بررسی رابطه بین مؤلفه‌های رهبری معنوی و رضایت شغلی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 4، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، آذر 1395، صفحه 70-87   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v6i1.40601

نویسندگان

احمد شعبانی^* ؛ زهرا اکبری؛ سعید رجایی پور

دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین مؤلفه‌های رهبری معنوی (شامل: چشم‌انداز، عشق نوع‌دوستانه، ایمان/امید به‌کار، معناداری در کار، تعهد و عضویت سازمانی، و ایمان دینی) و خشنودی شغلی کتابداران در دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان بود.
روش‌: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری، شامل کلیه کتابداران (164 نفر) در سال 1393 بود. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 91 نفر تعیین شد. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه بود؛ که در این پژوهش از پرسشنامه اصلاح‌شده رهبری معنوی فرای و همکاران (2005)، و پرسشنامه خشنودی شغلی جاج و بنو (2000) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج همبستگی مثبت و معناداری بین رهبری معنوی و خشنودی شغلی کتابداران در کتابخانه‌های دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان وجود داشت (004/0P= ). همچنین بین خشنودی شغلی و مؤلفه‌های رهبری معنوی از جمله چشم‌انداز، ایمان به‌کار، معناداری در کار، و عضویت سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ ولی بین خشنودی شغلی کتابداران و سایر مؤلفه‌های رهبری معنوی از جمله عشق نوع‌دوستانه و ایمان دینی رابطه معناداری وجود ندارد. با توجه به اهمیت رهبری معنوی و همبستگی مثبت میان رهبری معنوی و خشنودی شغلی کتابداران، توجه به مؤلفه‌های رهبری معنوی برای مدیران پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

رهبری؛ رهبری معنوی؛ خشنودی شغلی؛ کتابخانه‌های دانشگاهی؛ کتابداران

مراجع

ابراهیم پور، حبیب؛ خلیلی، حسن؛ حبیبیان، سجاد؛ کریمی، مردعلی (1390). تبیین رفتار شهروندی سازمانی در پرتو رهبری معنوی (مطالعه موردی؛ کارکنان مرکز آموزش صداوسیما). پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 6، 35-57.

باقری، مسلم؛ تولایی، روح‌الله (1389). بررسی تأثیر تعهد سازمانی بر عملکرد سازمان‌ها. دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، 30، 39-63.

خادم دزفولی، زهرا؛ ارشدی، نسرین؛ تقی پور، آذین (1391). رابطه صفات شخصیت، حمایت سرپرست، و فشار روانی شغل با خشنودی شغلی و تعارض کار- خانواده. پژوهش‌های روانشناختی، 15(2)، 48-70.

خانکا، اس.اس (1389). رفتار سازمانی. ترجمه غلامرضا شمس مورکانی. تهران: آییژ.

داودی، امیرمحمد حسین؛ اشتری، عزت (1390). رابطه رهبری معنوی و یادگیری سازمانی در مدارس متوسطه. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 3، 31-49.

دشمن زیاری، اسفندیار؛ بزرگ‌زاده، علیرضا (1387). مبانی مدیریت و سرپرستی سازمانی. تهران: فرهنگ سبز.

رستگار، عباسعلی؛ جانقلی، محمود؛ حیدری، فائزه؛ حیدری، حامد (1391). بررسی نقش رهبری معنوی در هویت‌یابی سازمانی. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 16، 39-50.

رضایی، لیلا؛ رضایی، حمیدرضا (1390). رابطه کیفیت زندگی کاری با خشنودی شغلی در کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد ارسنجان. تازه‌های روانشناسی صنعتی/ سازمانی، هشتم، 39-49.

زارعی متین، حسن؛ نیک‌مرام، حسن؛ احمدی، مریم؛ حیدری، فائزه (1391). بررسی تأثیر مؤلفه‌های رهبری معنوی بر قابلیت یادگیری سازمانی در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. مدیریت در دانشگاه اسلامی 2، 2، 331-347.

سلطانی، ایرج (1387). ابزارهای خودارزیابی و بهبود در مدیرت منابع انسانی. اصفهان: ارکان دانش.

شجاعی، پریسا؛ خزایی، فرهاد (1390). رابطه رهبری معنوی باکیفیت زندگی کاری کارکنان دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی قزوین. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 16(4)، 62-68.

ضیائی، محمدصادق؛ نرگسیان، عباس؛ آیباغی اصفهانی، سعید (1387). نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان دانشگاه تهران. نشریه مدیریت دولتی، 1(1)،67-86.

عسگری، سیده سپیده؛ نقشینه، نادر؛ رستمی، رضا ؛ لواسانی، مسعود غلامعلی(1390). بررسی ویژگی های شخصیت کتابدارن و اطلاع رسانان و ارتباط آن با خشنودی شغلی آنان در کتابخانه های تخصصی و پژوهشی شهر تهران. نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 56، 35-57.

قاسمی، بهروز (1382). تئوری‌های رفتار سازمانی. تهران: هیأت.

گیوریان، حسین؛ دیندارفرکوش، فیروز؛ چرمیان، احمد (1390). تبیین رهبری معنوی و رابطه متقابل رهبر -پیرو. فصلنامه مدیریت، 24، 70-79.

ملکی، محمدرضا؛ جعفری، حسن؛ صفری، حسین ؛ خدایاری زرنق، رحیم (1390). رابطه ی رهبری معنوی و کیفیت زندگی کاری کارکنان در مرکز آموزشی درمانی شهید هاشمی نژاد شهر تهران. مدیریت اطلاعات سلامت، ویژه نامه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی،8(8)، 1017-1025

نجفی، محمد؛ حکیم شفاهی، هادی؛ یارمحمدزاده، پیمان (1388). رهبری و مدیریت سازمان از دیدگاه اسلام. اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی.

هویدا، رضا؛ نجفی، محمد؛ ذاکری، آذر (1390). بررسی رابطه بین مؤلفه‌های رهبری معنوی و انگیزش شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

Buitendach, j; Witte, H. (2005).Job satisfaction and effective organizational commitment of maintenance workers in a parastatal. South African, journal of business management,36(2), 27-37.

Castro; Armario; R (2004).The influence of employee organizational citizenship behavior customary loyalty. International of journal of service industry management.15(1), 27-53

Fry, L. W. Hannah, Sean t., Noel, Michael,; Walumbwa, Fred O(2011). Impact ofspiritual leadership on unit performance. The Leadership Quarterly,1-12.

Fry, L. W.; Matherly, L.L. (2006). Spiritual Leadership and Organizational Performance: An Exploratory Study. Tarleton State University – Central Texas.

Fry, L. W., (2003), Toward a theory of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 14, 693–727.

Golden, T. D., & Veiga, J. F. (2008). The impact of superior–subordinate relationships on the commitment, job satisfaction, and performance of virtual workers

Hinnells, R. J. (1995). A New Dictionary of Religions. NY: Blackwell.

Mitroff, I.A.; Dentone, E.A. (1999). A spirituality audit of corporate America: A hard look at spirituality, religion, and value in the work place.

Phipps, K. (2011). Spirituality and Strategic Leadership: The Influence of Spiritual Beliefs on Strategic Decision Making. Management Annual Meeting.106, 177–189.

Rozuel, C.; Ketola, T. (2012). A view from within: exploring the psychology of responsible leadership. Journal of Management Development.31 (5), 444-448.