ارزیابی تأثیرکشت مخلوط ارقام برخصوصیات زراعی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 4، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 12، تیر 1391، صفحه 144-150   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v4i2.14967

نویسندگان

احمد زارع فیض آبادی^{* 1}؛ ابوالقاسم امام وردیان²

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی تأثیر کشت مخلوط بر خصوصیات زراعی و عملکرد ارقام گندم (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و چهار تکرار در شهرستان مه ولات خراسان رضوی انجام شد. تیمارها شامل کشت خالص پنج رقم رایج و توصیه شده گندم پیشتاز، فلات، شیراز، توس و قدس و کشت مخلوط دو رقم فلات با پیشتاز، مخلوط سه رقم فلات، پیشتاز و شیراز، مخلوط چهار رقم فلات، شیراز، قدس و توس و همچنین مخلوط پنج رقم فلات، شیراز، پیشتاز، قدس و توس به نسبت مساوی از هر رقم بود. صفات اندازه گیری شده شامل عملکرد دانه، بیولوژیک و اجزاء عملکرد، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، طول سنبله و همچنین نسبت برابری زمین بر اساس عملکرد دانه و بیولوژیک کشت های مخلوط بودند. نتایج آنالیز واریانس داده ها نشان داد که اثر کشت مخلوط بر تمام صفات مورد بررسی گندم معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در تیمار کشت مخلوط دو رقم فلات و پیشتاز با مقدار 5425 کیلوگرم در هکتار بود. تیمارهای مخلوط در مقایسه با تیمارهای خالص تا 55 درصد برای عملکرد دانه و تا 32 درصد برای عملکرد بیولوژیک برتری داشتند. در تیمار مخلوط پنج رقم، کاهش 21 درصدی فقط برای عملکرد دانه در مقایسه با میانگین تیمارهای خالص مشاهده شد. بیشترین نسبت برابری زمین در عملکرد دانه و بیولوژیک در کشت مخلوط دو رقم و کمترین آنها در کشت مخلوط پنج رقم حاصل شد.

کلیدواژه‌ها

رقابت بین گونه ای؛ کشت خالص؛ نسبت برابری زمین