رتبه بندی مناطق شهری مشهد براساس شاخص تلفیقی رشد هوشمند شهری

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 2، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25، اسفند 1394، صفحه 29-44   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v13i2.18701

نویسندگان

عزت الله مافی؛ شهرزاد قلی زاده سرابی^*

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اهداف: هدف از مقالة حاضر رتبه بندی و تعیین سطوح برخورداری مناطق دوازده گانة شهر مشهد از شاخص های رشد هوشمند شهری بر مبنای کاربرد منطق فازی است.
روش: در این پژوهش با ماهیت توصیفی- تحلیلی، شاخص های رشد هوشمند شهری در سطح مناطق دوازده گانة شهر مشهد با استفاده از روش تحلیل فازی تحلیل شد.
یافته ها/ نتایج: نتایج نشان داد که از بین مناطق دوازده گانة شهر مشهد، منطقة 8 شهری با امتیاز فازی 517/0 و منطقة 5 شهری با امتیاز فازی 207/0 به ترتیب از بالاترین و پایین-ترین سطح ایده آل شاخص رشد هوشمند شهری و همچنین دیگر مناطق شهری تنها از کمتر از نیمی از سطح ایده آل شاخص ها در سطح منطقه برخوردارند.
نتیجه گیری: امتیاز فازی به دست آمده برای شاخص تلفیقی رشد هوشمند شهری نشان می-دهد که تمامی مناطق شهری مشهد در وضعیّت بحرانی قرار دارند. از این رو نیاز است که استراتژی رشد هوشمند در رأس راهبردهای توسعة شهری قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

رشد هوشمند؛ شهر مشهد؛ تحلیل فازی

مراجع

1. دفتر مطالعات حمل و نقل و ترافیک شهر مشهد. (1389). آمارنامة حمل و نقل شهر مشهد

2. رهنما، م.، عباس زاده، غ .(1387). اصول، مبانی و سنجش فرم کالبدی شهر. مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد

3. عباس‌زادگان، م.، رستم یزدی، ب .(1387). بهره‌گیری از رشد هوشمندانه در ساماندهی رشد پراکندة شهرها. مجلة فناّوری و آموزش، 1، 48- 33

4. عزیزی، م. م. (1383). تراکم در شهرسازی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران

5. قربانی، ر.، نوشاد، س. (1387). راهبرد رشد هوشمند در توسعة شهری: اصول و راهکارها. مجلة جغرافیا و توسعه، 12، 180-163

6. مثنوی، م. ر .(1381). توسعة پایدار و پارادیم‌های جدید توسعة شهری: «شهر فشرده» و «شهر گسترده». مجلة محیط شناسی، 31، 104-89

7. مدیریت آمار و تحلیل اطّلاعات شهرداری مشهد. (1389). سال‌نامة آماری شهر مشهد. مشهد: معاونت برنامه ریزی و توسعة شهرداری مشهد

8. Alexander, D., & Tomalty, R. (2002). Smart growth and sustainable development: Challenges, solutions and policy directions. Local Environment, 7(4), 397-409

9. American Bar Association. (2010). City planning and redevelopment law. United States: Colombia University Press

10. Arku, G. (2009). Rapidly growing African cities need to adopt smart growth policies to solve urban development concerns. Urban Forum, 20(3), 253-270

11. Batisani, N., & Yarnal, B. (2011). Elasticity of capital-land substitution in housing construction, Gaborone, Botswana: Implications for smart growth policy and affordable housing. Landscape and Urban Planning, 99(2), 77–82

12. Berenger, V., & Chouchane, A. (2007). Multidimensional measures of well-being: Standard of living and quality of life across countries. World Development, 35(7), 1259–1276

13. Danielsen, K. A., Lang, R. E., & Fulton, W. (1999). Retracting suburbia: Smart growth and the future of housing. Housing Policy Debate, 10(4), 513–540

14. Durand, C. P., Andalib, M., Dunton, G. F., Wolch, J., & Pentz, M. A. (2011). A systematic review of built environment factors related to physical activity and obesity risk: Implications for smart growth urban planning. Obesity Review, 12(5), 173-182

15. Gabriel, S. A., Faria, J. A., & Moglen, G. E. (2006). A multi-objective optimization approach to smart growth in land development. Socio-Economic Planning Sciences, 40(3), 212–248

16. Iams, A., & Kaplan, P. (2006). Economic development and smart growth. Washington, D C.: International Economic Development Council

17. Li, F., Liu, X., Hu, D., Wang, R., Yang, W., Li, D., & Zhao, D. (2009). Measurement indicators and an evaluation approach for assessing urban sustainable development: A case study for China's Jining City. Landscape and Urban Planning, 90(3–4), 134-142

18. Li, F., Wang, R., Paulussen, J., & Liu, X. (2005). Comprehensive concept planning of urban greening based on ecological principles: A case study in Beijing, China. Landscape and Urban Planning, 72(4), 325-336

19. Lin, J., Huang, B., Chen, M., & Huang, Z. (2014). Modeling urban vertical growth using cellular automata—Guangzhou as a case study. Applied Geography, 53, 172-186

20. Miller, J. S., & Hoel, L. A. (2002). The “smart growth” debate: Best practices for urban transportation planning. Socio-Economic Planning Sciences, 36(1), 1-24

21. Office of Policy, Economics, and Innovation (1808T) Development, Community, and Environment Division. (2003). EPA’s smart growth index in 20 pilot communities: Using GIS sketch modeling to advance smart growth. Retrieved from https://www.epa.gov/sites/production/files/2014-05/documents/final_screen.pdf

22. Pyatt J. R. (1999). Pyatt on business; Waiting for two states to grow smart. The Washington Post. Retrieved from https://www.highbeam.com/doc/1P2-584074.html

23. Sartori, J., & Moore, T. (2011). Indicators of smart growth in Maryland. Washington, DC: The National Center for Smart Growth Research and Education at the University of Maryland. Retrieved from http://smartgrowth.umd.edu/assets/documents/indicators/2011_smart_growth_indicators_report.pdf

24. Sitkowski, R. J., Mennillo, S. D., & Freilich, R. H. (2010). From sprawl to sustainability: Smart growth, new urbanism, green development, and renewable energy (2nd ed.). Illinois, CH: American Bar Association

25. The Surface Transportation Policy Project and the Natural Resources Defense Council. (1999). Smart growth toolkit in New York. Retrieved April 14, 2012, from

26. Wey, W. M. (2015). Smart growth and transit-oriented development planning in site selection for a new metro transit station in Taipei, Taiwan. Habitat International, 47, 158-168. doi:10.1016/j.habitatint.2015.01.020

27. Smart Growth Network. (2010). Military encroachment and Brownfield area. Retrieved from http://www.smartgrowth.org