دیاسپورای خاورمیانه / شمال آفریقا و رویکرد احزاب راست‌گرا دربرابر شکل‌گیری بحران‌های هویتی در کشورهای اروپایی

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 12، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، اسفند 1399، صفحه 295-322   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijip.v9i1.86639

نویسنده

رضا ممدوحی^*

تهران

چکیده

جریان مستمر دیاسپوراها و مهاجران، به‌خصوص مسلمان، یکی از دلایل نگرانی فزاینده اروپائیان از استحاله هویت‌شان است. چراکه اغلب دیاسپوراها و مهاجران مسلمان حاضر نیستند فرهنگ و سنن خود را رها کرده، با اروپائیان همرنگ شوند. البته در این مورد نظرات عامه مردم با دانشمندان علوم اجتماعی یا سیاستمداران ممکن است متفاوت باشد، اما غالباً این طرز تلقی را تهدیدی جدی بر موجودیت فرهنگ اروپایی خود می‌دانند. بنابراین رشد پدیده مهاجرت که باعث افزایش چالش‌ها شده، اغلب از دید یک شهروند اروپایی به‌مثابه یک تهدید ارزیابی می‌شود. مطالعه حاضر با کنکاش نقش دیاسپوراهای خاورمیانه‌ای و شمال آفریقا در ایجاد بحران هویتی در جوامع اروپایی از دیدگاه‌های مختلف از جمله روابط بین‌الملل اقدام نموده است. نظریات و عملکرد احزاب غربی نسبت به وجود دیاسپوراها و مهاجران، پس از ارزیابی و مطالعه نشان داد که عمده ترین مؤلفه‌های ایجادکننده بحران هویتی جریان سازی‌های بین‌المللی، تنش دو کشور و رسانه‌ها هستند. همچنین مولفه‌های ماهیت بخش جامعه مدنی مانند چند فرهنگی و تک فرهنگی، روابط اجتماعی و رسانه، طی چند دهه اخیر در تقویت جریان‌سازی بین‌المللی نقش موثری را داشته است. با توجه به نیاز نیروی انسانی جوان و جمعیت رو به پیری جامعه اروپایی وجود بحران هویتی حتی با مخالفت احزاب راست افراطی امری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

دیاسپوراها مهاجران هویت خاورمیانه‌ای شمال آفریقا

مراجع

ابوالحسن شیرازی، ح.، نیکو، ح. (1393). جایگاه فرهنگ در هویت مشترک اروپایی وهمگرایی اتحادیه اروپا. پژوهشنامه روابط بین الملل، 12.

اختیاری امیری، ر.، رفیع، ح.، عارفی، ع. (1397). مهاجران خاورمیانهای و امنیت اروپا. فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال یازدهم، شماره 4، 73-101.

اشتریان، ک. (1381). روش سیاستگذاری فرهنگی. تهران: نشر کتاب آشنا.

اشرف نظری، ع.، سلیمی، ب. (1395). چند فرهنگ گرایی، دیاسپورای مسلمان و اسلام گرایی در فرانسه: تحلیل مسئله اسلام راد کیال. فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال ششم، شماره اول، 171-194.

ایران، خ. ج. (1394، مرداد 27). سیل مهاجرت از آفریقا به اروپا. بازیابی از کد خبر : 81724391

ایوبی، ح.، نوربخش، س. (1392). گسترش جریان راست افراطی در اروپا. پژوهشنامه روابط بین الملل (مطالعات روابط بین الملل)، دوره 6، شماره 3، 77-119.

بهمنی، م. (1395). دایاسپوراها و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در عصر جهانی شدن. دوفصلنامه علمی- پژوهشی دانش سیاسی، سال دوازدهم، شمارة دوم، 91-116.

پروانه ، د.، توکلی، ع. (1393). مطالعه هویت نسل دوم ایرانیان خارج از کشور. پژوهشنامه توسعه فرهنگی اجتماعی، سال اول(شماره دوم)، 23-42.

ترکش پول اندیشه اقتصاد. (۲۳ خرداد ۱۳۹۴). تاریخچهای مختصر از پدیده مهاجرت و علل آن - داستان مهاجرت، شناسه خبر : 8810. مجله تجارت. doi:http://www.tejaratefarda.com/fa/tiny/news-8810

جکسون، سورنسن گئورک. (1385). درآمدی بر روابط بین الملل. (م. ذاکریان، مترجم) تهران: نشر المیزان.

جوادی، ا.، موسوی زاده، ع.، متقی، ا. (1396). تأثیر مهاجرت مسلمانان بر تقویت راست افراطی اروپا. رهیافتهای سیاسی بین المللی، سال هشتم، شماره 4، 38-62.

چلبی، م. (1375). جامعه شناسی نظم، تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نشر نی.

حاتمی، م. (1396). بازخوانش جغرافیایی از دیاسپورا. فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال دهم، شماره 37، 65-81.

حق پناه، ج. (1387). کردها و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر، 205.

حقیقی، ر. (1386). فرهنگ و دیپلماسی در آیینه دیپلماسی فرهنگی اتحادیه اروپا. تهران: سمت.

خانی، ح. (1396). بحران سوریه و افزایش دیاسپورای مسلمانان در اروپا. فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، شماره سوم، 1-26.

دهشیری، م.، قاسمی، ر. (1396). خیزش راست افراطی و تأثیر آن بر آینده مسلمانان در اروپا، تهران: وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران. 5 و 289.

شیرغلامی، خ. (1388). جایگاه اجتماعی و سیاسی مسلمانان در اروپا. فصلنامه سیاست خارجی، شماره 90، 395-450.

صباغیان، ع. (1394). شکست چند فرهنگ گرایی در اروپا و پیامدهای آن برای مسلمانان ساکن کشورهای این قاره. فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال چهارم، شماره 13، 1-20.

صباغیان، ع.، خاکسار، ع. (1395). نمودهای اسلام هراسی و اسلام ستیزی در انگلستان. دو فصلنامه جامعه شناسی سیاسی جهان اسلا،م دوره 4، ش 8، 133-155.

عبداله خانی، ع. (1383). نظریه های امنیت: مقدمه ای بر طرح ریزی دکترین امنیت ملی (1). 75.

عیوضی، م. (1389). توسعه و هویت فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال هفتم ، شماره 21، 11-29.

فکوهی، ن. (1384). تاریخ اندیشه و نظریههای انسانشناسی. تهران: نشر نی.

کرمی، ج. (1384). هویت دولت و مسئله غرب. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.

گل محمدی، ا. (1391). هویت ملی و جهانی شدن. تهران: نشر نی.

مشیرزاده، ح. (1384). تحول در نظریه های روابط بین الملل. تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.

مشیرزاده، ح. (1385). تحول در نظریههای روابط بینالملل. تهران: سمت.

نظری، علی اشرف ، سلیمی، برهان. (1394). پوپولیسم راستِ افراطی در دموکراسی های اروپایی: مطالعه موردی فرانسه، فصلنامه دولت پژوهی، دوره 1، شماره 4. 157-185.

نورعلی وند، ی. (1395). رشد و قدر تیابی احزاب راست افراطی در اروپا؛ علل و پیامدها. دید هبان امینت ملی، شماره 54، 51-58.

IPSC، (1390). ترس اروپا از اسلام به نام دفاع از هویت: پیامدهای منفی برای مسلمانان. فصلنامه دیپلماسی صلح عادلانه، مرکز بین المللی مطالعات صلح.

 

 

Abedi, A. (2004). Anti-Political Establishment Parties, London:Routledge. 12.

Amghar Samir. (2007). Europe Islam; Challenges for Public Policy and Society, Centre for European Policy Studies, Brussles. 2.

Bahar Baser, & Amira Halperin. (2019). Diasporas from the Middle East: Displacement, Transnational Identities and Homeland Politics. British Journal of Middle Eastern Studies, VOL. 46, NO. 2, 215–221. doi:https://doi.org/10.1080/13530194.2019.1569308

Bassam Tibi. (2007). A Migration Story: From Muslim Immigrants to European Citizens of the Heart? The Fletcher Forum of World Affairs,Vol. 31, winter. 157.

Bellow, E. (2010). European Identity: Does Europe Exist? Retrieved from: http://www.wirtschaft.fh-dortmund.de.

Brie, M. a. (2012). Cultural Identity, Diversity and European Integration:Introductory Study. Published in Annals University of Oradea,International Relations and European Studies, 7-20.

Brubaker, R. (2005). “The ‘diaspora’ diaspora”. Ethnic and Racial Studies, 28 (1). 4-6.

Butler, K. D. (2001). Defining Diaspora, Refining a Discourse Diaspora. Journal of Transnational Studies, Vol 10(No 2), 189-219.

Cesari, Jocelyne. (2014). When Islam and Democracy Meet: Muslim in Europe and in the United States, New York: Palgrave. 15.

Coffe, H., B, H., & J., V. (2009). Fertile Grounds for Extreme Right-wing Parties: Explaining the Vlaams Blok’s Electoral Success, Electoral Studies. 26, 322-329.

Declaration on European Identity. (2013). (Copenhagen, 14 December1973) Retrieved from: http://www.cvce.eu/obj.

Friedman R. & Thiel M,. (2012). European Identity and Culture:Narratives of Transnational Belonging, Ashgate Pub Co.

Goodwin M. J. (2012). The New Radical Right: Violent and Nonviolent Movements in Europe. 12.

Guibernau M. (2010). Migration and the Rise of the Radical Right, Policy network. 12.

Hackett, Conrad. (2015). 5 Facts about the Muslim Population in Europe, 15 January, available on http://www.pewresearch.org/.

Hainsworth, P. (2008). The Extreme Right in Western Europe. New York/London: Routledge.

Hopf, T. (1989). The Promis of constructivism in international Relation Theory. International Security, 23(1), 183.

Ionescu, D. (2006). Engaging Diasporas as Development Partners for Homeand Destination Countries: Challenges for Policymakers. GenevaInternational Organization for Migration, 13.

Jamie, F. (2003). Political Identity and Social Change:The Remaking of the South African Social Order. Albany: State University of New York Press.

Joireman, S. (2003). Nationalism and Political Identity, Continuum International Publishing Group.

mario.sousa. (1997). EUROPEAN SLAVE TRADE FROM AFRICA From 1441 to the 1950s. The text is based on an article series published in Proletären in the summer .

Pippa, N. (2004). Radical right, available on www.pippanorris.com. 1-2.

Rafael, B., & Diaspora, E. (2010). Tel-Aviv University, Sociopedia.isa. Available at:www.sagepub.net/isa/resources/pdf/Diaspora.pdf. 2.

Roza, T. (2004). Rethinking the concept Of Diaspora: Connectivity andCommunication in a globalised world. Communication and Media Research Institute westinster Paper in Communication and Culture, Vol. 1. No.1., 54.

Sheffer, G. (1986). A New Field of Study: Modern Diasporas in International Politics. London: Croom Helm. 3.

Triandafllidou, Anna. (2016). Irregular Migration in Europe:Myths and Realities, Hellenic Foundation for European and Foreign Policy)ELIAMEP( and Democritus, University of Thrace,Greece.

Wilson, R., & Hainsworth, P. (2012). Far Right Parties and Discourse in Europe: A Callenge for Our Times, Brussels, European Network Against Racism. 3.