زیست چینه نگاری سازند بغمشاه برمبنای نانوفسیل‌های آهکی در برش چینه شناسی کلشانه، شمال باختر طبس

رخساره‌های رسوبی

مقاله 1، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 27، اسفند 1400

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.2022.84161

نویسندگان

آزاده بردبار¹؛ فاطمه هادوی^{* 2}؛ مرضیه نطقی مقدم³؛ عباس قادری⁴

¹دانشجوی دکترای چینه نگاری و دیرینه شناسی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

⁴گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

در این پژوهش زیست چینه نگاری سازند بغمشاه در برش چینه شناسی کلشانه در شمال ‌باختر شهر طبس، برمبنای نانوفسیل‌های آهکی مورد بررسی قرار گرفته است. سازند بغمشاه در برش یاد شده با ستبرای 505 متر عمدتاً از مارن سبز و خاکستری، شیل‌های متورق با میان لایه‌هایی از ماسه‌سنگ ریز دانه، سنگ آهک قهوه‌ای غنی از خرده‌های اسکلتی و مارن‌های سبز با میان‌لایه‌هایی از سنگ آهک ندولار تشکیل شده است. مرز زیرین و بالایی آن به ترتیب با سازند پروده و سازند کمرمهدی به صورت پیوسته می‌باشد. مطالعه انجام شده بر روی نانوفسیل‌های این سازند، به شناسایی 43 گونه متعلق به 22 جنس منجر شد. با توجه به گسترش چینه‌شناسی نانوفسیل‌های آهکی، زیست‌پهنه‌های  CC3تا CC5 از زیست‌پهنه‌بندی Sissingh (1977) تعیین شدند. این زیست‌پهنه‌های نانوفسیلی مؤید سن والانژینین پسین ـ هوتروین پسین برای سازند بغمشاه در برش کلشانه هستند.

کلیدواژه‌ها

زیست چینه نگاری؛ سازند بغمشاه؛ نانوپلانکتون‌های آهکی؛ طبس؛ کلشانه

مراجع

آقانباتی،ع.،1377. زمین شناسی ایران. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 286ص.

بردبار، آ.، هادوی، ف.، نطقی مقدم، م.، قادری، ع.، 1397. زیست چینه نگاری گذر سازندهای پروده و بغمشاه برمبنای نانو فسیل‌های آهکی در حاشیه باختری طبس (برش ریزو). مجموعه مقالات بیست و یکمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و یازدهمین همایش ملی زمین شناسی دانشگاه پیام نور، 24-23 آبان ماه 1397، دانشگاه پیام نور استان قم، 68-62.

بردبار، آ.،‌هادوی، ف.، نطقی مقدم، م.، قادری، ع.، 1397. زیست چینه نگاری گذر سازندهای پروده- بغمشاه بر مبنای نانوپلانکتون‌های آهکی در حاشیه باختری طبس( برش کالشانه). چهارمین همایش ملی زمین شناسی و اکتشافات معدنی، پانزدهم آذر 1397، موسسه آموزش عالی کرمان (بصورت پوستر).

بهدانی، ا.، هادوی، ف.، نطقی مقدم، م. 1397. نانواستراتیگرافی سازند بغمشاه در برش اسفندیار. مجموعه مقالات دوازدهمین همایش انجمن دیرینه شناسی، 17- 16 اسفند ،1397مشهد، اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی، منطقه شمال شرق، 39-35.

خداشناس، ن.، هادوی، ف.، نطقی مقدم، م.، 1397. زیست چینه نگاری سازند بغمشاه بر مبنای نانو پلانکتون‌های آهکی در برش خروان. شمال طبس. مجموعه مقالات بیست و یکمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و یازدهمین همایش ملی زمین شناسی دانشگاه پیام نور، 24-23 آبان ماه 1397، دانشگاه پیام نور استان قم، 91-84.

سید امامی، ک.، فورزیش، ف.، ویلمسن، م.، 1384. یافته‌های تازه پیرامون سیستم ژوراسیک در شمال بلوک طبس (خاور ایران مرکزی). مجله علوم زمین، شماره 57، 97-78.

 

Bown, P.R., & Young, J.R., 1998. Techniques. In: Bown, P.R., (ed.) Calcareous Nannofossil biostratigraphy. Chapman and Hall, London, 16-28.

Bown, P.R., 1998, Calcareous nannofossil Biostratigraphy. Chapman and Hall, Cambridge University, Press, 316p.

Davoudzadeh, M., & Schmidt, K., 1982. Zur Trias des Iran. Geologische Rundschau 71(3): 1021-1039.

Fürsich, F.T., Wilmsen, M., Seyed-Emami, K., Schairer, G., Majidifard, M., 2003. Platform-basin transect of a large-scale Middle to Late Jurasic carbonate platform (Shotori Mountains, Tabas area, east-central Iran). Facies 48: 171-198.

Kallanxhii,E., Falahatgar, M., Javidan,M., Sarfi, M., Parvizi,T., 2016. Calcareous nannofossils and ammonites-based biostratigraphy of the Baghamshah Formation (Central Iran Basin, Iran). Studia Universitatea Babes-Bolyai Geologia, 60 (1): 29- 42.

Pandey, D.K., & Fürsich, F.T., 2003. Jurassic corals of east central Iran. Beringeria. Heft, 32:138.

Perch-Nielsen, K., 1979. Calcareous nannofossils from the Cretaceous between the North Sea and the Mediterranean. In: Wiedmann, J. (ed.) Aspekte der Kreide Europas, IUGS Series A, 6: 223-272.

Roth, P.H., 1973. Calcareous nannofossils .LEG 17 Deep Sea Drilling Project: Deep Sea Drilling Project, 17: 695-795.

Schairer, G., Seyed-Emami, K., Fürsich, F.T., Senowbari-Daryan, B., Aghanabati, S.A., Majidifard, M.R., 2000. Stratigraphy, facies analysis and ammonite fauna of the Qal’eh Dokhtar Formation (Middle-Upper Jurassic) at the type locality west of Boshrouyeh (east-central Iran). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen 216 (1): 35–66.

Sengor, A.M.C., 1990. A new model for the late Palaeozoic Mesozoic tectonic evolution of lran and implications for Oman. In: Robertson, A. H.F., Seafle, M.P. and Ries, A.C. (eds.) The geology and tectonics of the Oman region, Geological Society London Special Publication 37: 797-831.

Seyed-Emami, K., Schairer, G., Aghanabati, A. & Fazl, M., 1991. Ammoniten aus dem Bathon von Zentraliran (Tabas Naiband Region). Münchner Geowiss. Abh, A19: 65-100.

Seyed-Emami, K., 1998. Jurassic and Cretaceous Ammonite faunas of Iran and their palaeo biogeographic significance. In: Widmann, J., & Kullmann, J., (eds.), Cephalopods Present and Past. Schweizerbart, Stuttgart, 599–606.

Seyed-Emami, K., Schairer, G., Fursich, F.T, Willmsen, M., & Majidifard, M.R., 2002. Reineckeiidae (Ammonoidea) from the Callovian (Middle Jurassic) of the Shotori Range (East-Central Iran). Neues Jahrbuchfu¨r Geologie und Pala¨ontologie, Monatshefte 2002(3): 184–192.

Seyed-Emami, K., Fursich, F.T., & Wilmsen, M., 2004. Ducumentation and significance of tectonic events in the northern Tabas Block (East Central Iran) during the Middle and late Jurassic. Rivial. Italian Paleontology Stratigraphy, 110(1): 163-171.

Sissingh, W., 1977. Biostratigraphy of Cretaceous Calcareous nannoplankton. Geologie en Minjbouw. 56: 37-65.

Takin, M., 1972. Iranian geology and continental drift in the Middle East. Nature 235: 147-150.

Taylor, R.J., 1979. Lower Cretaceous Calcareous nannofossils. In: Lord, A.R., (ed.) A Stratigraphical index of Calcareous nannofossils. British Micropalntology Society, 40-80.

Thierstein, H. R., 1971. Tentative Lower Cretaceous calcareous nannoplankton zonation. Eclogae Geologicae Helvetiae, 64: 459-488.

Thierstein, H. R., 1976. Mesozoic Calcareous nannoplankton biostratigraphy of marine sediments. Marine Micropalaeontology, Amsterdam 1: 325-362.

Wilmsen M, Fürsich FT, Seyed-Emami K, Majidifard MR., 2009. An overview of the stratigraphy and facies development of the Jurassic System on the Tabas Block, east-central Iran. In: Brunet M-F, Wilmsen M, Granath J (eds) South Caspian to Central Iran basins, Geological Society, London 312: 323-343.