار دارند و نیز رود الوند ازجهت ارزش اقتصادی– اجتماعی، بیشترین امتیاز (۵۳/0) را درمیان لندفرم‌های انتخابی دارد. به نظر می‌رسد که توجه مسئولین گردشگری به ایجاد زیر ساخت‌های توسعۀ گردشگری در محدودۀ موردمطالعه، کمک شایانی به اشتغال‌زایی و بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

لندفرم ژئومورفولوژیک؛ ژئومورفوتوریسم؛ گیلان غرب؛ قصر شیرین؛ سرپل ذهاب