The Study of Qāḍī Saʿīd Qummī 's Viewpoint About the Primacy of Quiddity and the Resolution for Some Related Contradictions

جستارهایی در فلسفه و کلام

Article 10, Volume 51, Issue 2 - Serial Number 103, November 2019, Pages 213-235   

Document Type: Original Article

DOI: 10.22067/philosophy.v51i2.73696

Author

Mohammad Mostafaee^*

Member of the Ministry of Science, Research and Technology

Abstract

One of the issues raised in Islamic philosophy is the primacy of existence or the primacy of quiddity. Qāḍī Saʿīd Qummī is one of the proponents of the originality of quiddity for which he has argued. On the other hand, there are many expressions in his works that indicate the primacy of existence. Some have considered such statements contradictory because he has had various teachers with different backgrounds. But the reason must be sought somewhere else: first, the superiority of the Qāḍī's mystical power over his philosophical power which implies his inability to interpret mystical findings; second, the graded nature of his words, which necessitates that we should not consider a word of him regardless of the totality of his works. In other words, interpreting the originality of quiddity as the true unity of existence and the fact that by the originality of quiddity he meant to emphasize the unity of existence not a trivial meaning of the primacy of quiddity, and also the existence of lexical conflicts in the dispute over the primacy of existence or quiddity and that it is only a difference in wording.

Keywords

Qāḍī Saʿīd Qummī; Primacy of Existence; Primacy of Quiddity; Monism; Monotheism

References

ابن بابویه، محمدبن علی، التوحید، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1389 ق.

احمدی قاسم، تنزیه المعبود فی رد علی وحدة الوجود، قم، آستان مقدس حضرت معصومه (س)، 1384.

افلوطین، تعلیقات بر اثولوجیا، ترجمه ابن ناعمه حمصی، تهران، انجمن شاهنشاهی ایران، 1398ق.

افندی اصفهانی، میرزا عبدالله، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق السید احمد الحسینی، قم، 1401 ق.

آشتیانی جلال‌الدین، شرح بر زاد المسافر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، 1381.

جعفریان، رسول، دین و سیاست در دوره صفوی، قم، نشر انصاریان، 1370.

جمعی از نویسندگان، دومین یادنامه علامه طباطبائی، تهران، موسسه مطالعاتی و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول، 1363.

خمینی، روح الله، التعلیقه علی الفوائد الرضویة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1417 ق.

خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه 2 شرح منظومه، تدوین عبدالغنی اردبیلی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1381.

خمینی، روح الله، مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة، ترجمه سیداحمد فهری، تهران، پیام آزادی، 1360.

روضاتی، محمدعلی، دومین دو گفتار پیرامون احوال و آثار محمدسعید قمی و محمد سعید حکیم (دو دانشمند قم) و ملأ محمد علی تونی خراسانی (دانشمند مقیم اصفهان)، مؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء، قم، چاپ اول، 1386.

سهروردی، یحیی بن حبش، حکمة الاشراق، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1373.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعةج 1-9، داراحیاء التراث العربی،، بیروت، چ الطبعة الرابعة، 1410 ه.ق

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1410 ق.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، مرکز نشر دانشگاه تهران، تهران، 1360.

طباطبایی، محمدحسین، توحید علمی و عینی در مکاتیب حکمی و عرفانی میان سید احمد کربلائی و شیخ محمدحسین اصفهانی، به ضمیمه محاکمات و تذییلات علامه طباطبایی بر سه مکتوب اول سید و شیخ و تذییلات سید محمد حسین طهرانی بر چهار مکتوب آخر سید و شیخ، حکمت، تهران،1410 ق

طباطبایی، محمدحسین، نهایة الحکمة، ترجمه و شرح علی شیروانی، انتشارات الزهراء، تهران، چاپ پنجم،1380.

فندرسکی، میر ابوالقاسم، منتخب جوگ باسشت، تصحیح، تحقیق، ترجمه سید فتح الله مجتبائی، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، 1385.

فیاض لاهیجی، عبدالرزاق، سرمایه ایمان در اصول اعتقادات، تهران، انتشارات الزهرا، 1372

فیاض لاهیجی، عبدالرزاق، گوهر مراد، نشر سایه، 1383.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، اسرار العبادات و حقیقة الصلوة، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، 1339.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، الاربعینیات لکشف انوار القدسیات، محقق و مصحح نجفقلی حبیبی، میراث مکتوب، تهران، چاپ اول، 1381.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، تعلیقات بر اثولوجیا، افلوطین، ترجمه ابن ناعمه حمصی، مقدمه و تصحیح جلال الدین آشتیانی، تهران، انجمن شاهنشاهی ایران، 1398 ق.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، شرح الاربعین، محقق و مصحح نجفقلی حبیبی، تهران، میراث مکتوب، چاپ اول، 1379.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، شرح توحید الصدوق، ناشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، تصحیح و تعلیق از نجفقلی حبیبی، چاپ اول، 1415 ق.

کدیور محسن، «منزلت فلسفی قاضی سعید قمی»، آیینه پژوهش، شماره 32، 1374.

کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، 1391.

مجموعه نویسندگان، جستاری در آرا و افکار میرداماد و میرفندرسکی: مجموعه مقاله و گفتار، تهران، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، 1385.

مکارم، هادی، «خرده گیران بر حکمت متعالیه و منتقدان صدرالمتألّهین»، مجلّه حوزه، مرداد و شهریور، دوره 16، ش ۹۳، 1378

میرداماد، محمدباقربن‌محمد، مصنفات میرداماد، تحقیق تصحیح عبدالله نورانی، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1381.