اثر تراکم های مختلف کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) بر عملکرد دو گونه زراعی و زیست توده علف های هرز

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 4، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 12، تیر 1391، صفحه 131-143   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v4i2.14966

نویسندگان

ستار فتوحی چیانه¹؛ عزیز جوانشیر²؛ عادل دباغ محمدی نسب²؛ اسکندر زند³؛ فرهنگ رضوی⁴؛ اسماعیل رضائی چیانه^{* 1}

¹دانشگاه پیام نور نقده، ایران

²گروه اکوفیزیولوژی گیاهی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، ایران

⁴گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

به منظور بررسی سودمندی کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) و ارزیابی تأثیر آن بر عملکرد و زیست توده علف های هرز، آزمایشی در سال زراعی 89 - 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور آذربایجان غربی- شهرستان نقده، در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و پانزده تیمار انجام شد. تیمارها شامل سه تراکم کشت خالص ذرت (5، 7 و 9 بوته در متر مربع)، سه تراکم‌ کشت خالص لوبیا (45، 55 و 65 بوته در متر مربع) و نه ترکیب تیماری برای کشت مخلوط از هر دو گونه بودند. کشت مخلوط به روش افزایشی انجام شد. نتایج نشان داد که، اثر تراکم ذرت و لوبیا قرمز بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی ذرت و لوبیا قرمز در متر مربع معنی دار بود. اثر سیستم کشت روی زیست توده علف های هرز معنی دار شد. کمترین زیست توده علف های هرز در کشت های مخلوط ذرت و لوبیا قرمز و بیشترین زیست توده علف های هرز در کشت های خالص مشاهده شد. ارزیابی نسبت برابری زمین، نسبت برابری زمین استاندارد و مجموع ارزش نسبی نشان داد که تمامی تیمار های کشت مخلوط ذرت و لوبیا قرمز بر کشت خالص آنها برتری دارد. بالاترین نسبت برابری زمین (41/1) و نسبت برابری زمین استاندارد (41/1)، در تراکم پنج بوته ذرت با تراکم 55 بوته لوبیا قرمز و بالاترین مجموع ارزش نسبی (58/1) در ترکیب تیماری کشت های مخلوط هفت و 55 بوته ذرت و لوبیا قرمز در متر مربع حاصل شد. این دو ترکیب کشت مخلوط در شرایط این آزمایش در حدود 58 درصد افزایش در آمد ناخالص را نسبت به کشت خالص این دو گونه دارا بوده است که نشاندهنده سودمندی کشت مخلوط است.

کلیدواژه‌ها

علف هرز؛ کشت مخلوط؛ مجموع ارزش نسبی؛ نسبت برابری زمین؛ نسبت برابری زمین استاندارد