بررسی طبقه‌بندی اقلیمی کوپن در ‌ایران در سال 1975 و مقایسه آن با خروجی مدل MIROC برای سال‌های 2030، 2050، 2080 و 2100 تحت سناریوی A1B و A2 (با تأکید بر مساله تغییر اقلیم)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 3، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22، تیر 1396، صفحه 59-72   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v6i2.57155

نویسندگان

سید حسین میر موسوی؛ حدیث کیانی^*

زنجان

چکیده

اقلیم، وضعیتی کلی از شرایط هوای غالب یک مکان مشخص بر اساس آمار بلندمدت است. تنوع عناصر اقلیمی در تعیین اقلیم یک ناحیه مؤثر بوده و باعث شکل‌گیری اقلیم‌های متنوع و متفاوت می‌شود. افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و به دنبال آن تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی پیامدهای بسیاری برای کره زمین داشته است. ازجمله‌ این پیامدها، بخصوص برای مناطقی که در کمربند گرم و خشک دنیا قرار گرفته‌اند، افزایش سطح پوشش اقلیم خشک و نیمه‌خشک است. در‌ این مطالعه طبقه‌بندی اقلیمی کوپن برای کشور ‌ایران در سال 1975 با طبقه‌بندی حاصل از خروجی مدل جوی-اقیانوسی MIROC برای سال‌های 2030، 2050، 2080 و 2100، تحت 2 سناریوی A1B و A2، که در گزارش چهارم IPCC آمده، مقایسه شده است. طبقه‌بندی‌های حاصل از خروجی مدل روند رو به رشد اقلیم گروه B که نماینده اقلیم خشک و نیمه‌خشک در طبقه‌بندی کوپن است و کاهش تنوع اقلیمی را نشان می‌دهند. همان‌طور که در نقشه‌ها ملاحظه می‌شود و بر اساس وسعت تحت پوشش ‌این نوع اقلیم طی سال‌های آتی، افزایش اقلیم Bwh که آب‌وهوای گرم و خشک را نشان می‌دهد، به‌وضوح قابل مشاهده است. ‌این افزایش به‌گونه‌ای است که در سال 2100، شاهد پوشش بیش از 95 درصد مساحت کشور توسط ‌این اقلیم بر اساس هر دو سناریو هستیم. همچنین وسعت و تنوع مناطق تحت پوشش اقلیم معتدل (اقلیم گروه C) و اقلیم سرد (اقلیم گروه D ) در کشور به کمتر از یک درصد مساحت کشور خواهد رسید.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ طبقه بندی اقلیمی؛ گرمایش جهانی؛ مدل MIROC

مراجع

بحری، معصومه، دستورانی، محمد تقی و مسعود گودرزی؛ 1394. بررسی خشکسالی‌های دهه 2011- 2020 تحت اثر تغییر اقلیم، مطالعه موردی: حوزه آبخیز اسکندری، استان اصفهان. نشریه علمی-پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز. شماره 2. جلد 7. ص 171-157.

پورمحمدی، سمانه؛ ملکی نژاد، حسین؛ 1391. طبقه‌بندی مناطق همگن اقلیمی کشور ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم و سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای با استفاده از تکنیک گشتاور خطی. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز. سال چهارم. شماره 8. ص 76-58.

جعفر پور، خسرو؛ کارشناس، محمود؛ 1378. طبقه‌بندی اقلیمی – تابشی برای ‌ایران، دومین کنفرانس منطقه‌ای تغییر اقلیم- سازمان هواشناسی کشور.

حیدری، حسن؛ علیجانی، بهلول؛ 1378. طبقه‌بندی اقلیمی‌ایران با استفاده از تکنیک‌های آماری چند متغیره. پژوهش‌های جغرافیایی. شماره 37. ص 74-57.

صالح‌پور‌جم، امین؛ محسنی ساروی، محسن؛ بذر افشان، جواد و شهرام خلیقی سیگارودی؛ 1392. بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگی‌های خشکسالی دورة آتی با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM (مطالعة موردی: شمال غربی‌ایران). مجله منابع طبیعی‌ایران، دوره 67، شماره 4، ص 537-548.

طائی سمیرمی، سیاوش؛ مرادی، حمیدرضا و مرتضی خداقلی؛ 1394. پیش‌بینی تغییرات برخی از متغیرهای اقلیمی با استفاده از مدل ریز مقیاس سازی LARS-WG و خروجی‌های مدل HADCM3 تحت سناریوهای مختلف. نشریه علمی-پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز، جلد 7. شماره 2. صفحات 411 .

طاووسی، تقی؛ دل آرا، قدیر؛ 1389. پهنه‌بندی آب‌وهوایی استان اردبیل. مجله علمی و فنی نیوار. شماره 71-70.

علیجانی، بهلول؛ کاویانی، محمد رضا؛ 1371) . مبانی آب‌وهوا شناسی. انتشارات سمت.

محمدی پور، سمانه؛ ملکی نژاد، حسین؛ 1392. طبقه بندی مناطق همگن اقلیمی کشور‌ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم و سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای با استفاده از تکنیک گشتاور خطی. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز. سال چهارم. شماره 8.

منتظری، مجید؛ بای، ناصر؛ 1391. پهنه‌بندی اقلیم ناحیه خزری با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره . فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. سال 27. شماره 2.

مهدویان، عبدالرضا؛ بداق جمالی، جواد؛ موقر مفدم، حسین و سارا خجسته؛ 1381. بررسی روش‌های مختلف پهنه‌بندی اقلیمی استان سیستان و بلوچستان و ارتباط آن با خشکسالی. اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با بحران آب.

هدایتی دزفولی، اکرم؛ کاکاوند، رضا؛ 1391. پهنه‌بندی اقلیمی استان قزوین. مجله علمی و فنی نیوار. شماره 76-77.

Shokoohi, A., Raziei, T., & Daneshkar Arasteh, P. (2014). On the effects of climate change and global warming on water resources in Iran. International Bulletin of Water Resources and Development, 2(4), 1 -9.

Binita, K. C., Marshall Shepherd, J., & Johnson Gaither, C. (2015). Climate change vulnerability assessment in Georgia. Applied Geography, 62, 62-74.

Chen, D., & Chen, H. (2013). Using the Köppen classification to quantify climate variation and change: An example for 1901–2010. Environmental Development, 6, 69–79.

Crosbie, R. S., Pollock, D. W., Mpelasoka, F. S., Barron, O. V., Charles, S. P., & Donn, M. J. (2012). Changes in K¨oppen-Geiger climate types under a future climate for Australia: Hydrological implications. Hydrology and Earth System Sciences, 16, 3341–3349.

Wayne Erskine, M. J. Saynor & J. Lowry, (2006), Classification of Australian tropical rivers to predict climate change impacts. 9th International River Symposium, September 2006 New Delhi, India.

Belda, M., Holtanova, E., Halenka, T., & Kalvova, J. (2014). Climate classification revisited: From Köppen to Trewartha. Climate Research, 59, 1–13.

De Castro, M., Gallardo, C., Jylha, K., & Tuomenvirta, H. (2007). The use of a climate-type classification for assessing climate change effects in Europe from an ensemble of nine regional climate models. Climatic Change, 81, 329-341.

Beck, C., Grieser, J., Kottek, M., Rubel, F., & Rudolf, B. (2005). Characterizing global climate change by means of Köppen climate classification. Klimastatusbericht, 51, 139-149.

Herrera-Pantoja, M., & Hiscock, K. M. (2015). Projected impacts of climate change on water availability indicators in a semi-arid region of central Mexico. Environmental Science and Policy, 54, 81–89.

http://www.ipcc-data.org/sim/gcm_monthly/SRES_AR4, 2017.5.9

SPM, I. S. (2000). Summary for policymakers, emissions scenarios: a special report of IPCC Working Group III, IPCC. ISBN, 92(9169), 113.

http://www.ipcc-data.org/ar4/model-NIES-MIROC3_2-HI-change.html), 2017,5,9