بررسی تأثیر برخی روش‌های مدیریت شیمیایی و مکانیکی علف‌های هرز با رویکرد کاهش مصرف علف‌کش در تولید سیب زمینی (Solanum tuberosum L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 1، دوره 25، شماره 3، آذر 1390   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v25i3.10561

نویسندگان

محمد حسن راشد محصل^* ؛ کمال حاج محمدنیا قالی باف¹؛ سید احمد حسینی^{* 2}

¹دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

²دانشگاه ولیعصر رفسنجان

چکیده

چکیده
به منظور بررسی کارایی برخی روش‌های مدیریت شیمیایی و مکانیکی علف‌های هرز با رویکرد کاهش مصرف علف‌کش در تولید سیب زمینی، آزمایشی در سال 1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل یک نوبت کاربرد سراسری علف کش (تیمار استاندارد)، یک مرحله کولتیواسیون تنها (بین ردیف)، یک نوبت کاربرد نواری علف‌کش (روی ردیف)، تلفیق کولتیواسیون + کاربرد نواری علف کش به همراه شاهد آلوده و شاهد عاری از علف‌های هرز بودند. در تیمارهای علف‌کشی، متریبوزین (سنکور)4 در زمان قبل از سبز شدن سیب زمینی به میزان 1200 گرم ماده تجاری در هکتار مصرف شد. در تیمار نواری، عرض نوار سمپاشی 25 سانتی متر (یک سوم تیمار سراسری) بود. تیمارهای کولتیواسیون نیز سه هفته پس از سبز شدن سیب زمینی توسط کولتیواتور
پنجه غازی انجام شد. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف بر درصد کنترل، تراکم و زیست توده علف‌های هرز، شاخص سطح برگ و عملکرد
سیب زمینی معنی دار بود. به طوری که بالاترین درصد کنترل علف‌های هرز و در نتیجه آن بیشترین عملکرد غده سیب زمینی به ترتیب در تیمارهای شاهد عاری از علف‌های هرز، علف‌کش سراسری، تلفیق علف‌کش نواری+ کولتیواسیون، علف‌کش نواری، کولتیواسیون تنها به دست آمد. علاوه بر این، تراکم و زیست توده کل علف‌های هرز در شاهد آلوده به علف‌های هرز بیشترین مقدار و در شاهد عاری از علف‌های هرز کمترین مقدار بود. بالاترین عملکرد غده سیب زمینی در شاهد عاری از علف‌های هرز (43/34 تن در هکتار) بود و بعد از آن تیمارهای کاربرد سراسری علف کش و تلفیقی به ترتیب با عملکرد غده 13/31 و 93/27 تن در هکتار در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در این آزمایش، درصد کنترل علف‌های هرز و زیست توده آن‌ها در تیمار مدیریت تلفیقی تفاوت معنی داری با تیمار سراسری نداشت و همچنین کاهش عملکرد سیب زمینی نیز در این تیمار از حدود 10 درصد نسبت به تیمار سراسری تجاوز نکرد. بنابراین، علیرغم کاهش درصد کنترل علف‌های هرز و در نتیجه کاهش جزئی عملکرد سیب زمینی در تیمار تلفیقی در مقایسه با تیمار سراسری، میزان مصرف علف‌کش حدود 66 درصد کاهش یافت که این مسأله از نظر اقتصادی و زیست محیطی اهمیت زیادی دارد.

واژه های کلیدی: کاربرد سراسری علف کش، کاربرد نواری علف کش، کولتیواتور، متریبوزین، مدیریت تلفیقی علف هرز