بررسی تغییرات زمانی بارش‌های پوششی و فرا رفتی مبتنی بر کدهای داده‌های همدیدی (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 5، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 21، فروردین 1396، صفحه 175-190   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v6i1.55123

نویسندگان

الهام عابدینی^* ؛ محمد موسوی بایگی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بررسی نوع ابر و مقدار بارش ابرها از مواردی است که کمتر در کارهای پژوهشی به آن پرداخته می‌شود؛ لذا در این پژوهش با استفاده از فنّ دی کد کردن داده‌های سینوپ شش ایستگاه هواشناسی استان خراسان جنوبی، ویژگی‌های اقلیمی و روند بارش‌های پوششی و فرا رفتی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد درصد بارش‌های پوششی، فرا رفتی و مخلوط در استان خراسان جنوبی در دو فصل پاییز و زمستان مشابه یکدیگر و درصد بارش‌های پوششی، فرا رفتی و مخلوط فصل تابستان تفاوت زیادی با دیگر فصول دارد. بیشینه بارش‌های فرا رفتی در بیرجند در ماه‌های می تا اکتبر، در بشرویه در ماه‌های می تا جولای، در فردوس در ماه‌های می و ژوئن، در قاین در ماه‌های مارس تا نوامبر، در نهبندان در ماه‌های آوریل تا نوامبر و در طبس در ماه‌های می تا سپتامبر رخ می‌دهد و ایستگاه‌های بیرجند، قاین و نهبندان که ارتفاع بالاتری از سطح دریا نسبت به سه ایستگاه دیگر دارند بیشتر بارش‌های تابستانه آن‌ها از نوع فرا رفتی
است.

کلیدواژه‌ها

بارش‌های فرا رفتی؛ بارش‌های پوششی؛ داده‌های سینوپ؛ استان خراسان جنوبی

مراجع

مجموعه دستورالعمل کدها و روش‌های دیده‌بانی سطح زمین؛ 1389. سازمان هواشناسی ایران.

Churchill, D., & Houze, R.A. (1984). Development and structure of winter monsoon cloud cluster on 10 December 1978. Atmos Bulletin, 41, 933–960.

Han,X., Xue,H., Zhao,C.,& Lu,D. (2016).The roles of convective and stratiform precipitation in the observed precipitation trends in Northwest China during 1961–2000.Atmospheric Bulletin, 169, 139-146.

Houze, R.A. (1995).Cloud dynamics. International Geophysics Series Bulletin, 53, 53-573.

Houze, R.A. (1997). Stratiform precipitation in regions of convection: A meteorological paradox? Bulletin of the American Meteorological Society, 78, 2179-2196.

Hu, L., Li, Y.D., &Song, Y. (2011). Seasonal variability in tropical and subtropical convective and stratiform precipitation of the East Asian monsoon. Science China-Earth Sciences, 54, 1595–1603.

Lam, H.Y., Luini, L., Din, J., Capsoni, C.,& Panagopoulos, A.D. (2010, December). Stratiform and convective rain discrimination for equatorial region. Paper presented at the Conference on Research and Development- Engineering: Innovation and Beyond.Kuala Lumpur, Malaysia, Malaysia.

Lang, S., Tao, W.K., Simpson, J., &Ferrier, B. (2003). Modeling of convectivestratiform precipitation processes: Sensitivity to partitioning methods. Meteor Bulletin, 42, 505-527.

Li, X., Zhai, G., Gao, S.,& Shen, X. (2014). A new convective–stratiform rainfall separation scheme. Atmospheric Science Letters, 15(4), 245-251.

Lin, J., Mapes, B., Zhang, M., &Newman, M. (2004). Stratiform precipitation, vertical rating profiles, and the Madden–Julian oscillation. AtmosphericScience, 61, 269–309.

Mapes, B.E.,& Houze, R.A. (1995). Diabatic divergence profiles in western. Journal of the Atmospheric Sciences, 52, 1807–1828.

Rondanelli, R., &Lindzen, R. S. (2008). Observed variations in convective precipitation fraction and stratiform area with sea surface temperature. Journal of Geophysical Research, 113, 1-17.

Rulfova, Z., &Kyselý, J. (2013). Disaggregating convective and stratiform precipitation from station weather data.Atmospheric Research, 134, 100–115.

Simpson, J., Adler, R. A., North, G. R.(1988). A proposed tropical rainfall measuring mission (TRMM) satellite. Bulletin of the American Meteorological Society, 69, 278-295.

Sokol, Z., &Bližňak, V. (2009). Areal distribution and precipitation–altitude relationship of heavy short-term precipitation in the Czech Republic in the warm part of the year. Atmospheric Research, 94, 652–662.

Steiner, M.R., Houze, R.A., &Yuter, S.E. (1995). Climatological characterization of threedimensional storm structure from operational radar and rain gauge data. Journal of Applied Meteorology and Climatology, 34, 1978- 2007.

Steiner, M., &Smith, J.A. (1998). Convective versus stratiform rainfall: A nicemicrophysical and kinematicconceptual model. Atmospheric Research, 34, 1978-2007.

Tanvir, I., Prashant, K., Srivastava, Q., Dai,M., Gupta, W., &Zurina, W. (2015). Stratiform/convective rain delineation for TRMM microwave imager. Journal of Atmospheric and Solar-Terrestrial Physics, 133, 25-35.

Thuraia, M., Gatlinb, P.N., & Bringia, V.N. (2016). Separating stratiform and convective rain types based on the drop size distribution characteristics using 2D video disdrometer data. Atmospheric Research, 169, 416-423.

Trenberth, K.E., Dai, A., Rasmussen, R.M.,& Pearson, D. (2003). The changing character of precipitation. Bulletin of the American Meteorological Society, 84, 1205-1217.